Esperanto/Grammatica/Voorzetsels: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Zonder: sub |
|||
Regel 4:
== Inleiding ==
voorzetsels
Voorzetsel Vertaling Voorbeeld
al naar (richting) Mi iras al vi. - Ik ga naar jou (toe).
La kuniklo kuras al la barelo.
anstataŭ in plaats van Mi iras anstataŭ vi. - Ik ga in plaats van jou
antaŭ vóór Mi iras antaŭ vi. - Ik ga vóór jou
La kuniklo sidas antaŭ la barelo.
apud bij, naast Mi iras apud vi. - Ik ga bij jou. Ik ga naast jou.
La kuniklo sidas apud la barelo.
ĉe bij Mi sidas ĉe komputilo. - Ik zit bij een computer.
La kuniklo sidas ĉe la barelo.
ĉirkaŭ rondom Mi iras ĉirkaŭ vi. - Ik ga rondom jou. Ik ga om jou heen
La kuniklo kuras ĉirkaŭ la barelo.
da : wordt gebruikt bij hoeveelheden die te tellen of te meten zijn. Ni havis multe da gastoj. - Wij hebben veel gasten
de van Mi iras de la domo. - Ik ga van het huis vandaan.
dum terwijl, gedurende Ni iris dum tri minutoj. - Wij gingen gedurende drie minuten.
ekster uit, buiten Mi iras ekster la domo. - Ik ga het huis uit.
La kuniklo staras ekster la barelo.
el uit Mi iras el la domo. - Ik ga uit het huis.
La kuniklo saltas el la barelo.
en in Mi iras en la domo. - Ik ga in het huis
La kuniklo estas en la barelo.
ĝis tot (aan) Mi iras ĝis la domo. - Ik ga tot aan het huis
inter tussen Mi iras inter la domoj. - Ik ga tussen de huizen
La kuniklo sidas inter la bareloj.
je :een onbepaald voorzetsel, een voorzetsel met een onbepaalde betekenis Li kredas je Dio. - Hij gelooft in God
kontraŭ tegen Mi iras kontraŭ via volo. - Ik ga tegen jouw wil
krom behalve Ĉiuj krom mi iris. - Allen behalve ik gingen
kun met Mi iras kun vi. - Ik ga met jou
La kuniklo iras kun la barelo.
laŭ langs Mi iras laŭ la vojo. - Ik ga langs de weg
malgraŭ ondanks Mi iras malgraŭ la pluvo. - Ik ga ondanks de regen.
per met de, door middel van Mi vojaĝas per trajno. - Ik reis met de trein.
por voor, om te Mi eniras por manĝi. - Ik ga naar binnen om te eten
po voor (de prijs van) Po du eŭroj por persono. - Voor twee euro per persoon
post na, achter Mi iras post vi. - Ik ga na jou.
La kuniklo kuras post la barelo.
preter voorbij Mi iras preter vi. - Ik ga jou voorbij
La kuniklo kuras preter la barelo.
pri over, aan Mi pensas pri vi. - Ik denk aan jou.
La kuniklo parolas pri la barelo.
pro omwille van, door, vanwege Mi eniras pro la pluvo. - Ik ga naar binnen vanwege de regen
sen zonder Mi iras sen vi. - Ik ga zonder jou.
La kuniklo iras sen la barelo.
sub onder Mi iras sub la domo. - Ik ga onder het huis
La kuniklo kuŝas sub la elefanto.
super over, op, boven Mi estas super vi. - Ik ben boven jou.
sur op Mi estas sur la domo. - Ik ben op het huis
La kuniklo staras sur la porko.
tra door(heen) Mi iras tra la domo. - Ik ga door het huis heen.
La kuniklo rampas tra la barelo.
trans over Mi iras trans la strato. - Ik ga over de straat .
Gebruik van De
De wordt op verschillende wijzen gebruikt, om diverse zaken uit te drukken, bijvoorbeeld een beweging ergens vandaan, een herkomst, een oorzaak, een tijd of een eigenschap (respectievelijk):
Mi venas de la urbo. - Ik kom uit de stad.
Mi ricevis kison de vi. - Ik kreeg een kus van jou.
Mi ridas de ĝojo. - Ik lach van vreugde. Ik lach omdat ik blij ben.
De nun mi amas vin. - Vanaf nu hou ik van jou.
Glaso de biero. - Een bierglas
Gebruik van Da
Da wordt gebruikt tussen een woord van hoeveelheid, maat en de zaak (in onbepaalde hoeveelheid) waarvan men de maat uitdrukt.
kilogramo da rizo - een kilogram rijst
du litroj da lakto - twee liter melk
glaso da biero - een glas bier (zoveel bier)
multe da bananoj
Gebruik van Je
Wanneer geen enkel ander voorzetsel geschikt is, kan men het onbepaalde voorzetsel je gebruiken.
Li kredas je Dio. - Hij gelooft in God
Een andere gebruikelijke toepassing van je is in tijdsuitdrukkingen:
je la tria horo - om drie uur
De uitgang -n in plaats van een voorzetsel
In plaats van een voorzetsel kan men de uitgang -n gebruiken om tijd en maat uit te drukken.
En la 22-a de junio mi venos. - La 22-an de junio mi venos.
(De 22-ste juni zal ik komen)
Mi estas je 20-metra distanco de vi - Mi estas 20 metrojn for de vi.
(Ik ben 20 meter weg van jou.)
== Wat is een voorzetsel ==
| |||