Leer jezelf ecologisch tuinieren/Eenjarig bonenkruid: verschil tussen versies

|divers= De twee soorten, het eenjarig bonenkruid¹ (rechtsboven) en het bergbonenkruid² (rechts en linksboven), lijken veel op elkaar. Ze groeien beide ruig en ongelijkmatig en hebben zwakke, houtige stengels. De stengel van het overblijvend bonenkruid is vrijwel gelijk aan die van eenjarig bonenkruid, maarbergbonenkruid verhout sneller. Het meerjarige bonenkruid kan vijf jaar groeien. De eenjarige soort is echter beter bestand tegen kou en vocht. Ze verdient daarom de voorkeur in de tuin. In de siertuin vormt overblijvend bonenkruidbergbonenkruid een geschikte omranding van bloembedden daaromdat het kan worden ingesnoeidgesnoeid en laag gehouden.

|keuken= De smaak is enigszins bitter. Eenjarig bonenkruid smaakt zoeter en minder pikant dan het bergbonenkruid. Meegekookt met bonen maakt deze beter verteerbaar. Zowel het verse, bloeiende kruid als de drogerij worden in de keuken gebruikt en als thee. KanBloeiende ook tussen de kleren gelegdtakjes worden, omook schadelijke insecten te verjagen - bloeiende takjes wordenwel in de kleren- en linnenkastklerenkast gelegd om motten en zilvervisjes te weren.

|genees= diarree (wegens de etherische olie en looistoffen), verkoudheid en ter behandeling van wind bij kinderen. De drogerij wordt nuttig aangewend bij buikgriep en slecht ruikende stoelgang. BonenkruidEen wordtgoede gunstigcombinatie gecombineerdis het kruid met valeriaan, munt of melisse. Het bonenkruidBonenkruid wordt ook gebruikt als antiseptisch middel. Verder om de adem te verbeteren, maag en ingewanden te ventileren en als zenuwsterkend middel, ook als tonicum voor de voortplantingsorganen; om onregelmatige menstruatie te corrigeren. Als zweetafdrijvend middel en om wormen af te drijven, bij allerlei [[w:catarre|catarre]], bij jicht, bijen neusbloeding. Het bonenkruidBonenkruid heeft een gunstige uitwerking bij te lage bloeddruk. BonenkruidaftrekselEen aftreksel wordt aanbevolen als dorstlessende drank voor diabetici (4 gram kruid per 2 koppen). BonenkruidtheeDe thee bevordert ook de spijsvertering. Een sterk aftreksel van bonenkruid, op de nuchtere maag gedronken, blijkt ook een probaat middel te zijn tegen ingewandswormen. Het wordt ook gebruikt ter behandeling van wind bij kinderen, diarree, verkoudheid. De tinctuur als zenuwversterkend middel. De etherische olie als antisepticum en stimulans. Een kopje thee (10gr. op 0,5l. water, niet doorkoken) in de ochtend en avond. Wil men bonenkruidthee drinken terTer genezing van maag- en darmstoornissen, dan zal men er 3 kopjes per dag van moeten nemen. Uitwendig wordt het gebruikt als mondspoelmiddel (5% aftreksel). Gekneusd blad is volgens oude opvattingen een remedie tegen bijen- en wespensteken.

|waarschuwing= Bonenkruid is een veilig [[w:fytotherapeuticum|fytotherapeuticum]]geneeskruid. HetSoms kan inwendig gebruik kan aanleiding geven tot huiduitslag.

|zaaimaand= 4-6

|zaaiomschrijf= Eenjarig en overblijvend bonenkruid staan beide graag in de volle zon en in gewone, niet bijzonder vruchtbare, goed gedraineerde grond. Verse stalmest moet men achterwege laten, daar deze aan het aroma schade doet. Het zaad behoeftheeft voor de kieming licht nodig, zodat het slechts met een dun laagje aarde bedekt mag worden. Voor een doorlopende voorraad verse blaadjes zaaitzaai uje een paar maal achtereen met tussenpozen van drie tot vier weken.

|verzorgmaand= 5-6

|verzorgomschrijf= Dun de zaailingen uit. Als ze later wat hoger zijn breng je om de voet van de planten wat aarde aan om ze overeind te houden. In de moestuin hoeft men slechts enkele planten voor zaad tot de herfst te laten staan om het volgend jaar weer nieuwe planten te kunnen kweken.

|oogstomschrijf= Pluk het bijna bloeiende kruid voor vers gebruik. Om te drogen resp. invriezen voor wintergebruik pluk je de stengels met de malse blaadjes voor de plant gaat bloeien. Bijzonder hetde plukkenverhoute voorstengels. conservering dient menZorg ervoor te zorgen dat er genoeg van overblijft zodat erom later nog een tweede maal kante wordenkunnen geoogstoogsten. De stengels worden in bundels gedroogd waarna menje de blaadjes eraf stroopt. Bij het oogsten verzamelt men alle groene delen behalve de verhoute stengelstukken. De meerjarige in het eerste jaar van in de lente gezaaide planten voor het eerst in september snijdenoogsten, vanaf het tweede jaar zijn 2 tot 3 snedenoogsten mogelijk. De laatste snede mag niet al te laat plaatshebben, want daardoor zouden de planten bij strenge vorst schade kunnen lijden. Men kan vanaf mei snijden als men overblijvend bonenkruidbergbonenkruid vers wil gebruiken. De voornaamste oogst voor de wintervoorraad valt kort voor de bloeitijd, want dan hebben de planten het grootste gehalte aan vluchtige olie en zijn de stengels nog weinig verhout. Men droogt de planten in de schaduw bij een temperatuur van niet meer dan 35°C.

|vermeeromschrijf= Als de planten bloeien en zaad vormen vermenigvuldigen ze zich snel door middel van zelf uitgezaaide plantjes. Bergbonenkruid is over het algemeen winterhard. Vermeerderen door scheuren en stekken of door afleggen. Zet de planten vroeg in het voorjaar 30-cm uit elkaar in de grond. Als ze 15-cm hoog zijn haalthaal uje de toppen er uit om een volle groei te bevorderen. Verwijder dood hout en snijd de plant in gebieden met veel vorst in de herfst tot op 7 à 15-cm van de grond af; bedek nadat de grond bevroren is iedere plant met varens of stro. Het dek verwijderen als de eerste jonge scheuten opkomen. Overblijvend bonenkruid moet iedere twee of drie jaar worden gesnoeid.