Leer jezelf ecologisch tuinieren/Eik: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Vangelis (overleg | bijdragen)
k Titel van Transwiki:Eik gewijzigd in Leer jezelf ecologisch tuinieren/Eik: tuinboek
Vangelis (overleg | bijdragen)
aanpassing
Regel 1:
__NOTOC__ __NOEDITSECTION__
{{Taxobox
{{Leer jezelf ecologisch tuinieren|Afbeelding=Eik.jpg}}
| type=plant
| naam= Eik
| afbeelding= Eik.jpg
| afbeeldingtekst= Vrijstaande eik
| rijk= [[Planten|''Plantae'']] (Planten)
| stam= ''[[Embryophyta]]'' (Landplanten)
| klasse= ''[[Spermatopsida]]'' (Zaadplanten)
| clade1= [[Bedektzadigen]]
| clade2= [['nieuwe' Tweezaadlobbigen]]
| clade4= [[Fabiden]]
| orde= ''[[Fagales]]''
| familie= ''[[Fagaceae]]'' (Napjesdragersfamilie)
| taxon= [[geslacht (biologie)|geslacht]]
| w-naam= ''Quercus''
| auteur= [[Carolus Linnaeus|L.]]
| datum= 1753
}}
 
'''Eik''' (''Quercus'') is een geslacht van [[loofboom|loofbomen]]. Tot dit geslacht behoren zowel bladverliezende als altijd groenblijvende bomen. Wanneer we in het Nederlands over de '''eik''' spreken, hebben we het vooral over de [[zomereik../Zomereik|Zomereik]]. [[Eiken (hout)|Eikenhout]] wordt voor verschillende doeleinden gebruikt. In het algemeen is eiken sterk en hard, maar toch redelijk makkelijk te bewerken en af te werken.
 
Op de wikipedia worden behandeld:
 
* [[../Amerikaanse witte eik|Amerikaanse witte eik]] (''Quercus alba'')
* [[../Amerikaanse eik|Amerikaanse eik]] (''Quercus rubra'')
* [[w:Californische struikeik|Californische struikeik]] (''Quercus berberidifolia'')
* [[w:Donzige eik|Donzige eik]] (''Quercus pubescens'')
* [[w:Hulsteik|Hulsteik]] (''Quercus coccifera''); groenblijvende eik
* [[../Japanse eik|Japanse eik]] (''Quercus aliena'')
* [[w:Gezaagdbladige eik|Gezaagdbladige eik]] (''Quercus acutissima'')
* [[../Gouden eik|Gouden eik]] (''Quercus alnifolia'')
* [[w:Kurkeik|Kurkeik]] (''Quercus suber'')
* [[w:Moeraseik|Moeraseik]] (''Quercus palustris'')
* [[../Moseik|Moseik]] (''Quercus cerris'')
* [[w:Portugese eik|Portugese eik]] (''Quercus faginea'')
* ''[[w:Quercus lusitanica|Quercus lusitanica]]''
* [[../Steeneik|Steeneik]] (''Quercus ilex''); groenblijvende eik
* [[w:Tweekleurige eik|Tweekleurige eik]] (''Quercus bicolor'')
* [[../Wintereik|Wintereik]] (''Quercus petraea'')
* [[../Zomereik|Zomereik]] (''Quercus robur'')
 
De eik is voor het voortbestaan vooral afhankelijk van de [[w:Vlaamse gaai|Vlaamse gaai]] en van de [[w:Eekhoorn (dier)|eekhoorn]]. Een eikel valt niet ver van de boom en kan onder het bladerdak van de boom niet uitgroeien. Hij is dus aangewezen op dieren om de eikel verder van de boom te verplaatsen. Eekhoorns begraven voorraden eikels voor de winter. Als een eekhoorn omkomt of de voorraad niet of onvolledig aanspreekt of vergeet, is dat een ideale plaats voor de eikels om te kiemen.
 
=== Historie ===
De eik werd regelmatig door de voorchristelijke voorvaderen in West-Europa gebruikt als [[boomheiligdom]]. Hiervan getuigt nog de [[Heilige Eik (Den Hout)|Heilige Eik]] van [[w:Den Hout|Den Hout]] (bij [[Oosterhout (Noord-Brabant)|Oosterhout]]).
Het woord eik is verwant aan het Indische ''igja'' dat verering betekent. Het woord [[w:druïde|druïde]] is verwant met het Keltische woord voor eik, zo was de verzamelplaats van de [[w:Galaten|Galaten]] bekend als [[Drunemeton]] ("eikheiligdom").
 
=== Toxiciteit ===
Zowel de bladeren als de eikels van de eik bevatten [[w:tannine|tannine]]s. Deze tannines kunnen op zich het maagdarmstelsel irriteren. In het lichaam worden zij omgezet tot [[w:pyrogallol|pyrogallol]], een sterk bloedgif, dat [[w:hemolyse|hemolyse]] verwekt. [[Varken]]sVarkens zijn het minst gevoelig voor dit vergif en verdragen eikels goed. [[paard (dier)|Paarden]], [[Schaap (dier)|schapen]] en [[rund]]erenrunderen zijn zeer gevoelig. [[Hert]]enHerten, [[wilde zwijn]]enzwijnen en [[eekhoorn (soort)|eekhoorns]] zijn er dol op. Eikels zijn giftig voor mensen, hoewel er indianenstammen waren die zich voornamelijk met eikels voedden door ze zo te bereiden dat de [[tannine]]stannines er grotendeels uit verwijderd werden.
 
