|
__NOTOC__
{{Taxobox
{{Leer jezelf ecologisch tuinieren|Afbeelding=Lehto.JPG}}
| type= plant
[[Afbeelding:Els katjes.jpg|thumb]]
| naam= Els
[[Afbeelding:Elzenhaantjes closeup.jpg|thumb|Elzenhaantjes]]
| afbeelding= Lehto.JPG
[[Afbeelding:Geknotte els.jpg|thumb|Geknotte els]]
| afbeeldingtekst=
<!-- Verder bewerken -->
| rijk= [[Planten|''Plantae'']] (Planten)
'''Els''' (''Alnus'') is een [[geslacht (biologie)|geslacht]] uit de [[berkenfamilie]]Berkenfamilie (''Betulaceae'') Het geslacht omvat circa dertig soorten die op het [[noordelijk halfrond ]] voorkomen. Het zijn vochtminnende [[loofboom|loofbomen ]] die bloeien voordat de [[ ../Plantkunde/Blad|bladeren]] verschijnen. In de [[Benelux ]] komen er twee soorten van nature voor: de zwarte en de grauwe els. De bladeren lijken op die van de [[hazelaar]]. Ze vallen groen van de boom en vertonen dus geen herfstkleur. ▼| stam= ''[[Embryophyta]]'' (Landplanten)
| klasse= ''[[Spermatopsida]]'' (Zaadplanten)
| clade1= [[Bedektzadigen]]
| clade2= [['nieuwe' Tweezaadlobbigen]]
| clade4= [[Fabiden]]
| orde= ''[[Fagales]]''
| familie= ''[[Betulaceae]]'' (Berkenfamilie)
| taxon= [[geslacht (biologie)|geslacht]]
| w-naam= ''Alnus''
| auteur= [[Mill.]]
| datum= 1754
| afbeeldingII= Els katjes.jpg
| afbeeldingIII= Elzenhaantjes closeup.jpg
| afbeeldingIIItekst= Elzenhaantjes
| afbeeldingIV= Geknotte els.jpg
| afbeeldingIVtekst= Geknotte els
}}
▲'''Els''' (''Alnus'') is een [[geslacht (biologie)|geslacht]] uit de [[berkenfamilie]] (''Betulaceae'') Het geslacht omvat circa dertig soorten die op het [[noordelijk halfrond]] voorkomen. Het zijn vochtminnende [[loofboom|loofbomen]] die bloeien voordat de [[bladeren]] verschijnen. In de [[Benelux]] komen er twee soorten van nature voor: de zwarte en de grauwe els. De bladeren lijken op die van de [[hazelaar]]. Ze vallen groen van de boom en vertonen dus geen herfstkleur.
De soorten zijn [[eenhuizig]] en hebben dus zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen. Deze worden [[katje]]s genoemd. De mannelijke katjes zijn langwerpig en hangen. De vrouwelijke katjes staan min of meer rechtop. Na de [[bevruchting]] groeien de vrouwelijke katjes uit tot groene, ribbelige kegeltjes. Deze rijpen in de herfst tot de zogenoemde elzenproppen (kegels zonder zaad), die nog wel een jaar aan de boom kunnen blijven zitten.
Elzen kunnen uitstekend tegen vochtige omgevingen en ze staan dan ook veelal langs de waterkant of op moerassige grond.
Elzen leven in [[Mutualisme|mutualistische symbiose]] met bacteriën uit het geslacht ''[[Frankia]]'' die zorgen voor de binding van [[Stikstof (element)|stikstof]] uit de lucht. Deze levensgemeenschap bevindt zich in knolletjes aan de wortels. De knolletjes kunnen vuistgroot worden. De els functioneert als groenbemester. Na het omzagen van een els ontstaat er na vijf minuten een kleurverandering die kan variëren van rood tot bruin. Deze kleur wordt voornamelijk gevormd door koolstofmonoxide.
[[Bestand:A sectioned alder root nodule gall.JPG|left|250px|thumb|<center>Doorgesneden wortelknol]]
=== Elzenhaantje ===
{{references}}
== Externe links ==
* {{eFloras|1|101157|Alnus}}
* {{eFloras|2|101157|Alnus}}
* {{eFloras|5|101157|Alnus}}
* {{NCBI|3515|Alnus}}
{{commonscatcommons|Alnus}}
[[Categorie:Els| *]]
{{sub}}
[[af:Els (boom)]]
[[an:Alnus]]
[[be:Вольха]]
[[br:Gwern (gwez)]]
[[ca:Alnus]]
[[cs:Olše (strom)]]
[[da:Elleslægten]]
[[de:Erlen (Botanik)]]
[[en:Alder]]
[[eo:Alno]]
[[es:Alnus]]
[[et:Lepp]]
[[eu:Haltz]]
[[fi:Lepät]]
[[fr:Aulne]]
[[hsb:Wólša]]
[[hu:Éger]]
[[io:Alno]]
[[is:Elri]]
[[it:Alnus]]
[[ja:ハンノキ属]]
[[ka:მურყანი]]
[[ko:오리나무속]]
[[kv:Ловпу]]
[[li:Aels (sjtroek)]]
[[lt:Alksnis]]
[[myv:Лепе]]
[[nah:Īlītl]]
[[nds-nl:Elze]]
[[nn:Or]]
[[no:Oreslekten]]
[[pl:Olsza]]
[[pt:Alnus]]
[[qu:Ramran]]
[[ru:Ольха]]
[[se:Leaibbit]]
[[sh:Jova]]
[[simple:Alder]]
[[sk:Jelša]]
[[sl:Jelša (rod)]]
[[sq:Alnus]]
[[sr:Јова]]
[[sv:Alsläktet]]
[[tr:Kızılağaç]]
[[uk:Вільха]]
[[vec:Onaro]]
[[zh:桤木]]
| 