Leer jezelf ecologisch tuinieren/Els: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Brya (overleg | bijdragen)
rv
RomaineBot (overleg | bijdragen)
Linkfix ivm sjabloonnaamgeving met AWB
Regel 1:
{{Taxobox
| type= plant
| naam= Els
| afbeelding= Lehto.JPG
| afbeeldingtekst=
| rijk= [[Planten|''Plantae'']] (Planten)
| stam= ''[[Embryophyta]]'' (Landplanten)
| klasse= ''[[Spermatopsida]]'' (Zaadplanten)
| clade1= [[Bedektzadigen]]
| clade2= [['nieuwe' Tweezaadlobbigen]]
| clade4= [[Fabiden]]
| orde= ''[[Fagales]]''
| familie= ''[[Betulaceae]]'' (Berkenfamilie)
| taxon= [[geslacht (biologie)|geslacht]]
| w-naam= ''Alnus''
| auteur= [[Mill.]]
| datum= 1754
| afbeeldingII= Els katjes.jpg
| afbeeldingIII= Elzenhaantjes closeup.jpg
| afbeeldingIIItekst= Elzenhaantjes
| afbeeldingIV= Geknotte els.jpg
| afbeeldingIVtekst= Geknotte els
}}
 
'''Els''' (''Alnus'') is een [[geslacht (biologie)|geslacht]] uit de [[berkenfamilie]] (''Betulaceae'') Het geslacht omvat circa dertig soorten die op het [[noordelijk halfrond]] voorkomen. Het zijn vochtminnende [[loofboom|loofbomen]] die bloeien voordat de [[bladeren]] verschijnen. In de [[Benelux]] komen er twee soorten van nature voor: de zwarte en de grauwe els. De bladeren lijken op die van de [[hazelaar]]. Ze vallen groen van de boom en vertonen dus geen herfstkleur.
 
De soorten zijn [[eenhuizig]] en hebben dus zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen. Deze worden [[katje]]s genoemd. De mannelijke katjes zijn langwerpig en hangen. De vrouwelijke katjes staan min of meer rechtop. Na de [[bevruchting]] groeien de vrouwelijke katjes uit tot groene, ribbelige kegeltjes. Deze rijpen in de herfst tot de zogenoemde elzenproppen (kegels zonder zaad), die nog wel een jaar aan de boom kunnen blijven zitten.
Regel 29 ⟶ 31:
 
Elzen leven in [[Mutualisme|mutualistische symbiose]] met bacteriën uit het geslacht ''[[Frankia]]'' die zorgen voor de binding van [[Stikstof (element)|stikstof]] uit de lucht. Deze levensgemeenschap bevindt zich in knolletjes aan de wortels. De knolletjes kunnen vuistgroot worden. De els functioneert als groenbemester. Na het omzagen van een els ontstaat er na vijf minuten een kleurverandering die kan variëren van rood tot bruin. Deze kleur wordt voornamelijk gevormd door koolstofmonoxide.
[[Bestand:A sectioned alder root nodule gall.JPG|left|250px|thumb|<Centercenter>Doorgesneden wortelknol]]
 
=== Elzenhaantje ===
Regel 42 ⟶ 44:
 
=== Medicinaal gebruik ===
{{Disclaimer medisch lemma klein}}
Volgens een oud volksgebruik zijn elzenknopjes een effectief middel tegen [[reuma]]. Hiervoor moeten de knoppen na het plukken worden gedroogd, waarna er [[thee (drank)|thee]] van kan worden gezet.<ref>Nijkamp J., Rook R., Slijper H. en Zweers K. (1976). ''De 12 maanden van het jaar.'' Utrecht/Antwerpen: Het Spectrum.</ref>
 
Regel 63 ⟶ 65:
 
== Externe links ==
* {{eFloras|1|101157 | Alnus }}
* {{eFloras|2|101157 | Alnus }}
* {{eFloras|5|101157 | Alnus }}
* {{NCBI|3515|Alnus }}
 
{{ commonscat | Alnus }}
 
[[Categorie:Els| *]]
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.