Wikibooks

Leer jezelf ecologisch tuinieren/Dovenetel: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Vorige wijzigingVolgende wijziging →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Vangelis (overleg | bijdragen)
36.473 bewerkingen
Vangelis (overleg | bijdragen)
36.473 bewerkingen
aanpassing
Regel 1:
__NOTOC__ __NOEDITSECTION__
{{Taxobox | type = plant
{{Leer jezelf ecologisch tuinieren|Afbeelding=WitteDovenetelOvz-kl.jpg}}
| naam = Dovenetel
| afbeelding = WitteDovenetelOvz-kl.jpg
| afbeeldingtekst =
| rijk = ''[[Planten|Plantae]]'' (Planten)
| stam = ''[[Embryophyta]]'' (Landplanten)
| klasse = ''[[Spermatopsida]]'' (Zaadplanten)
| clade1 = [[Bedektzadigen]]
| clade2 = [['nieuwe' Tweezaadlobbigen]]
| clade4 = [[Lamiiden]]
| orde = ''[[Lamiales]]''
| familie = ''[[Lipbloemenfamilie|Lamiaceae]]'' (Lipbloemenfamilie)
| taxon= [[Geslacht (biologie)|Geslacht]]
| w-naam = ''Lamium''
| auteur = [[L.]]
| datum = 1753 }}
 
'''Dovenetel''' (''Lamium'') is een geslacht uit de [[lipbloemenfamilie]]Lipbloemenfamilie (''Lamiaceae'').. Het geslacht bevat zowel [[eenjarige plant|eenjarige]] als [[meerjarige plant]]enplanten. Er zijn tegenwoordig ook [[cultivar]]scultivars ontwikkeld, waarin soms de bladkartels bijna weggekruisd zijn.
 
=== Dovenetel en brandnetel - [[w:mimicry|mimicry]] ===
De naam dovenetel komt van de oude betekenis doof = ''niet werkend''. De bladeren en stengels lijken sterk op die van de [[brandnetel../Brandnetel|Brandnetel]], maar hebben geen netels met [[w:mierenzuur|mierenzuur]]. Dovenetels groeien in dezelfde [[Stikstof (element)|stikstofrijke]], niet te droge [[habitat]]leefomgeving als brandnetels, bijvoorbeeld in bermen en bosranden. De gelijkenis tussen de twee is daarom een geval van [[w:mimicry van Bates|mimicry van Bates]]. De meeste dieren die kennis gemaakt hebben met de brandnetel, zullen de dovenetel met rust laten.
 
Toch is de dovenetel vrij gemakkelijk van de brandnetel te onderscheiden:
*De bladkartels van de dovenetel zijn duidelijk 'slordiger'.
*De [[nerf../Plantkunde/Blad|bladnerven]] van de dovenetels zijn meer geprononceerd, ook van de bovenkant gezien.
*In dovenetelblad of stengels zitten altijd wel wat roodbruine elementen: vlekjes of nerven bijvoorbeeld. Bij brandnetels komt dit nooit voor.
*De hoofdstengels van dovenetels zijn vierkant, met duidelijke ribben, terwijl brandnetelstengels maar licht geribd zijn, bijna rond.
*Dovenetels hebben karakteristieke, kleurige lipbloemen. Omdat brandnetels geen lipbloemigen zijn, hebben die een totaal andere bloeiwijze, onopvallend, geelgroen tot bruingroen.
 
=== Gebruik ===
==== Volksgeneeskunde<ref name=autogenerated1>[http://www.kruidjes.be/kruidenartikels/kruidenartikels.php?recipeid=218 Daniëlle Houbrechts, www.kruidjes.be]</ref> ====
{{Disclaimer medisch lemma}}
*Thee van de witte dovenetel wordt gebruikt tegen bloedarmoede, darmaandoeningen, ontstekingen en menstruatiestoornissen.<ref>[http://dier-en-natuur.infonu.nl/bloemen-en-planten/5927-genezende-planten-witte-dovenetel.html www.dier-en-natuur.infonu.nl]</ref>
*Thee van de gele dovenetel in het badwater wordt gebruikt tegen alle urine- en blaasaandoeningen bij mannen.
 
==== Eten en drinken<ref name=autogenerated1 /> ====
*De rijpe bloemen van de witte dovenetel laten makkelijk los van de plant, waarna de heerlijke nectar er makkelijk uit te zuigen is.
*De bloemen van alle soorten zijn eetbaar. De bloemen van de witte dovenetel zijn gesuikerd lekker over vla en pudding.
Regel 40 ⟶ 25:
*Van het gedroogde blad kun je thee trekken.
 
=== Soorten ===
De ongeveer 40 soorten planten van dit geslacht zijn inheems op het [[Eurazië|Euraziatisch]] continent en in [[Noord-Afrika]].
 
In Nederland en België komen de volgende soorten voor:
*[[../Brede dovenetel|Brede dovenetel]] (''Lamium confertum'')
*[[../Gevlekte dovenetel|Gevlekte dovenetel]] (''Lamium maculatum'')
**[[../Gestreepte dovenetel|Gestreepte dovenetel]] (''Lamium maculatum'' 'Variegatum')
*[[../Hoenderbeet|Hoenderbeet]] (''Lamium amplexicaule'')
*[[../Ingesneden dovenetel|Ingesneden dovenetel]] (''Lamium hybridum'')
*[[../Paarse dovenetel|Paarse dovenetel]] (''Lamium purpureum'')
*[[../Witte dovenetel|Witte dovenetel]] (''Lamium album'')
 
Enkele soorten die niet in de lage landen voorkomen zijn:
*''[[w:Lamium molucellifolium|Lamium molucellifolium]]'' (bastaard paarse dovenetel)
 
Voorheen werden de [[gele../Gele dovenetel|Gele dovenetel]] (''Lamiastrum galeobdolon'') en de [[bonte../Bonte gele dovenetel|Bonte gele dovenetel]] (''Lamiastrum galeobdolon'' 'Florentinum') ook wel tot dit geslacht gerekend.
 
Buiten de Benelux komen nog voor:
*''[[w:Lamium bifidum|Lamium bifidum]]''
*''[[w:Lamium barbatum|Lamium barbatum]]''
*''[[w:Lamium corsicum|Lamium corsicum]]''
*''[[w:Lamium flexuosum|Lamium flexuosum]]''
*''[[w:Lamium garganicum|Lamium garganicum]]''
*''[[w:Lamium glaberrimum|Lamium glaberrimum]]''
*''[[w:Lamium moschatum|Lamium moschatum]]''
*''[[w:Lamium orvala|Lamium orvala]]''
 
== Referenties ==
<References/>
 
{{commons|Lamium}}
[[Categorie:Lamium| *]]
 
 
[[be:Lamium]]
{{sub}}
[[cs:Hluchavka]]
[[da:Tvetand]]
[[de:Taubnesseln]]
[[en:Lamium]]
[[es:Lamium]]
[[et:Iminõges]]
[[fi:Peipit]]
[[fr:Lamier]]
[[fy:Sûchnettel]]
[[he:נזמית]]
[[hsb:Cycawka]]
[[hu:Árvacsalán]]
[[it:Lamium]]
[[ka:ბებრისკონა]]
[[lt:Notrelė]]
[[pl:Jasnota]]
[[pt:Lamium]]
[[ro:Lamium]]
[[ru:Яснотка]]
[[sh:Mrtva kopriva]]
[[sk:Hluchavka]]
[[sr:Мртва коприва]]
[[sv:Plistersläktet]]
[[tr:Ballıbaba]]
[[uk:Глуха кропива]]
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.