Toki Pona/Les 16: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
begin |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 34:
* tenpo kama - "komende tijd"; de toekomst
* tenpo kama lili - "kleine komende tijd"; binnenkort
* tenpo pini - "verleden
* tenpo suno pini - "verleden zon tijd"; gisteren
* tenpo pimeja pini - "verleden donkere tijd"; gisterennacht
* tenpo suno kama - "komende zon tijd"; morgen
* tenpo mute - "veel tijd"; veeltijds, vaak
Nu kun je deze zinnetjes voor ''la'' plakken om te vertellen wanneer iets is gebeurd:
* tenpo pini la mi weka. - In het verleden was ik weg.
* tenpo ni la mi lon. - Nu ben ik hier.
* tenpo kama la mi lape. - In de toekomst zal ik slapen.
* tenpo pimeja pini la mi kama nasa. - Gisterenavond werd ik dronken.
We gebruiken ook een zin met ''tenpo la'' om over leeftijd te spreken. Let goed op, want we spreken over leeftijden op een aparte manier. Op deze wijze vraag je ''Hoe oud ben je?":
* tenpo pi mute seme la sina sike e suno? - Hoevaak (Hoeveel tijden) (''la'') heb je de zon gerond? Tegenwoordig zouden we zeggen: ''rond de zon gedraaid'', maar dit kwam met de vertaling beter uit.
Ja, dat klinkt inderdaad vreemd. Maar in essnetie is dat precies wat je doet als je je verjaardag viert. Die komen één maal per jaar en dan heb je eenmaal rond de zon gedraaid. Zo zijn we aan deze zin gekomen.<br>
En als je antwoord op deze vraag wilt geven, dan vervang je ''pi mute seme'' door je leeftijd:
* tenpo tu tu la mi sike e suno. - Vier maar (''la'') heb ik de zon gerond.
===''Als'' en ''la''===
Kijk eens naar dit voorbeeld:
* mama mi li moli la mi pilin ike. - Mij ouders sterven, ik voel me slecht.
In gewoon Nederlands zou je zeggen: ''Als mijn ouders zouden sterven, zou ik me verdrietig voelen.'' Alle zinnen met ''la'' volgen de zelfde volgorde als deze zin. De volgende simpele formule zou een ezelsbruggetje kunnen zijn:
* 1 la 2. - Als 1 gebeurt, dan gebeurt 2 ook.
Ben je niet zo goed in formules, dan hebben we hier nog wat meer uitleg voor je. Als je in het Nederlands zou zeggen: ''Als ik leer, dan ben ik slim'', dan wordt dat ik ''Toki Pona'':
* Ik leer (''la'') ik ben slim.
Het woord ''als'' (of soms ''wanneer'', hangt van de zin af) verdwijnt. Het gedeelte van zin dat bij ''als'' hoorde (''ik leer'' in dit geval) gaat voor ''la''. Het woord ''dan'' verdwijnt ook, en het gedeelte van zin dat bij ''dan'' hoorde (''ik ben slim'') komt na ''la''. Hier nog wat voorbeelden:
* mi lape la ali li pona. - Als ik slaap, is alles goed.
* sina moku e telo nasa la sina nasa. - Als je bier drinkt, wordt je maf.
* sina moli la sina ken ala toki. - AIs je dood bent, kun je niet spreken.
* mi pali mute la mi pilin ike. - Als ik veel werk, voel ik me slecht.
{{sub}}
| |||