Leer jezelf ecologisch tuinieren/Arabidopsis: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
JAnDbot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: hsb:Pěskowa husowka
Hans B. (overleg | bijdragen)
bijstelling, auteur, jaartal van publicatie, links, halfvertaalde inhoud blijft twijfelachtig
Regel 1:
{{Taxobox | type = plant
| naam = ''Arabidopsis''
| afbeelding = Arabidopsis thaliana inflorescencias.jpg
| afbeeldingtekst = Arabidopsis thaliana inflorescencias
Regel 13:
| w-naam = ''Arabidopsis''
| taxon= [[Geslacht (biologie)|Geslacht]]
| auteur = ([[DC.]]) Heynh.
| datum = 1842
}}
'''''Arabidopsis''''' is een [[geslacht (biologie)|geslacht]] van kruidachtige [[plantkruidachtig]]ene inplanten uit de [[Kruisbloemenfamiliekruisbloemenfamilie]] (''Brassicaceae'').
 
Het zijn kleine bloeiende planten, die verwant zijn aan [[kool (plant)|kool]] (''Brassica''). Dit geslacht is interessantvan omdatbelang hetvoor de wetenschap omdat de [[Zandraketzandraket]] (''[[Arabidopsis thaliana]]'') bevater deel van uitmaakt, een van de modelorganismen[[modelorganisme]]n voor de [[genetica]] en [[moleculaire biologie]] van planten. Het is de eerste plantensoort waarvan het volledige [[genoom]] in kaart werd gebracht.
Het zijn kleine bloeiende [[plant]]en verwant aan onze [[Kool (plant)|kool]] en [[mosterd]].
Dit geslacht is interessant omdat het de [[Zandraket]] (''[[Arabidopsis thaliana]]'') bevat, een van de modelorganismen voor de genetica en moleculaire biologie van planten. Het is de eerste plantensoort waarvan het volledige [[genoom]] in kaart werd gebracht.
 
==Herclassificatie van het geslacht ''Arabidopsis''==
Binnen het geslacht ''Arabidopsis'' worden negen soorten[[soort]]en en acht ondersoorten[[ondersoort]]en erkend.
Deze beperking is gebaseerd op [[morfologie (biologie)|morfologische]] en moleculair onderzoek door O'Kane en Al-Shehbaz, (1997, 2003) en anderen.
 
Hun bevindingen bevestigen dat soorten die vroeger samengeraaptgeclassificeerd werden onder de naam ''Arabidopsis'' [[Polyfyletischpolyfyletisch]] warenzijn. De meest recente herclassificatie verplaatste twee soorten van ''Cardaminopsis'' en ''Hylandra'' evenals drie soorten van ''Arabis'' naar het geslacht ''Arabidopsis''. Het sloot ook 50vijftig soorten uit dit geslacht uit, deze zijn verplaatst naar ''Crucihimalaya'', ''Beringia'', ''Olimarabidopsis'', ''Pseudoarabidopsis'', en ''lanhedgeaLanhedgea''.
 
Alle ''Arabidopsis''-soorten zijnkomen inheemsvan nature voor in [[Europa (continentwerelddeel)|Europa]] en twee van de soorten hebben een breed verspreidingsgebied dat zich ook over [[Noord-Amerika]] en [[Azië]] uitstrekt.
 
==Cytogenetica==
[[Cytogenetica|Cytogenetische]] analyse heeft aangetoond dat het [[Diploïdediploïde]] [[chromosoom]] getal variabel is en n = 5, 8, 13 en 16 kan zijn.
 
''Arabidopsis thaliana'' (zandraket) heeft n = 5 en de [[DNA ]]-analyse was in 2001 voltooid.
 
''Arabidopsis suecica'' heeft n=13 en is een [[Polyploïdie|amphidiploidepolyploïde]] soort ontstaan door [[hybride (biologie)|kruising]] van ''A.Arabidopsis thaliana'' en ''A.Arabidopsis arenosa''.
 
''Arabidopsis neglecta'' heeft n = 8, dit geldt ook voor de ondersoorten. van ''A.Arabidopsis halleri''.
 
Verschillende ondersoorten van ''A.Arabidopsis lyrata'' en ''A.Arabidopsis arenosa'' hebben n = 8 (diploide[[diploïde]]) of n = 16 (tetraploide[[tetraploïde]]).
 
Per 2005 zijn ''A.Arabidopsis cebennensis'', ''A.Arabidopsis croatica'', en ''A.Arabidopsis pedemontana'' nog niet geanalyseerd.
 
==Lijst van soorten en ondersoorten==
*''[[Arabidopsis thaliana]]'' ([[Carolus Linnaeus|L.]]) Heynhold
::'''Verspreiding:''' Het inheemsenatuurlijke gebiedverspreidingsgebied beslaat vrijwel geheel Europa tot centraal Azië, en is wereldwijd ingeburgerd.
 
*''[[Arabidopsis suecica]]'' (Fries) Norrlin, Meddel.
::'''Verspreiding:''' FennoscandinaviaScandinavië anden thede BalticBasltische staten region.
:::''Arabidopsis suecica'' is een amphidiploideamphidiploïde. Het is een [[hybride (biologie)|kruising]] tussen ''Arabidopsis thaliana'' en de diploidediploïde ''Arabidopsis arenosa''.
 
