Sociale geschiedenis van de late middeleeuwen/Lichaam: verschil tussen versies

Mannen uit de hogere klassen zweetten natuurlijk tijdens hun [[w:toernooi|toernooien]] of het sporten dus daarna gingen ze in bad, lieten zich masseren, kamden en knipten hun haren en baard (de modes voor haardracht en baard wisselden even snel als die van de kleding<ref>[[Sociale geschiedenis van de late Middeleeuwen/Kleding en sieraden#Mode: kleding voor pubers|Omdat de heersende kasten zich wilden afsluiten voor parvenus, volgden de modes elkaar in de loop van de vijftiende eeuw in steeds sneller tempo op.]]</ref>) en verder mochten mannen eventueel nog wat reukwater gebruiken maar daar hield het dan ook mee op. [[w:Ovidius|Ovidius]] die in de vijftiende eeuw nog steeds als een autoriteit in dezen gold, had al bezworen dat de man zijn lichaamsverzorging niet moest overdrijven. In [[w:Venetië (stad)|Venetië]], [[w:Florence (stad)|Florence]], [[w:Brugge|Brugge]] en [[w:Parijs|Parijs]] liepen fatjes<ref>[[Sociale geschiedenis van de hoge Middeleeuwen/Opkomst van het individu#Moraal van het lichaam|Verwijfde saletjonkers werden door de moralisten scherp terecht gewezen.]]</ref> (mannelijke modepopjes) rond met [[w:Permanente haargolf|gepermanent]] krulhaar, maar die kregen elke zondag van de predikers te horen dat ze niet deugden.

 

Vrouwen mochten meer werk maken van hun uiterlijk. De vrouw moest onbehaard zijn. Medische verhandelingen stelden dat haargroei een soort condensatie was van kwade dampen en dat een teveel aan vrouwelijk vocht dat niet langs natuurlijke weg kon wegvloeien, veranderde in een soort schuim dat moest worden verwijderd. Dus gingen de vrouwen zich ontharen. Er waren

ontharingsmiddelen zoals [[w:teer|pek]] op lapjes stof<ref>[[Sociale geschiedenis in de literatuur/Het lichaam#Verzorging van het uiterlijk|Punt 1.]]</ref> en soms werden de haarzakjes met gloeiende naalden vernietigd. En er waren [[w:cosmetica|cosmetica]] zoals [[w:Crème (huidsmeersel)|crèmes]] voor de borsten, allerlei smeerseltjes om de huid mooi en fris te houden, er waren haarverven<ref>[[Sociale geschiedenis in de literatuur/Het lichaam#Hulpmiddeltjes|Diverse haarverven.]]</ref> en crèmes met fijngemalen, glinsterend glas en tot slot waren er kleurstoffen waarmee de vrouw net kon doen alsof ze maagd was: ze smeerde imitatiebloed op de lakens tijdens de huwelijksnacht.