=== Parasieten ===
De [[eikengalwespw:Eikengalwesp|Eikengalwesp]] ''(Cynips quercusfolii)'' legt op de onderkant van eikenbladeren 3 centimeter grote gele tot rode galappels. Er zijn vijftig verschillende galwespen die op de eik leven.
 
De [[bastaardsatijnvlinderw:Bastaardsatijnvlinder|Bastaardsatijnvlinder]] legt in augustus haar eitjes op het blad bovenin de boom. De larven eten enkele weken van het groen van de eik en maken dan een gemeenschappelijk nest van [[spindraad|spindraden]] in de takken. Hierin overwinteren de larven. Als de eik weer blad krijgt, vreten zij zich vol totdat ze volgroeid zijn. Dit kan een behoorlijke aanslag betekenen voor de eik. De eik overleeft dit door in juli alle slapende knoppen te laten uitkomen.
 
== Fotogalerij ==
<gallery>
Bestand:Quercus robur (xndr).jpg|Blad van de [[zomereik../Zomereik|Zomereik]]
Bestand:P3120079.JPG|Laan van groenblijvende eiken in [[Oak Alley Plantation]] langs de [[Mississippi (rivier)|Mississippi]] in de stad Vacherie, Louisiana. De bomen zijn geplant in het begin van de achttiende eeuw
Bestand:Eiken.jpg|Eikenbomen met coulissenwerking
Bestand:Liernu JPG01c.jpg|De grootste eik van de Lage Landen<ref>[http://users.telenet.be/sequoiadendron/dikkebomen.html Dikke bomen in België]</ref>
Bestand:Robin Hood Major Oak.jpg|De Major Oak, een zeer oude eik in [[Sherwood Forest]], volgens de verhalen de schuilplaats van [[Robin Hood]]
Bestand:Red-Pea gall Cynips divisa on Oak.JPG|Rode erwtengal (''Cynips divisa'')
Bestand:Eiche-querschnitt-2.jpg|Dwarsdoorsnede eikenhout
</gallery>
 
=== Externe linksBronnen ===
* {{Link eFloras|1|127839|Quercus}}
* {{Link eFloras|2|127839|Quercus}}
* {{Link eFloras|5|127839|Quercus}}
* {{Link NCBI|3511|Quercus}}
 
{{bron|bronvermelding=
* Jan van de Kam, ''Natuur op z'n mooist'', p 50
----
{{references}}
}}
{{Commonscat|Quercus}}
 
{{Commons|Quercus}}
[[Categorie:Fagaceae]]
[[Categorie:Eik| ]]
 
{{sub}}
[[an:Caxico]]
[[ang:Āc]]
[[ar:سنديان]]
[[az:Palıd]]
[[ba:Имән]]
[[bar:Oach]]
[[be:Дуб]]
[[bg:Дъб]]
[[bo:བེ་ཤིང་།]]
[[br:Derv]]
[[ca:Roure]]
[[chr:ᏧᏍᎦ]]
[[cs:Dub]]
[[cv:Юман]]
[[cy:Derwen]]
[[da:Eg]]
[[de:Eichen]]
[[el:Βελανιδιά]]
[[eml:Quérza]]
[[en:Oak]]
[[eo:Kverko]]
[[es:Quercus]]
[[et:Tamm (perekond)]]
[[eu:Haritz]]
[[fa:بلوط]]
[[fi:Tammet]]
[[fr:Chêne]]
[[ga:Dair]]
[[gl:Carballo (árbore)]]
[[he:אלון]]
[[hi:शाहबलूत]]
[[hr:Hrast]]
[[hsb:Dub]]
[[ht:Chèn]]
[[hu:Tölgy]]
[[ia:Quercus]]
[[id:Ek]]
[[is:Eik (tré)]]
[[it:Quercus]]
[[ja:オーク]]
[[ka:მუხა]]
[[ko:참나무속]]
[[kw:Derow]]
[[la:Quercus]]
[[lb:Eechen]]
[[li:Eik]]
[[lmo:Quercus]]
[[lt:Ąžuolas]]
[[lv:Ozoli]]
[[nah:Teōcuahuitl]]
[[nds-nl:Eek (boom)]]
[[nn:Eik]]
[[no:Eikeslekten]]
[[nrm:Tchêne]]
[[oc:Quercus]]
[[pl:Dąb]]
[[pt:Carvalho]]
[[ro:Quercus]]
[[ru:Дуб]]
[[sc:Quercus]]
[[sh:Hrast]]
[[simple:Oak]]
[[sk:Dub]]
[[sl:Hrast]]
[[sr:Храст]]
[[sv:Eksläktet]]
[[tl:Robles]]
[[tr:Meşe]]
[[uk:Дуб]]
[[vi:Sồi]]
[[vls:Êke]]
[[wa:Tchinne (åbe)]]
[[yi:דעמב]]
[[zh:櫟屬]]
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.