Kookboek/Trassi: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Romaine (overleg | bijdragen)
Fix
Laig (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Afbeelding: Trassie Trafasie 3.jpg|175px|thumb|right|Afbeelding A: ''Trassie'', Surinaamse garnalentrassie]]
{{Kruid|
[[Bestand:Trassie_oedang.jpg|thumb|right| Afbeelding B: ''Trassie Oedang'', garnalentrassie in blokvorm]]
| Naam = Trassi
[[Afbeelding: Trassie Poeder.jpg|175px|thumb|right| Afbeelding C: ''Trassie poeder'' (kurkdroge gemalen trassie)]]
| Afb1 =
[[Bestand:Drying shrimp paste.jpg|thumb|right|Afbeelding D: Garnalenpasta wordt tijdens de fabricage in de buitenlucht te drogen gelegd in de zon]]
| Afb1Omschr =
[[Afbeelding:Nasi Goreng Trafasie.JPG|175px|thumb|right|Afbeelding E: ''Nasi Trafasie'', Surinaamse nasi bereid met trassi]]
| Oorsprong = Zuid-Oost Azië en Zuid-China
[[Bestand:Shrimp.paste-Belachan-01.jpg|thumb|right|Verse ''belacan'' op een markt in Maleisië]]
| Latijnsenaam =
| Altnaam = Trassie, terasi, terasie, kapi, belacan, belachan, blachang, balachong, bagoong, alamang, aramang
| Meekoken = Ja
| Invriezen =
| Wikipedialink = Trassi
}}
[[Kookboek/Kruiden en specerijen|Kruiden en specerijen]]<br>
&nbsp;<br>
'''Trassi''' of '''trassie''', is een veelvoorkomend ingrediënt van de Zuidoost-[[Kookboek/Aziatische keuken|Aziatische keuken]] en Zuid-[[Kookboek/Chinese keuken|Chinese keuken]]. Het staat ook wel bekend als terasi of terasie in het Indonesisch, kapi in het Thais, belacan, belachan, blachang of balachong in het Maleisisch en bagoong, alamang of aramang in het Filipijns.
 
==Historie==
Trassi wordt gemaakt van gefermenteerde [[Kookboek/Garnaal|garnalen]]. Trassie is een essentieel ingrediënt van veel maaltijden in de Filipijnen, Indonesië, Maleisië, Thailand, veelal als ingrediënt van een dipsaus voor vis of groente.
Trassi is ontwikkeld vanuit de behoefte van de vissers de gevangen garnalen lang houdbaar te maken; als eerste zijn de zongedroogde garnalen ontwikkeld en als innovatie hierop volgde de trassi, die een ingewikkelder productieproces kent.
 
==Productieproces==
Garnalen vormen het belangrijkste bestanddeel van trassi, die middels een speciaal [[fermentatie]] proces tot trassi worden ontwikkeld; vervolgens wordt hieraan zout, suiker, kruiden en specerijen, afhankelijk van de streek en het land, toegevoegd en gerijpt/gedroogd tot pasta of samengeperst tot een blok. In het Verre Oosten wordt de trassi vaak buiten in de openlucht in de zon gedroogd (zie afbeelding D) en gefermenteerd wat echter de hygiëne en de microbiologische kwaliteit ervan niet ten goede komt; om dit probleem op te vangen, wordt trassi tijdens de bereiding van de gerechten goed verhit. Trassi leent zich om deze reden niet voor gebruik in rauwe of halfrauwe gerechten. De geur van trassi is geconcentreerd en derhalve zeer penetrant en doordringend
 
==Oosterse trassi==
'''Trassi''' of '''trassie''' is een veelvoorkomend [[ingrediënt]] van de Zuidoost-[[Aziatische keuken]] en Zuid-[[Chinese keuken]]. Het staat ook wel bekend als ''terasi'' of ''terasie'' in het [[Indonesisch]], ''kapi'' of ''kapiek'' in het [[Thai (taal)|Thai]], ''belacan'', ''belachan'', ''blachang'' of ''balachong'' in het [[Maleisisch]] en ''bagoong'', ''alamang'' of ''aramang'' in het [[Filipijns]].
Het is een essentieel ingrediënt in veel gerechten in de [[Filipijnen]], [[Indonesië]], [[Maleisië]] en [[Thailand]]; in de Indonesische keuken is trassi onmisbaar voor een groot aantal hoofdgerechten zoals nasi, bami. Trassi wordt in de genoemde landen ook vaak gebruikt als ingrediënt voor o.a. [[sambal]], sauzen.
==Surinaamse trassi==
Trassi is ook een essentieel ingrediënt in de [[Surinaamse keuken]], die de [[Javanen (Suriname)|Surinaamse Javanen]] uit Indonesië hebben meegenomen naar [[Suriname]]; door de invloeden van de andere bevolkingsgroepen ([[Hindoestanen]] [[Creolen]];), is een verfijnde Surinaamse trassi ontwikkeld. Trassi wordt aan een groot aantal Surinaamse vlees-, rijst-, vis- en pastagerechten toegevoegd; een dosering van ½ - 1 theelepel van deze trassi per 500 gram vlees, rijst, vis of pasta wordt hierbij veelal als norm gehanteerd. Voorbeelden van gerechten waaraan in Suriname trassie wordt toegevoegd zijn o.a. [[Nasi Goreng]] (zie Afbeelding E), [[Bami]], Moksie Alesie, Bakkeljauw, Masterbeef (zoutvlees), Tjauw Min. Ook wordt de trassi gebruikt in Surinaamse sambals o.a. Madam Jeanette sambal en in snacks o.a. Telo. Een nieuwe ontwikkeling in de Surinaams keuken is de combinatie van trassi met de Hindoestaanse masala, wat tot verrassende smaalsensaties leidt. In Suriname wordt gebruik gemaakt van de rode Surinaamse garnalen voor de bereiding van de Surinaamse trassi, waardoor deze trassi donker roodbruin van kleur is. De Surinaamse trassi wordt over het algemeen tijdens het roerbakken toegevoegd.
 
