Leer jezelf ecologisch tuinieren/Sterhyacint: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Vangelis (overleg | bijdragen)
Vangelis (overleg | bijdragen)
aanpassing
Regel 1:
__NOTOC__ __NOEDITSECTION__
{{Taxobox
{{Leer jezelf ecologisch tuinieren|Afbeelding=Scilla siberica R0015591.JPG}}
| type= plant
| naam= Sterhyacinth
| afbeelding= Scilla siberica R0015591.JPG
| afbeeldingtekst= Oosterse sterhyacinth
| rijk= [[Planten|''Plantae'']] (Planten)
| stam= ''[[Embryophyta]]'' (Landplanten)
| klasse= ''[[Spermatopsida]]'' (Zaadplanten)
| clade1= [[Bedektzadigen]]
| clade2= [[Eenzaadlobbigen]]
| orde= ''[[Asparagales]]''
| familie= ''[[Asparagaceae]]''
| onderfamilie= ''[[Scilloideae]]'' [ APG III ]
| taxon= [[geslacht (biologie)|geslacht]]
| w-naam= ''Scilla''
| auteur= [[Carolus Linnaeus|L.]]
| datum= 1753
}}
 
'''Sterhyacinth''' (''Scilla'') is een [[geslacht (biologie)|geslacht]] van overblijvende [[plant]]enplanten. De plaatsing van het geslacht is nogal aan wijziging onderhevig geweest. Zo rekende de 1996 editie van de ''[[w:Heukels' Flora van Nederland|Heukels' Flora van Nederland]]'' het geslacht tot de [[leliefamilie../Leliefamilie|Leliefamilie]], maar in het [[w:APG II-systeem|APG II-systeem]] uit 2003 is de plaatsing in de [[hyacintenfamilie../Hyacintenfamilie|Hyacintenfamilie]] of in de [[aspergefamilie../Aspergefamilie|Aspergefamilie]]. De 23e druk van de ''Heukels'' kiest voor dit laatste. Het geslacht kent ongeveer 90 soorten.
 
=== Kenmerken ===
De bloemen zijn meestal blauw, maar ook wit, roze en paars komen voor. Het zijn bolgewassen, die meestal in het voorjaar bloeien, maar er zijn ook enkele herfstsoorten bekend.
De soorten komen voor in bossen, duinen, subalpine weilanden, en kusten in de oude wereld.
 
=== Bloemdiagram ===
<gallery>
Bestand:Scilla_floral_diagram.jpg
</gallery>
 
=== Taxonomie ===
Verschillende [[Afrika]]anseAfrikaanse soorten die vroeger in dit geslacht waren ondergebracht, worden nu tot het geslacht ''[[w:Ledebouria|Ledebouria]]'' gerekend. De bekendste soort hiervan is de kamerplant die als ''Scilla violacea'' bekend stond en nu ''Ledebouria socialis'' heet.
 
=== Soorten zijn{{feit||2009|11|27}}:===
*''[[Scilla amoena]]''
*''[[w:Scilla autumnalis|Scilla autumnalis]]''
*''[[../Vroege sterhyacint|Scilla bifolia]]'' ([[Vroege sterhyacint]])
*''[[Scilla bithynica]]''
*''[[Scilla cilicica]]''
* ''[[Scilla hohenackeri]]''
*''[[w:Scilla hyacinthoides|Scilla hyacinthoides]]''
* ''[[../Scilla lilio-hyacinthus|Scilla lilio-hyacinthus]]''
*''[[Scilla messeniaca]]''
*''[[../Scilla mischtschenkoana|Scilla mischtschenkoana]]''
* ''[[Scilla monophyllos]]''
*''[[Scilla natalensis]]''
*''[[Scilla persica]]''
* ''[[../Scilla peruviana|Scilla peruviana]]''
*''[[../Scilla pratensis|Scilla pratensis]]''
*''[[Scilla puschkinioides]]''
*''[[Scilla rosenii]]''
*''[[Scilla sardensis]]'' ([[Kleine sneeuwroem]])
*''[[Scilla scilloides]]''
*''[[../Oosterse sterhyacint|Scilla siberica]]'' ([[Oosterse sterhyacint]])
*''[[Scilla sicula]]'' is alleen inheems op Sicilië en Malta.
*''[[../Grote sneeuwroem|Scilla siehei]]'' ([[Grote sneeuwroem]])
*''[[Scilla verna]]''
 
''Scilla non-scripta'' wordt tegenwoordig door veel botanici als ''[[../Wilde hyacint|Hyacinthoides non-scripta]]'' als lid van het geslacht ''[[Hyacinthoides]]'' beschouwd.
 
