|
__NOTOC__ __NOEDITSECTION__
{{Taxobox
|{{Leer afbeelding=jezelf ecologisch tuinieren|Afbeelding=Illustration Sherardia arvensis0.jpg }}▼| type=plant
| naam= Sterbladigenfamilie
▲| afbeelding= Illustration Sherardia arvensis0.jpg
| afbeeldingtekst= Blauw walstro (''Sherardia arvensis'')
| rijk= [[Planten|''Plantae'']] (Planten)
| stam= ''[[Embryophyta]]'' (Landplanten)
| klasse= ''[[Spermatopsida]]'' (Zaadplanten)
| clade1= [[Bedektzadigen]]
| clade2= [['nieuwe' Tweezaadlobbigen]]
| clade4= [[Lamiiden]]
| orde= ''[[Gentianales]]''
| taxon=[[familie (biologie)|familie]]
| w-naam= ''Rubiaceae''
| auteur= [[Antoine Laurent de Jussieu|Juss.]]
| datum= 1789
| species= Rubiaceae
}}
De '''sterbladigenfamilieSterbladigenfamilie''' (''Rubiaceae'') is een [[Familie (biologie)|familie]] van [[w:'nieuwe' Tweezaadlobbigen|tweezaadlobbige]] [[planten]]. De familie komt wereldwijd voor, maar vooral in de tropen, alwaar het bomen en struiken zijn. In gematigde streken zijn het veelal [[Kruidachtigen|kruidachtige planten]].
Het economisch belangrijkste geslacht uit de familie is [[koffieplantw:Koffieplant|Koffieplant]] (''Coffea'') die arabica koffie (''Coffea arabica'') en robusta koffie (''Coffea canephora'', [[synoniem (plantkunde)|synoniem]]: ''Coffea robusta'') levert. Uit [[kinabastw:Kinabast]] (''Cinchona officinalis'') werd vroeger [[kinine]] tegen [[malaria]] en [[koorts]] verkregen. In de 19e eeuw werd uit de [[stengel#wortelstok../Plantkunde/Wortel|wortelstok]] van de [[meekrap../Meekrap|Meekrap]] (''Rubia tinctorum'') de rode kleurstof [[alizarinew:Alizarine|Alizarine]] gewonnen, met als handelsnaam Turks rood. [[../Lievevrouwebedstro|Lievevrouwebedstro]] (''Galium odorata'') en [[kleefkruid../Kleefkruid|Kleefkruid]] (''Galium aparine'') zijn bekende soorten in onze streken.
Onder [[w:taxonomen|taxonomen]] is er volledige overeenstemming dat deze familie erkend dient te worden, en ook volledige overeenstemming over welke planten tot de familie horen. Daarentegen is er geen overeenstemming over de interne taxonomie. Het is een van de grootste plantenfamilies met meer dan 10.000 soorten in ruim 600 geslachten.
In het [[ w:Cronquist-systeem|Cronquist-systeem]] (1981) was de sterbladigenfamilieSterbladigenfamilie ondergebracht in diens orde ''[[ w:Rubiales|Rubiales]]''. In het [[ w:APG systeem|APG systeem]] (1998) en het [[ w:APG II systeem|APG II systeem]] (2003) is de familie verplaatst naar de ''[[ w:Gentianales|Gentianales]]''. ▼
=== Geslachten ===
In Nederland komen de volgende geslachten voor:
* ''[[../Bedstro|Asperula]]'' (geslacht Bedstro)
* ''[[../Cruciata|Cruciata]]''
* ''[[../Walstro|Galium]]'' (geslacht Walstro)
* ''[[Sherardia]]''
* ''[[Rubia]]''
De volgende, in Nederland voorkomende, soorten worden op wikipedia behandeld:
* [[Kruisbladwalstro]] (''Cruciata laevipes'')
* [[Kleefkruid]] (''Galium aparine'')
* [[Noords walstro]] (''Galium boreale'')
* [[Zeegroen walstro]] (''Galium glaucum'')
* [[Glad walstro]] (''Galium mollugo'')
* [[Lievevrouwebedstro]] (''Galium odoratum'')
* [[Kalkwalstro]] (''Galium pumilum'')
* [[Liggend walstro]] (''Galium saxatile'')
* [[Geel walstro]] (''Galium verum'')
* [[Blauw walstro]] (''Sherardia arvensis'')
Verder worden ook behandeld: [[alibertia]] (''Alibertia edulis''), ''[[Csapodya splendens]]'', [[Kaapse jasmijn]] (''Gardenia jasminoides''), [[tiaré tahiti]] (''Gardenia tahitensis''), [[genipapo]] (''Genipa americana'') en [[pauwenkers]] (''Ixora coccinea'') .
=== Soorten ===
▲In het [[Cronquist-systeem]] (1981) was de sterbladigenfamilie ondergebracht in diens orde ''[[Rubiales]]''. In het [[APG systeem]] (1998) en het [[APG II systeem]] (2003) is de familie verplaatst naar de ''[[Gentianales]]''.
De soorten staan beschreven in de hoofdstukken over de geslachten.
== Externe links ==
* [http://delta-intkey.com/angio/www/henrique.htm ''Henriqueziaceae''], [http://delta-intkey.com/angio/www/naucleac.htm ''Naucleaceae''], {{Link DELTA angio|rubiacea|Rubiaceae}}
* {{Link eFloras|11|10778|Rubiaceae}}
* {{Link eFloras|60|10778|Rubiaceae}}
* {{Link eFloras|201|10778|Rubiaceae}}
* {{Link APWeb|Gentianales|Rubiaceae}}
* {{Link MBG images Madagascar|rubiac|Rubiaceae}}
* {{Link FloraBase|Rubiaceae|331|f|331}}
* {{Link NCBI|24966|Rubiaceae}}
{{CommonscatCommons|Category:Rubiaceae}}
[[Categorie:Rubiaceae| *]]
[[Categorie:Plantenfamilie]]
{{sub}}
[[bg:Брошови]]
[[ca:Rubiàcia]]
[[da:Krap-familien]]
[[de:Rötegewächse]]
[[en:Rubiaceae]]
[[eo:Rubiacoj]]
[[es:Rubiaceae]]
[[fa:روناسیان]]
[[fr:Rubiaceae]]
[[he:פואתיים]]
[[hsb:Čerwjenkowe rostliny]]
[[hu:Buzérfélék]]
[[id:Rubiaceae]]
[[it:Rubiaceae]]
[[ja:アカネ科]]
[[jv:Rubiaceae]]
[[ko:꼭두서니과]]
[[la:Rubiaceae]]
[[lt:Raudiniai]]
[[mk:Rubiaceae]]
[[ms:Rubiaceae]]
[[no:Maurefamilien]]
[[pl:Marzanowate]]
[[pt:Rubiaceae]]
[[qu:Kina yura rikch'aq ayllu]]
[[ro:Rubiaceae]]
[[ru:Мареновые]]
[[simple:Rubiaceae]]
[[sq:Rubiaceae]]
[[sv:Måreväxter]]
[[te:రూబియేసి]]
[[tr:Kökboyasıgiller]]
[[uk:Маренові]]
[[vi:Họ Thiến thảo]]
[[zh:茜草科]]
| 