Amerikaanse literatuur/19e eeuw: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
transfer naar nieuwe structuur
 
links
Regel 1:
{{Amerikaanse literatuur}}
<gallery widths="80" heights="120">
Bestand:James Fenimore Cooper by Jarvis.jpg|'''[[James Fenimore Cooper]]'''
Bestand:Edgar Allan Poe 2.jpg|'''[[Edgar Allan Poe]]'''
Bestand:Beecher-Stowe 3.jpg|'''[[Harriet Beecher Stowe]]'''
Bestand:Portrait of Henry James 1913.jpg|'''[[Henry James]]'''
</gallery>
 
[[w:Washington Irving|Washington Irving]], die bij het grote publiek nog het bekendst zou worden door zijn kortverhaal "[[''The Legend of Sleepy Hollow]]"'', schreef ook historische [[biografie]]ënbiografieën over onder meer [[w:George Washington (president)|George Washington]], [[w:Oliver Goldsmith|Oliver Goldsmith]] en [[w:Mohammed|Mohammed]]. [[w:William Cullen Bryant|William Cullen Bryant]] schreef vroegromantische gedichten en natuurpoëzie. In [[1832]] begon [[w:Edgar Allan Poe|Edgar Allan Poe]] kortverhalen te schrijven waaronder "[[''The Masque of the Red Death]]"'', "[[''The Pit and the Pendulum (verhaal)|The Pit and the Pendulum]]"'', "[[''The Fall of the House of Usher]]"'' en "[[''The Murders in the Rue Morgue]]"'', mysterieuze verhalen die psychologische diepten in de menselijke psyche exploreren die voorheen onaangeroerd bleven. [[w:Ralph Waldo Emerson|Ralph Waldo Emerson]] (1803-1882) begon in [[1836]] te schrijven aan het non-fictie werk "''Nature"'', waarin hij pleitte voor een buitenkerkelijke, ongeorganiseerde religiositeit door een soort spirituele eenwording met de natuur. Zijn werk betekende het begin van een beweging, gekend als [[w:transcendentalisme|transcendentalisme]]. Mogelijk het meest verwant aan Emerson was zijn non-conformistische vriend [[w:Henry David Thoreau|Henry David Thoreau]] (1817-1862), die in zijn boek "[[''Walden (boek)|Walden]]"'' vertelde hoe hij in een hutje bij Walden Pond (vijver) twee jaar in eenzaamheid doorbracht. [[w:Harriet Beecher Stowe|Harriet Beecher Stowe]] (1811 – 1896) schreef met "''Uncle Tom's Cabin"'' (1852) een sterk pleidooi voor de afschaffing van de slavernij. Een andere [[abolitionist]], [[w:Walt Whitman|Walt Whitman]] (1819-1892) was een arbeider die in de [[w:Amerikaanse Burgeroorlog|Amerikaanse Burgeroorlog]] (1861-1865) dienst deed als verpleger. Zijn magnum opus [["''Leaves of Grass"]]'' betekende een vernieuwing in de poëzie door de vrij vloeiende versregels van onregelmatige lengte en de verering van een sterke lichamelijkheid en verbondenheid met de natuur. [[w:D.H. Lawrence|D.H. Lawrence]] zou over hem zeggen: (geparafraseerd:) "Whitman was de eerste die het oude morele concept verbrak van een superieure ziel die 'boven' het lichaam stond." In tegenstelling daarmee is [[w:Emily Dickinson|Emily Dickinson]]s (1830-1886) poëzie conventioneler maar zeer geestig, doorwrocht en psychologisch sterk. Veel van haar poëzie gaat over de dood, maar met een vreemde wending, zoals haar bekende gedicht "Because I could not stop for Death" (Omdat ik geen tijd had om de Dood op te wachten). [[w:Mark Twain|Mark Twain]]s 1835-1910) stijl was sterk beïnvloed door zijn journalistiek werk. Hij schreef net als [[w:Henry James|Henry James]] op een ongeornamenteerde, directe wijze, met veel aandacht voor het gewone leven en gewone mensen die hij in hun eigen [[dialect]] laat spreken.
 
Belangrijke literaire figuren:
[[w:James Fenimore Cooper|James Fenimore Cooper]] - [[w:Edgar Allan Poe|Edgar Allan Poe]] - [[w:John Pendleton Kennedy|John Pendleton Kennedy]] - [[w:William Gilmore Simms|William Gilmore Simms]] - [[w:Seba Smith|Seba Smith]] - [[w:James Russell Lowell|James Russell Lowell]] - [[w:Ralph Waldo Emerson|Ralph Waldo Emerson]] - [[w:Henry David Thoreau|Henry David Thoreau]] - [[w:Margaret Fuller|Margaret Fuller]] - [[w:Harriet Beecher Stowe|Harriet Beecher Stowe]] - [[w:Nathaniel Hawthorne|Nathaniel Hawthorne]] - [[w:Herman Melville|Herman Melville]] - [[w:Walt Whitman|Walt Whitman]] - [[w:Mark Twain|Mark Twain]] - [[w:Theodore Dreiser|Theodore Dreiser]] - [[w:Stephen Crane|Stephen Crane]] - [[w:Henry James|Henry James]] - [[w:Emily Dickinson|Emily Dickinson]]
 
<gallery widths="80" heights="120">
Bestand:EmilyDickinson.jpg|'''[[Emily Dickinson]]'''
Bestand:HermanMelville55.jpg|'''[[Herman Melville]]'''
Bestand:Nathaniel Hawthorne old.jpg|'''[[Nathaniel Hawthorne]]'''
Bestand:Mark Twain.jpg|'''[[Mark Twain]]'''
</gallery>
 
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.