Leer jezelf ecologisch tuinieren/Wilg: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Titel van Transwiki:Wilg gewijzigd in Leer jezelf ecologisch tuinieren/Wilg |
aanpassing |
||
Regel 1:
__NOTOC__
▲| afbeelding = Knotwilgen_bij_oudewater_februari_2003.jpg
[[Afbeelding:Knotwilgen_geknot_bij_oudewater_februari_2003.jpg|thumb|Zojuist geknotte knotwilgen
'''Wilg''' (''Salix'') is een [[geslacht (biologie)|geslacht]] van [[tweehuizig]]e [[boom (plant)|bomen]] en [[struik]]en uit de [[wilgenfamilie]] (''Salicaceae''). Wilgen zijn [[bladverliezend]]e bomen met verspreide bladstand. De [[knop (plant)|knop]] heeft één knopschub. De [[bloem (plant)|bloem]] van de wilg heeft de vorm van [[katje]] en groeit uit de zijknoppen van een éénjarige twijg. De wilgenkatjes zitten of staan, dit in tegenstelling tot populieren die hangende katjes hebben. ▼
]]
▲'''Wilg''' (''Salix'') is een
De pluizige [[
Wilgen zijn [[w:pioniersoort|pioniersoort]]en met een grote lichtbehoefte. Wilgen komen in Nederland veel voor langs sloten. Wilgen houden namelijk over het algemeen van een vochtige bodem en groeien zeer snel.
==
Wilgen zijn
Wilgen worden over het algemeen niet oud. De [[w:watermerkziekte|watermerkziekte]] en torsiekrachten van de wind zorgen dat een wilg meestal niet ouder dan veertig tot vijftig jaar wordt.
Wilgen zijn voor
== Wilgensoorten ==
Het geslacht Salix omvat ongeveer driehonderd soorten, waarvan er een twaalftal in Nederland en België voorkomen.
[[Image:Salix-viminalis.JPG|thumb
[[Image:Weeping Willow.jpg
* [[Amandelwilg]] (''Salix triandra'')
* [[Bandwilg]] (''Salix'' 'Sekka', [[synoniem (plantkunde)|synoniem]]: ''Salix sacchalinensis'' 'Sekka' - verwilderd)
* [[Berijpte wilg]] (''Salix daphnoides'' - verwilderd)
* [[Bittere wilg]] (''Salix purpurea'')
* [[Boswilg]] (''Salix caprea'')
* [[Duitse dot]] (''Salix dasyclados'')
* [[Geoorde wilg]] (''Salix aurita'')
* [[Grauwe wilg]] (''Salix cinerea'' [[subsp.]] ''cinerea'')
* [[Katwilg]] (''Salix viminalis'')
* [[Kraakwilg]] (''Salix fragilis'')
* [[Kruipwilg]] (''Salix repens'')
* [[Laurierwilg]] (''Salix pentandra'')
* [[Rossige wilg]] (''Salix cinerea'' subsp. ''oleifolia'')
* [[Schietwilg]] (''Salix alba'')
Andere soorten die eventueel niet in Nederland voorkomen zijn:
* ''Salix chaenomeloides''
* [[Smalbladige wilg]] (''Salix exigua'')
* ''Salix schwerinii''
* ''Salix gilgeana''
* ''Salix 'Golden Curls''
* ''Salix rosmarinifolia''(=Salix elaeagnus 'Angustifolia')
* ''Salix sacchalenis''
=== Historische inzichten ===
''[[Heimans, Heinsius en Thijsse's geïllustreerde flora van Nederland]]'' (21ste druk) noemt de volgende soorten, die moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn:
* [[Amandelwilg]] ''Salix amygdalina''
* [[Berijpte wilg]] ''Salix daphnoïdes''
* [[Bittere wilg]] ''Salix purpurea''
* [[Geoorde wilg]] ''Salix aurita''
* [[Grauwe wilg]] ''Salix cinerea''
* [[Grijze wilg]] ''Salix incana''
* [[Katwilg]] ''Salix viminalis''
* [[Kraakwilg]] ''Salix fragilis''
* [[Kruipwilg]] ''Salix repens''
* [[Laurierwilg]] ''Salix pentandra''
* [[Schietwilg]] ''Salix alba''
* [[Waterwilg]] ''Salix caprea''
== Schietwilg ==
[[Afbeelding:Salix alba leaves.jpg
De meeste soorten maken een stam. ''Salix alba'' wordt daarom schietwilg genoemd en kan tot 25 m hoog worden. Schietwilgen kunnen worden geknot. In een vlak en open landschap is dit soms noodzakelijk om te voorkomen dat de bomen door een najaarsstorm worden geveld.
