Leer jezelf ecologisch tuinieren/Dophei: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Vangelis (overleg | bijdragen)
Vangelis (overleg | bijdragen)
aanpassing
Regel 1:
|{{Leer afbeeldingjezelf =ecologisch tuinieren|Afbeelding=Graue Glockenheide (Erica cinerea).jpg}}
{{Taxobox | type = plant
| naam = Dophei
| afbeelding = Graue Glockenheide (Erica cinerea).jpg
| afbeeldingtekst = [[Rode dophei]] (''Erica cinerea'')
| rijk = ''[[Planten|Plantae]]'' (Planten)
| stam = ''[[Embryophyta]]'' (Landplanten)
| klasse = ''[[Spermatopsida]]'' (Zaadplanten)
| clade1 = [[Bedektzadigen]]
| clade2 = [['nieuwe' Tweezaadlobbigen]]
| clade4 = [[Asteriden]]
| orde = ''[[Ericales]]''
| familie = ''[[Ericaceae]]'' (Heifamilie)
| w-naam = ''Erica''
| taxon= [[Geslacht (biologie)|Geslacht]]
| auteur = [[Carl von Linné|L.]]
| datum = 1753
}}
 
'''Dophei''' (''Erica'') is een plantengeslacht uit de [[heifamilie]].
 
Alle leden van het geslacht hebben kleine altijdgroene, naaldachtige [[blad../Plantkunde|bladeren]]eren van 2 - 15 millimeter lang in kransen van drie of vier.
 
De viertandige bloemkroon met vrije meeldraden is omgegeven door een groene kelk (vleeskleurig bij ''Erica carnea''). ''Erica sicula'' (Syn. '' Pentapera sicula '') heeft een meestal vijftandige bloemkroon.
Regel 25 ⟶ 9:
De verwante soort ''Bruckenthalia spiculifolia'' (Syn. ''Erica spiculifolia'') heeft meeldraden die met de bloemkroon vergroeid zijn.
 
De meeste Europese soorten zijn dwergheesters van 20 - 80 centimeter hoog. De grootste zijn de [[boomheide]]Boomheide, ''Erica arborea'', en de [[bezemdophei../Bezemdophei|Bezemdophei]], ''Erica scoparia'', die 6 tot 10 meter hoog kunnen worden.
 
Van de meer dan 750 soorten komen er ruim 600 in het [[fynbos]] in de Kaapstreek van [[Zuid-Afrika]] voor. De overige soorten zijn inheems in de rest van [[Afrika]], het [[Middellandse Zee]]gebiedZeegebied en [[Europa (continent)|Europa]].
 
== Etymologie ==
Regel 33 ⟶ 17:
 
== De Europese soorten ==
[[Afbeelding:Erica arborea.jpg|thumb|250px|right|Boomheide - ''Erica arborea'']]
[[Afbeelding:Erica tetralix 01.jpg|thumb|250px|right|Gewone dophei - ''Erica tetralix'']]
[[Afbeelding:Erica terminalis000.jpg|thumb|250px|right|Corsicaanse heide - ''Erica terminalis'']]
 
In Nederland en België komen de volgende soorten voor:
* ''Erica cinerea'' L., [[../Rode dophei|Rode dophei]]: Breed opgaand struikje tot 60 cm, met paarse, eirond-urnvormige bloemen in langwerpige, baak vertakte trossen. Algemene verspreiding: [[West-Europa]] tot Zuidwest-[[Noorwegen]]. In Nederland zeer zeldzaam langs de [[Maas]] en op de [[Wadden]], in België vrij zeldzaam in de oosterse [[Kempen (gebied)|Kempen]] en in West-Vlaanderen (omgeving van [[Brugge]]).
* ''Erica scoparia'' L., [[../Bezemdophei|Bezemdophei]]: Onregelmatig, losse opgaande struik tot 2 m hoog, met zeek kleine groenachtige bloemen in smalle kort vertakten trossen. Algemene verspreiding: Atlantisch Europa, [[Italië]], [[Macaronesië]], [[Noord-Afrika]]. In Nederland verwilderd op de [[Wadden]], niet in België.
** Subsp. ''azorica'' (Hochst.) D.A. Webb (Syn.: ''Erica azorica'' Hochst.), met bruinachtige bloemen, [[Azoren]]
** Subsp. ''maderincola'' D.C. McClint.: [[Madeira (eiland)|Madeira]]
** Subsp. ''platycodon'' (Webb et Berth.) Hansen & Kunkel, de grootste ondersoort, tot 10 m hoogte: [[Canarische Eilanden]].
* ''Erica tetralix'' L., [[../Gewone dophei|Gewone dophei]]: Opgaand, later vaak liggend struikje tot 40 cm, met lichtmauve tot mauveroze, urnvormige bloemen in eindstandige, naar één zijde gerichte schermpjes. Algemene verspreiding: West-Europa, van Centraal [[Spanje]] tot [[Finland]]. In Nederland vooral op het [[w:diluvium|diluvium]] en op de [[Wadden]], in België vooral in de [[Kempen (gebied)|Kempen]] en in de [[Hoge Ardennen]]; door ontginning sterk afgenomen.
 
