Franse literatuurgeschiedenis/François Rabelais

François Rabelais (geboren tussen 1483 en 1494, overleden op 9 april 1553) was een van de belangrijkste Franse schrijvers uit de Renaissance, evenals een arts, humanist, gewijd priester en kenner van het Grieks. Als schrijver koos hij burleske, grove satire, obscene grappen en liedjes als onderwerpen. Zijn bekendste werk is La vie de Gargantua et de Pantagruel, een pentalogie van vijf romans of lange verhalen, geschreven op een onderhoudende, overdreven en satirische manier, waarbij vulgaire beledigingen meerdere hoofdstukken beslaan. Niettemin wordt Rabelais beschouwd als een van de belangrijkste schrijvers uit de wereldliteratuur en wordt hij gerekend tot de scheppers van de moderne Europese literatuur. Zijn werken zitten vol humor, woordspelingen en groteske beelden, waarbij hij vaak de avonturen van de reuzen Gargantua en Pantagruel gebruikt om de menselijke natuur, onderwijs, politiek en religie te onderzoeken.

Belangrijkste aspecten van Rabelais

Satirisch genie: hij gebruikte humor en absurditeit om kritiek te leveren op de kerk, het rechtssysteem en academische instellingen.
Taalkundige creativiteit: Rabelais speelde met taal, bedacht nieuwe woorden en bedacht uitdrukkingen die nog steeds in het Frans worden gebruikt.
Humanisme: zijn werken weerspiegelen humanistische idealen uit de Renaissance en promoten onderwijs, kritisch denken en het nastreven van kennis.
Thema's van vrijheid en overdaad: hij was een voorvechter van vreugde, lichamelijk genot en intellectuele vrijheid, vaak in tegenstelling tot strikte religieuze en morele codes.
Zijn beroemde zin "Fay ce que vouldras" ("Doe wat je wilt"), uit de abdij van Thélème in Gargantua, vat zijn filosofie van persoonlijke vrijheid en verlicht zelfbestuur samen.

Invloed

Het werk van Rabelais is vanaf het begin tot op de dag van vandaag zeer succesvol geweest, ondanks een terugval tijdens het classicisme. Zijn teksten, rijk aan humor, humor en maatschappijkritiek, vierden het humanisme en de vrijheid van denken, terwijl ze religieuze en politieke instellingen belachelijk maakten. Rabelais werd vanwege zijn religieuze overtuigingen ook meerdere malen het slachtoffer van gewelddadige aanvallen. Samen met onder anderen André de Gouveia (Portugees humanistisch pedagoog) en de occulte schrijver Agrippa von Nettesheim, werd hij ervan beschuldigd niet te geloven in de onsterfelijkheid van de ziel en de vrees voor God te verminderen door heiligschennende opmerkingen. In de tweede helft van de eeuw werd zijn werk door zowel katholieken als calvinisten als ketters beschouwd. Zijn geschriften, vol woordspelingen en inventieve taal, hadden echter een blijvende invloed op literatuur en filosofie. Ondanks dat hij censuur ondervond vanwege zijn gedurfde ideeën, blijft Rabelais een sleutelfiguur in de literatuur van de Renaissance.