== Knotwilg ==
De wilg kan op ongeveer 2 m hoogte afgezaagd worden en heet dan [[knotwilg]]. Aan de stam groeien vervolgens [[waterlot]]en, die [[wilgenteen|wilgentenen]] worden genoemd. Ze worden tegenwoordig vooral gebruikt om manden en tuinschermen te maken. Vroeger werden wanden van hutten gemaakt van vlechtwerk van wilgentenen, afgedicht met klei, en funderingen van dijken werden gelegd op matten van gevlochten wilgentenen. Deze [[zinkstuk]]ken blijven op hun plaats door ze af te zinken met [[Basalt (gesteente)|basaltstenen]] en beschermen de bodem tegen [[erosie]].
Regel 104 ⟶ 89:
''Salix matsudana'' of krulwilg - ook bekend als Chinese wilg - werd genoemd naar de Japanse botanist Sadahisa Matsudo. De soort staat erom bekend zich zeer gemakkelijk te laten stekken. Het volstaat een tak van 1-3 cm in diameter tussen november en april - wanneer het blad van de boom is - in voldoende water te steken om wortelgroei te verkrijgen. Ook later heeft de boom, die zeer groot en breed uitgroeit, veel water nodig. De takken zijn populair voor het versieren van bloemstukken.
== Ander gebruik ==
De schors van enkele soorten, zoals Amandelwilg en Schietwilg, bevatten salicine, dat lang geleden gebruikt werd als pijnstiller. Er werd daarvoor op de wilgebast gekauwd, of er werd een drank van getrokken. Salicine is erg slecht voor de maag, en werd later verbeterd naar [[aspirine]].
Salicine wordt ook gebruikt als looistof, voor het [[leerlooien|looien]] van [[leer (stof)|leer]].
[[Image:Wilg_watermerkziekte_crop.jpg
Wilgenhout wordt net als het hout van [[populier]]en gebruikt voor het maken van [[klomp]]en en papier.
De rem, de
Eénjarige scheuten worden gebruikt voor vlechtwerk.
Regel 116 ⟶ 101:
Voor de teelt van wilg als [[biobrandstof]] is sinds kort [[zaad (planten)|zaad]] van enkele snelgroeiende [[plantenras|rassen]] beschikbaar.
== Ziekten en plagen ==
De belangrijkste ziekte is de [[w:watermerkziekte|watermerkziekte]] (''Brenneria salicis''),die de vaten verstopt, waardoor delen van de boom of gehele bomen afsterven. Op de grens van levend en dood hout ontstaan bossige vormen van [[waterlot]].
Bij de teelt van tenen kunnen insecten heel wat schade aanrichten.
==
Volgens het
{{sub}}
▲Volgens het [[bijgeloof]] zou de wilg een sterke magische lading hebben. Bij de [[Germanen]] was de boom een symbool van de dood. Heksen zouden in de kruinen van de wilgen rusten. Vroeger maakte men daarom fluitjes uit wilgenhout om heksen en duivels te verjagen. Een gebruik bij [[voodoo]]-praktijken is een knoop leggen in een wilgentak. Daarmee zou men van op afstand iemand anders in het nauw kunnen drijven.
| |||