*''[[Arabidopsis arenosa]]'' (L.) Lawalrée
:''Arabidopsis arenosa'' subsp. ''arenosa''
::'''Verspreiding:''' Europa: inheemsvan nature voorkomend in Oostenrijk, BelarusWit-Rusland, Bosnië en -Herzegovina, Bulgarije, Kroatië, Tsjechië, NE Frankrijk, Duitsland, Hongarije, N Italië, Letland, Litouwen, Macedonië, Polen, Roemenië, Slowakije, Slovenië, Zwitserland, UkraineOekraïne, anden de YugoslaviaBalkan; naturalizedverwilderd in België, Denemarken, Estland, Finland, Nederland, Noorwegen, Rusland and W (Siberië,) anden Zweden; afwezig in Albanië, Griekenland, Midden en Zuid-Italië en Turkije.
 
:''[[Arabidopsis arenosa]]'' (L.) Lawalrée ''subsp. '''borbasii''
::'''Verspreiding:''' Oost België, Tsjechië, Noord-Oost Frankrijk, Duitsland, Hongarije, Polen, Roemenië, Slowakije, Zwitserland, UkraineOekraïne. Mogelijk in Denemarken.
 
*''[[Arabidopsis neglecta]]'' Schultes
::'''Verspreiding:''' Karpaten (Polen, Roemenië, Slowakije en aangrenzende Ukraine).
 
*''[[Arabidopsis croatica]]'' Schott
::'''Verspreiding:''' Bosnië, Kroatië.
 
*''[[Arabidopsis cebennensis]]'' de CandolleDC.
::'''Verspreiding:''' ZuidZuidoost-Oost Frankrijk.
 
*''[[Arabidopsis pedemontana]]'' Boissier
::'''Verspreiding:''' Noordwest -Italië en vermoedelijk uitgestorven in aangrenzend zuidwest Zuidwest-Zwitserland.
 
*''[[Arabidopsis lyrata]]'' L.
:''Arabidopsis lyrata'' subsp. lyrata''
::'''Verspreiding:''' Noordoost -Europees Rusland, Alaska, Canada (Ontario, westelijk in British Columbia), en zuidoosten en midden van de [[Verenigde Staten]] (Vermont zuidelijk tot in noordhet noorden van Georgia en Mississippi ,noordwaarts tot in Missouri en Minnesota).
 
:''Arabidopsis lyrata'' subsp. ''petraea'' (Linnaeus)L.
::'''Verspreiding:''' Oostenrijk, Tsjechië, Engeland, Duitsland, Hongarije, IJsland Ierland, N. Italië, Noorwegen, Rusland (NW Rusland, Siberië) en verreVerre oostenOosten), Schotland, Zweden, UkraineOekraïne, boreaal Noord -Amerika (Alaska en Yukon). Schijnbaar uitgestorven in Polen.
 
:''Arabidopsis lyrata'' (lL.) O'Kane & Al-Shehbaz subsp. ''kamchatica'' (Fischer ex de CandolleDC.)
::'''Verspreiding:''' boreaal Alaska, Canada (Yukon, Mackenzie District, British Columbia, noord Saskatchewan), Aleoeten, oost Siberië, Oostelijk Siberië, Korea, noord Noord-China, Japan, en Taiwan.
 
*''[[Arabidopsis halleri]]'' (L.)
:''Arabidopsis halleri subsp. halleri''
::'''Verspreiding:''' Oostenrijk, Kroatië, Tsjechië, Duitsland, Noord en midden Italië, Polen, Roemenië, Slowakije, Slovenië, Zwitserland, anden Zuidelijkzuidelijk UkraineOekraïne. Waarschijnlijk geïntroduceerd in Noord -Frankrijk en uitgestorven in België.
 
:''Arabidopsis halleri'' subsp. ''ovirensis'' Wulfen
::'''Verspreiding:''' Albanië, Oostenrijk, NO Italië, Roemenië, Slowakije, Slovenië, ZW Ukraine, Yugoslavia.Oekraïne
 
:''Arabidopsis halleri'' subsp. ''gemmifera'' Matsumura
::'''Verspreiding:''' RuslandsRusland, verreVerre oostenOosten, noordoostnoordoosten van China, Korea, Japan en Taiwan.
 
==Geherclassificeerde soorten==
Regel 143 ⟶ 141:
 
==Bronnen==
*O'Kane Jr, S.L., and& I.A. Al-Shehbaz. (1997) A synopsis of ''Arabidopsis'' (Brassicaceae): ''[[Novon.]]'' '''(7''') 323–327.
*Al-Shehbaz, Ihsan A., O'Kane, Steve L. (2002) Taxonomy and Phylogeny of ''Arabidopsis'' (Brassicaceae) ''The Arabidopsis Book'' : - pp.1-22. online versie [http://www.bioone.org/bioone/?request=get-document&issn=1543-8120&volume=006&issue=01&page=0001 online versionhier]
 
*O'Kane Jr, S.L., and I.A. Al-Shehbaz. (2003) Phylogenetic position and generic limits of ''Arabidopsis'' (Brassicaceae) based on sequences of nuclear ribosomal DNA: ''Annals of the [[Missouri Botanical Garden]]'' '''90''' (4):603-612 2003 <!--603-612 2003-->
Al-Shehbaz, Ihsan A., O'Kane, Steve L. (2002) Taxonomy and Phylogeny of Arabidopsis (Brassicaceae) ''The Arabidopsis Book'' : - pp.1-22. [http://www.bioone.org/bioone/?request=get-document&issn=1543-8120&volume=006&issue=01&page=0001 online version]
 
O'Kane Jr, S.L., and I.A. Al-Shehbaz. (2003) Phylogenetic position and generic limits of Arabidopsis (Brassicaceae) based on sequences of nuclear ribosomal DNA: ''Annals of the [[Missouri Botanical Garden]]'' '''90''' (4):603-612 2003 <!--603-612 2003-->
 
[[Categorie:Brassicaceae]]
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.