Leer jezelf ecologisch tuinieren/Composietenfamilie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Vangelis (overleg | bijdragen)
fix
Vangelis (overleg | bijdragen)
aanpassing
Regel 1:
__NOTOC__ __NOEDITSECTION__
{{Leer jezelf ecologisch tuinieren|Afbeelding=Flower Rex 4.jpg}}
 
De '''Composietenfamilie''' (''Compositae'' of ''Asteraceae'': beide botanische namen zijn toegestaan), ook '''Samengesteldbloemigen''' genoemd, is samen met de [[../Orchideeënfamilie|Orchideeënfamilie]] de omvangrijkste plantenfamilie. Zij telt over de hele wereld gezien naar schatting wel 20.000 tot 25.000 soorten. In de tropen telt de familie ook bomen en lianen.
 
[[Bestand:Lintbloem.png|thumb|left|Schets van een lintbloem<br /> A = vruchtbeginsel, B = pappus, C = helmhokjes,<br />
D = gereduceerde bloemkroon, E = stijl met stamper]]
[[Bestand:Buisbloem.png|thumb|left|Schets van een buisbloem<br /> A = vruchtbeginsel, B = tot buis vergroeide kroon<br />
met aan de top vier a vijf slipjes, C = helmhokjes,<br />
D = stijl met stamper]]
Het belangrijkste kenmerk van deze familie vormen de sterk gereduceerde [[../Plantkunde/Bloem|bloempjes]]. Deze staan bijeen in zogenaamde bloemhoofdjes, die vaak voor bloemen worden aangezien. De groene [[../Plantkunde/Blad|blaadjes]] die tegen deze bloemhoofdjes aanliggen zijn dan ook geen kelkbladen maar omwindselblaadjes.
 
Er worden drie typen bloempjes onderscheiden
*De lintbloem
*De buisbloem
*De straalbloem
 
=== Bloemtypen ===
Er worden drie typen bloempjes onderscheiden.
==== De lintbloem ====
De lintbloem is een gereduceerde bloem waar bij de bloemkroon is vergroeid tot een enkel bloemblad, waarvan de oorspronkelijke vijf bladen nog te herkennen zijn aan de tandjes aan het uiteinde ervan.
 
[[Bestand:Lintbloem.png|thumb|schets van een lintbloem<br /> A = vruchtbeginsel, B = pappus, C = helmhokjes,<br />
D = gereduceerde bloemkroon, E = stijl met stamper]]
[[Bestand:Buisbloem.png|thumb|schets van een buisbloem<br /> A = vruchtbeginsel, B = tot buis vergroeide kroon<br />
met aan de top vier a vijf slipjes, C = helmhokjes,<br />
D = stijl met stamper]]
 