De overige Europese soorten zijn:
* ''Erica arborea'' L., [[Boomheide]]: boomheide tot 6 m hoog, met kleine, klokvormige meestal witte bloemen in eindstandige pluimen. [[Middellandse Zeegebied]], [[Macaronesië]] en bergen van [[Arabië]] en van [[Oost-Afrika]].
* ''Erica australis'' L., Spaanse boomheide – Syn.: ''Erica aragonensis'' Willk., ''Erica occidentalis'' Merino: boomheide tot 2 m hoog, met klokvormige helder purperrode bloemen in eindstandige, schermvormige trossen. Midden en westen van het [[Iberische schiereiland]], en noorden van [[Marokko]].
* ''Erica carnea'' L., [[Sneeuwheide]] – Syn.: ''Erica herbacea'' L., ''Erica mediterranea'' L.: liggend struikje tot 50 cm hoog met knikkende, eirond-urnvormige paarsroze bloemen in korte, naar één zijde gerichte trossen. [[Alpen]] en naburige streken, [[Apennijnen]] en noorden van de [[Balkan (schiereiland)|Balkan]], op kalk- of dolomietgrond.
Regel 68 ⟶ 52:
 
=== Kweek ===
De [[winterhard]]heidwinterhardheid van de soorten en hun hybriden is echter sterk verschillend. De meest winterharde zijn ''Erica carnea'' en ''Erica tetralix''. ''Erica cinerea'', ''Erica terminalis'' et ''Erica vagans'' en de hybriden ''Erica ×praegeri'', ''Erica ×watsonii'' en ''Erica ×williamsii'' zijn wat minder winterhard. ''Erica arborea'', ''Erica ciliaris'' en ''Erica mackaiana'' zijn gevoeliger voor vorst. ''Erica lusitanica'', ''Erica manipuliflora'', ''Erica multiflora'', ''Erica scoparia'', ''Erica sicula'' et ''Erica umbellata'' zijn in Nederland en België niet voldoende winterhard om massaal aan te planten. ''Bruckenthalia spiculifolia'' is redelijk winterhard.
 
De winterharde soorten zijn bij ons geliefde tuinplanten. Een groot aantal cultivars van vooral ''Erica cinerea'', ''Erica carnea'', ''Erica tetralix'' en ''Erica vagans'', werden geselecteerd voor hun habitus, de kleur van bloemen en loof, en hun bloeiperiode.
Regel 77 ⟶ 61:
 
De meeste soorten vereisen en zure, humus houdende grond. ''Erica herbacea'', ''Erica ×darleyensis'' en ''Erica terminalis'' zijn kalktolerant.
 
== De Afrikaanse soorten ==
[[Image:Erica mammosa flower.jpg|thumb|200px|right|''Erica mammosa'']]
De meerderheid van de meer dan 750 Afrikaanse soorten komen in het ''[[fynbos]]'' in de Kaapstreek van [[Zuid-Afrika]] voor, waar die samen met '''''Protea’s''''' et andere struiken groeien. De meeste Zuid-Afrikaanse soorten hebben lange buisbloemen.
 
Jammer genoeg zijn alle Afrikaanse soorten niet winterhard. Enkele soorten zoals ''Erica cerinthoides'' en ''Erica grandiflora'' met oranje bloemen, ''Erica speciosa'' met rode bloemen, ''Erica doliiformis'' en ''Erica mammosa'' met roze bloemen, of ''Erica bauera'' met porseleinwitte of teerroze bloemen, mogen buiten gekweekt worden in streken met milde winters en droge zomers (Zuidwest-Frankrijk en het Middellandse Zeegebied).
Regel 97 ⟶ 77:
* [http://www.heathersociety.org.uk/ The Heather Society]
 
[[Categorie:Vaste plant]]
[[Categorie:Ericaceae|dophei]]
 
{{sub}}
[[ca:Bruc]]
[[cs:Vřesovec]]
[[cy:Grug]]
[[da:Lyng]]
[[de:Heidekräuter]]
[[en:Erica]]
[[eo:Eriko]]
[[es:Erica]]
[[fr:Erica]]
[[fy:Skrobberheide]]
[[he:אברש]]
[[hu:Hanga (növény)]]
[[io:Eriko]]
[[it:Erica]]
[[ja:エリカ属]]
[[ka:მანანა (გვარი)]]
[[lt:Erika]]
[[nds-nl:Dopheed]]
[[no:Erica (planteslekt)]]
[[pl:Wrzosiec]]
[[pt:Erica (género)]]
[[ru:Эрика (растение)]]
[[sv:Klockljungssläktet]]
[[tr:Funda]]
[[vec:Freža]]
[[zh:歐石楠]]
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.