==Varianten==
De belangrijkste soorten trassi, die in Nederland verkrijgbaar zijn, zijn:
*Garnalenpasta, zoals gebruikelijk is in Suriname, China en Thailand, (zie afbeelding A).
*In droge blokvorm, zoals gebruikelijk is in Maleisië en Indonesië, (zie afbeelding B).
*Een droge gemalen (poeder)variant die, doordat het voorgemalen is en, afhankelijk van de fabrikant, mogelijk versneden wordt met vulstoffen, veel van zijn geur en smaak verloren heeft en daardoor van een mindere kwaliteit is, (zie afbeelding C).
Deze gemalen variant is niet traditioneel maar wel gemakkelijk in het gebruik omdat het strooibaar is. Het is daardoor minder geschikt voor het maken van sommige gerechten en [[condiment]]en zoals ''sambal trassi''.
 
==Bereidingswijze==
*De garnalenpasta kan men over het algemeen direct toevoegen aan een gerecht tijdens het roerbakken.
*De trassi in droge blokvorm kan het beste met een mespuntje worden gedoseerd en mee gefruit worden met de uien en kruiden aan het begin van de bereiding van een gerecht, zodat deze trassi goed oplost.
*De poeder variant kan tijdens het roerbakken gestrooid worden.
 
==Bewaaradvies==
Bewaar trassi in een pet of glazen potje met een afsluitbare deksel in de koelkast, in welk geval trassi haar authentieke smaak en kwaliteit blijft behouden en heel lang houdbaar is.
 
==Waar verkrijgbaar==
Trassi is te koop bij Surinaamse-, Chinese-, Thaise- en Indische toko's en ook bij enkele grote supermarkten.
 
==Voedingswaarde==
{| border="0" cellspacing="0" cellpadding="5" align="left"
|-----
| bgcolor="red" | Voedingswaarde per 100 gr
|-----
| bgcolor="orange" | Energiewaarde 840 [[Joule|kJ]] 201 [[Calorie|kcal]]
|----- bgcolor="yellow"
|
{| border="0" cellspacing="0" cellpadding="5"
|----- bgcolor="yellow"
| [[Proteïne|Eiwitten]] || 35 gr
|----- bgcolor="yellow"
| [[Koolhydraat|Koolhydraten]] || 3.5 gr
|----- bgcolor="yellow"
| - waarvan [[Sucrose|Suikers]] || .. gr
|----- bgcolor="yellow"
| [[Vetzuur|Vetten]] || .. gr
|----- bgcolor="yellow"
| - waarvan verzadigde vetten || .. gr
|----- bgcolor="yellow"
| - waarvan onverzadigde vetten || .. gr
|----- bgcolor="yellow"
| - waarvan meervoudig onverzadigde vetten
| .. gr
|----- bgcolor="yellow"
| [[Voedingsvezels]] || .. gr
|----- bgcolor="yellow"
| [[Natrium]] || 14500mg
|}
|}
 
{{kookboek|Nasi Trafasie}}
 
[[Categorie:Surinaamse keuken]]
[[Categorie:Chinese keuken]]
[[Categorie:Filipijnse keuken]]
[[Categorie:Indonesische keuken]]
[[Categorie:Maleisische keuken]]
[[Categorie:Thaise keuken]]
[[Categorie:Eten en drinken]]
 
[[de:Garnelenpaste]]
[[en:Shrimp paste]]
[[es:Pasta de gambas]]
[[id:Terasi]]
[[it:Pasta di gamberetti]]
[[ja:トラシ]]
[[ms:Belacan]]
[[th:กะปิ]]
[[zh:蝦醬]]
[[zh-yue:鹹蝦醬]]
 
Trassi is ook een essentieel ingrediënt in de [[Surinaamse keuken]], die de [[Javanen (Suriname)|Surinaamse Javanen]] uit Indonesië hebben meegenomen naar [[Suriname]]. Trassi wordt aan een groot aantal Surinaamse vlees-, rijst-, vis- en pastagerechten toegevoegd; een dosering van ½ - 1 theelepel van deze trassi per 500 gram vlees, rijst, vis of pasta wordt hierbij veelal als norm gehanteerd. Voorbeelden van gerechten waaraan in Suriname trassie wordt toegevoegd zijn o.a. [[Nasi Goreng]], [[Bami]], Moksie Alesie, Bakkeljauw, Masterbeef (zoutvlees), Telo, Tjauw Min. De Surinaamse trassi wordt over het algemeen tijdens het roerbakken toegevoegd.
[[Afbeelding:Surinaamse Trassie.jpg|150px|thumb|right|''Trassie'', Surinaamse garnalentrassie]]
 
[[Categorie:Kruiden en specerijen|Trassi]]
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.