Dit bloemblad vormt als het ware het lint waarnaar dit bloemtype is genoemd. De bloem is tweeslachtig. De helmhokjes zijn vergroeid tot een soort koker rond de stijl. Op de plek waar de bloemkroon is ingeplant bevindt zich vaak een rij haren of schubben. Deze wordt de pappus genoemd en is in feite de gereduceerde kelk. Wanneer het zaad rijp is, groeit deze pappus vaak uit tot het vruchtpluis.
Regel 36 ⟶ 30:
=== Geslachten ===
In Nederland en België komen de volgende geslachten in het wild voor:
<gallery>
* ''Achillea'' ([[../Duizendblad|Duizendblad]])
Bestand:Achillea_nobilis,_Edle_Garbe3.JPG|''[[../Duizendblad|Achillea]]'' (Duizendblad)
Bestand:Anaphalis_margaritacea_002.JPG|''[[../Witte knoop|Anaphalis]]'' (Witte knoop)
Bestand:Pussytoes.jpg|''[[../Antennaria|Antennaria]]''
Bestand:Valse_kamille.jpg|''[[../Schubkamille|Anthemis]]'' (Schubkamille)
Bestand:ArctiumLappa3.jpg|''[[../Klit|Arctium]]'' (Klit)
Bestand:Arctotis_acaulis_Big_Magenta_1.jpg|''[[../Berenoor (geslacht)|Arctotis]]'' (Berenoor)
Bestand:Artemisia_vulgaris_001.JPG|''[[../Alsem|Artemisia]]'' (Alsem)
Bestand:Aster_spathulifolius1.jpg|''[[../Aster|Aster]]''
Bestand:Bellisannua1.jpg|''[[../Bellis|Bellis]]''
Bestand:Bidens_flwr.jpg|''[[../Tandzaad|Bidens]]'' (Tandzaad)
Bestand:-1flower02.jpg|''[[../Goudsbloem|Calendula]]'' (Goudsbloem)
Bestand:Carduus_pycnocephalus_2.jpg|''[[../Distels|Carduus]]'' (Distels)
Bestand:Carlina_vulgaris_02_(HS).JPG|''[[../Carlina|Carlina]]''
Bestand:Ceratina_on_Carthamus_tenuis_1.JPG|''[[../Carthamus|Carthamus]]''
Bestand:Centaurée_pierre_fendue.jpg|''[[../Centaurie|Centaurea]]'' (Centaurie)
Bestand:Cichorium_pumilum.jpg|''[[../Cichorei|Cichorium]]'' (Cichorei)
Bestand:Azami01.jpg|''[[../Vederdistel|Cirsium]]'' (Vederdistel)
Bestand:Doronicum_columnae_1.jpg|''[[../Voorjaarszonnebloem|Doronicum]]'' (Voorjaarszonnebloem)
Bestand:Daisyonpine.JPG|''[[../Fijnstraal|Erigeron]]'' (Fijnstraal)
Bestand:Eupatorium.jpg|''[[../Eupatorium|Eupatorium]]''
Bestand:Galinsoga_parviflora-1.jpg|''[[../Knopkruid|Galinsoga]]'' (Knopkruid)
Bestand:A_sunflower.jpg|''[[../Helianthus|Helianthus]]''
Bestand:Květ_v_Rodně.jpg|''[[../Havikskruid|Hieracium]]'' (Havikskruid)
Bestand:Hypochaeris_uniflora_a2.jpg|''[[../Biggenkruid|Hypochaeris]]'' (Biggenkruid)
Bestand:Inula_viscosa.jpg|''[[../Alant|Inula]]'' (Alant)
Bestand:Lactuca_tuberosa_2.jpg|''[[../Sla|Lactuca]]'' (Sla)
Bestand:Starr_020808-0048_Lapsana_communis.jpg|''[[../Lapsana|Lapsana]]''
Bestand:Leontodon_tuberosus.JPG|''[[../Leeuwentand|Leontodon]]'' (Leeuwentand)
Bestand:Leucanthemum_atratum_Wurzeralm.jpg|''[[../Margriet|Leucanthemum]]'' (Margriet)
Bestand:Camomille_matricaria_recutita.jpg|''[[../Kamille|Matricaria]]'' (Kamille)
Bestand:Kwiatek_wisnia6522.JPG|''[[../Mycelis|Mycelis]]''
Bestand:Heiligengrabe_Blumenthal_Pestwurz.jpg|''[[../Hoefblad|Petasites]]'' (Hoefblad)
Bestand:Bitterkraut_Natter_8.JPG|''[[../Bitterkruid|Picris]]'' (Bitterkruid)
Bestand:Bdk_Sonnenhutmix.jpg|''[[../Rudbeckia|Rudbeckia]]''
Bestand:Senecio_arenarius_Thumb._(2).jpg|''[[../Kruiskruid|Senecio]]'' (Kruiskruid)
Bestand:Silybum_March_2008-1.jpg|''[[../Silybum|Silybum]]''
Bestand:Solidago_fax01.jpg|''[[../Guldenroede|Solidago]]'' (Guldenroede)