''Scilla peruviana'' is opmerkelijk door haar naam. De plant komt van nature voor in Zuidwest-Europa, en <u>niet</u> in Peru. De naam is een gevolg van een misverstand. Toen [[w:Carolus Linnaeus|Linnaeus]] de soort in 1753 beschreef, kreeg hij het exemplaar met een schip dat het exemplaar uit [[Spanje]] geïmporteerd had. Het schip heette Peru, wat Linnaeus op het verkeerde been zette.
De ''[[w:International Code of Botanical Nomenclature]]'' staan geen wijziging van een [[botanische naam]] toe alleen omdat de naam een verkeerde suggestie wekt.
 
=== Opsplitsing ===
Op grond van DNA-sequentie onderzoek vermoedt men dat de planten die traditioneel in dit geslacht worden ingedeeld verschillende evolutionaire oorsprongen hebben.
 
''Scilla lazulina'' (Zambia) en ''Scilla firmifolium'' worden dan als oudste vormen gezien.
 
Hierna worden twee groepen onderscheiden: een voor sub-Sahara Afrika en India, en een voor Europa en de rest van Azië. De eerste groep, die van Afrika ten zuiden van de Sahara en India, zou in een aantal nieuwe geslachten (''[[w:Lachenalia|Lachenalia]]'', ''[[w:Ledebouria|Ledebouria]]'', ''[[w:Massonia|Massonia]]'', ''[[w:Daubenya|Daubenya]]'', ''[[w:Drimiopsis|Drimiopsis]]'') moeten worden opgesplitst, evenzo zou de tweede groep, die van Europa en Azië moeten worden opgesplitst in ''[[Hyacinthus (geslacht)../Hyacint|Hyacinthus]]'', ''[[w:Bellevalia|Bellevalia]]'', ''[[w:Hyacinthella|Hyacinthella]]'', ''[[../Druifhyacint|Muscari]]'' e.a..<br />
Deze hele opsplitsing wordt echter nog niet algemeen erkend.
 
=== Cultuur en gebruik ===
Veel soorten worden in tuinen gekweekt vanwege hun voorjaarsbloemen. Een extract wordt samen met [[w:ethanol|ethanol]] gebruikt als onderdeel van [[w:hoestsiroop|hoestsiroop]] en bij hartoperaties.
 
=== Externe links ===
Een extract wordt samen met [[ethanol]] gebruikt als onderdeel van [[hoestsiroop]] en bij hartoperaties.
 
== Externe links ==
*[http://www.omne-vivum.com/a/1979.htm Europese soorten]
*[http://www.ipni.org/ipni/plantsearch?find_family=&find_genus=scilla&find_species=&find_infrafamily=&find_infragenus=&find_infraspecies=&find_authorAbbrev=&find_includePublicationAuthors=on&find_includePublicationAuthors=off&find_includeBasionymAuthors=on&find_includeBasionymAuthors=off&find_publicationTitle=&find_isAPNIRecord=on&find_isGCIRecord=on&find_isIKRecord=on&find_rankToReturn=all&output_format=normal&find_sortByFamily=on&find_sortByFamily=off&query_type=by_query&back_page=plantsearch ipni search]
*[http://lists.ibiblio.org/pipermail/pbs/2003-December/016258.html opsplitsing van het geslacht]
 
[[Categorie:Scilla|sterhyacint]]
 
{{Commons|Scilla}}
[[cs:Ladoňka]]
 
[[da:Skilla]]
 
[[de:Blausterne]]
{{sub}}
[[en:Scilla]]
[[eo:Scilo]]
[[es:Scilla]]
[[fr:Scille]]
[[he:בן-חצב]]
[[hsb:Česnička]]
[[it:Scilla (botanica)]]
[[ja:ツルボ属]]
[[lt:Scylė]]
[[pl:Cebulica]]
[[pt:Scilla (botânica)]]
[[sr:Никсица]]
[[sv:Blåstjärnesläktet]]
[[zh:绵枣儿属]]
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.