Bestand:Sonchus_arvensis_Peltovalvatti_C_H8942.jpg|''[[../Melkdistel|Sonchus]]'' (Melkdistel)
Bestand:Tagetes-2.jpg|''[[../Afrikaantje|Tagetes]]'' (Afrikaantje)
Bestand:Pashilqua_Indian_Reserve,_9_juin_2008,_3.jpg|''[[../Morgenster|Tragopogon]]'' (Morgenster)
Bestand:Coltsfoot,%2BBug.jpg|''[[../Tussilago|Tussilago]]''
</gallery>
Nog niet beschreven:
* ''Ambrosia'' ([[../Ambrosia|Ambrosia]])
* ''Anaphalis'' ([[../Witte knoop|Witte knoop]])
* ''[[../Antennaria|Antennaria]]''
* ''Anthemis'' ([[../Schubkamille|Schubkamille]])
* ''Arctium'' ([[../Klit|Klit]])
* ''Arnica''
* ''Arnoseris''
* ''Artemisia'' ([[../Alsem|Alsem]])
* ''Aster'' ([[../Aster|Aster]])
* ''Baccharis''
* ''[[../Bellis|Bellis]]''
* ''Bidens'' ([[../Tandzaad|Tandzaad]])
* ''Calendula'' ([[../Goudsbloem|Goudsbloem]])
* ''Carduus'' ([[../Distels|Distels]])
* ''[[../Carlina|Carlina]]''
* ''[[../Carthamus|Carthamus]]''
* ''Centaurea'' ([[../Centaurie|Centaurie]])
* ''Chondrilla''
* ''Cichorium'' ([[../Cichorei|Cichorei]])
* ''Cirsium'' ([[../Vederdistel|Vederdistel]])
* ''Conyza'' (Asterfijnstraal)
* ''Cosmos''
Regel 62 ⟶ 84:
* ''Crepis'' (Streepzaad)
* ''Dittrichia'' (Klieralant)
* ''Doronicum'' ([[../Voorjaarszonnebloem|Voorjaarszonnebloem]])
* ''Echinops'' (Kogeldistel)
* ''Erigeron'' ([[../Fijnstraal|Fijnstraal]])
* ''[[../Eupatorium|Eupatorium]]''
* ''Filago'' (Viltkruid)
* ''Galinsoga'' ([[../Knopkruid|Knopkruid]])
* ''Glebionis'' (Ganzenbloem)
* ''Gnaphalium'' (Droogbloem)
* ''Guizotia''
* ''[[../Helianthus|Helianthus]]''
* ''Helichrysum''
* ''Hieracium'' ([[../Havikskruid|Havikskruid]])
* ''Hypochaeris'' ([[../Biggenkruid|Biggenkruid]])
* ''Inula'' ([[../Alant|Alant]])
* ''Iva''
* ''Jacobaea'' (Jacobskruiskruid)
* ''Lactuca'' ([[../Sla|Sla]])
* ''[[../Lapsana|Lapsana]]''
* ''Leontodon'' ([[../Leeuwentand|Leeuwentand]])
* ''Leucanthemum'' ([[../Margriet|Margriet]])
* ''Matricaria'' ([[../Kamille|Kamille]])
* ''[[../Mycelis|Mycelis]]''
* ''Onopordum''
* ''Petasites'' ([[../Hoefblad|Hoefblad]])
* ''Picris'' ([[../Bitterkruid|Bitterkruid]])
* ''Pulicaria'' (Vlooienkruid)
* ''Rudbeckia'' ([[../Rudbeckia|Rudbeckia]])
* ''Scorzonera'' (Schorseneer)
* ''Senecio'' ([[../Kruiskruid|Kruiskruid]])
* ''Serratula''
* ''Solidago'' ([[../Guldenroede|Guldenroede]])
* ''Sonchus'' ([[../Melkdistel|Melkdistel]])
* ''[[../Silybum|Silybum]]''
* ''Tagetes'' ([[../Afrikaantje|Afrikaantje]])
* ''Tanacetum'' (Wormkruid)
* ''Taraxacum''
* ''Tephroseris''
* ''Tragopogon'' ([[../Morgenster|Morgenster]]),
* ''Tripleurospermum'' (Klierkamille)
* ''Xanthium'' (Stekelnoot)
* ''[[../Tussilago|Tussilago]]''
* ''Xanthium'' (Stekelnoot).
In de tuin gekweekt:
* [[../Witte knoop|Anaphalis]] (Witte knoop)
* [[../Antennaria|Antennaria]]
* [[../Berenoor (geslacht)|Arctotis]] (Berenoor)
 
=== Soorten ===
Zie de pagina's van het betreffende geslacht.
 
Een lange lijst van niet in Nederland en België voorkomende geslachten (er is uiteraard geen overeenstemming over de interne taxonomie van deze complexe familie of over het aantal genera) kan je vinden op [[w:Composietenfamilie|Composietenfamilie]] in Wikipedia.
 
{{Commons|Asteraceae}}
 
 
{{Commonscat|Asteraceae}}
{{Wikipedia|Pagina={{SUBPAGENAME}}|Naam={{SUBPAGENAME}}}}
{{sub}}
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.