Perzisch: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Mtcv (overleg | bijdragen)
k titel 'Transwiki:دستور زبان Grammatica' gewijzigd in 'Perzisch': poging tot verbetering artikel
Mtcv (overleg | bijdragen)
poging tot verbetering
Regel 1:
{{weg}}
 
'''Perzisch''', '''Nieuw-Perzisch''' of '''Farsi''' ([[Media:fa-دستور زبان.ogg|دستور زبان]]) is een taal die gesproken wordt in Iran. Perzisch wordt geschreven in het Arabisch schrift, maar de gesproken taal verschilt sterk van het Arabisch. Zie [[w:Nieuw-Perzisch|Nieuw-Perzisch]] op Wikipedia voor meer algemene informatie.
==[[Media:fa-دستور زبان.ogg|دستور زبان]]==
 
== Grammatica==
 
=== Werkwoordvervoegingen ===
Werkwoorden bestaan vaak uit twee delen die samen het werkwoord vormen, bijvoorbeeld کمک کردن. Het tweede deel van het werkwoord is het deel dat vervoegd wordt. Het "hele werkwoord" eindigt altijd op een (ن). De stam van het werkwoord vind je door deze letter weg te halen. In het PersianPerzisch worden alle werkwoorden, in alle tijden, op de onderstaande manier vervoegd. Het toevoegen van de uitgang is hetzelfde. Daarmee is het mogelijk om geen persoonlijke voornaamwoorden in een zin te gebruiken.
 
 
: [[media:Fa-داشتن.ogg|داشتن]] - [[Hebben]]
enkelvoud: Eerste persoon = werkwoord + am
tweede persoon = werkwoord + i
Regel 16 ⟶ 18:
 
 
: [[media:Fa-من دارم.ogg|من دارم]] - [[ik heb, toevoegen م]]
: [[media:Fa-تو داري.ogg|تو داري]] – [[jij hebt, toevoegen ی]]
: [[media:Fa-او دارد.ogg|او دارد]] – [[hij heeft, toevoegen د]]
: [[media:Fa-ما داريم.ogg|ما داريم]] – [[wij hebben, toevoegen یم]]
: [[media:Fa-شما داريد.ogg|شما داريد]] – [[jullie hebben, toevoegen ید]], [[u heeft, toevoegen ید]]
: [[media:Fa-ايشان آنان آنها دارند.ogg|آنان.آنها دارند]] – [[zij hebben, toevoegen ند]]
 
Om de tijd waarin een regelmatig werkwoord staat te veranderen zijn er een aantal vaste regels. De tijden worden vervoegd zoals in het Engels omdat het PersianPerzisch dezelfde tijden kent. In het voorbeeld wordt het werkwoord helpen gebruikt en staat er zowel de Nederlands als de Engelse betekenis vermeld. Voor alle duidelijkheid wordt steeds de eerste persoon enkelvoud gebruikt. Het is wederom het tweede deel van het werkwoord dat vervoegd wordt.
 
hele werkwoord
: [[media:Fa-کمک کردن.ogg|کمک کردن]] - [[helpen]]
PresentTegenwoordige continuouscontinue Timetijd maak je door Mi + vervoegd ww + persoon
: [[media:Fa-کمک میکنم.ogg|کمک میکنم]]- [[ik help]] - [[I am helping]]
PastVerleden continuouscontinue timetijd maak je door Mi + stam + persoon
: [[media:Fa-کمک میکردم.ogg|کمک میکردم]]- [[ik help]] - [[I was helping]]
Onvoltooid verleden tijd maak je door Stam + persoon
: [[media:Fa-کمک کردم.ogg.ogg|کمک کردم]]- [[ik hielp]] - [[I helped]]
Voltooide Continuouscontinue timetijd maak je door Stam + eh + persoon
: [[media:Fa-کمک کرده م.ogg|کمک کردم]]- [[ik hielp]] - [[I have been helping]]
Voltooid verleden tijd maak je door Stam + eh + boed + persoon
: [[media:Fa-کمک کرده بودم.ogg|کمک کرده بودم]]- [[ik heb geholpen]] - [[I have helped]]
Gebiedende wijs maak je door B + stukje stam
: [[media:Fa-کمک بکن.ogg|کمک بکن]]- [[help]] - [[help]]
Toekomende tijd maak je door Gah + persoon + stam
: [[media:Fa-کمک خاهم مرد.ogg|کمک خاهم مرد]]- [[ik zal helpen]] - [[I ´'ll help]]
 
=== Persoonlijke voornaamwoorden ===
 
: [[media:Fa-من.ogg|من]] – [[ik]]
: [[media:Fa-تو.ogg|تو]] – [[jij]]
: [[media:Fa-او.ogg|او]] – [[hij]], [[zij]]
: [[media:Fa-ما.ogg|ما]] – [[wij]]
: [[media:Fa-شما.ogg|شما ]] – [[jullie]], [[u]]
: [[media:Fa-ايشان آنان آنها.ogg|ايشان آنان آنها]] – [[zij]]
 
 
Aan de uitgang van het werkwoord van de zin kan je zien over wie het gaat. Het gebruik van een persoonlijk voornaamwoord in een zin heeft als resultaat dat er veel nadruk op komt. Het is daarmee dus beide juist om met de volgende zin bijvoorbeeld te antwoorden dat je iets hebt;
: [[media:Fa-من دارم.ogg|من دارم]] - [[''ík'' heb.]]
: [[media:Fa-دارم.ogg|دارم]] - [[Ikik heb.]]
 
=== Lidwoorden ===
Het PersianPerzisch kent in het geheel geen lidwoorden.
 
=== Bezittelijke voornaamwoorden ===
Regel 63 ⟶ 65:
In he wordt door middel van een achtervoegsel aan een zelfstandig naamwoord aangegeven van wie iets is. Deze achtervoegsels zijn altijd dezelfde. In het voorbeeld gebruiken we het zelfstandig naamwoord "vader".
 
: [[media:Fa-پدرشانپدرم.ogg|پدرشانپدرم]] – [[hunmijn vader, toevoegen شان ]]م
 
: [[media:Fa-پدرتانپدرت.ogg|پدرتانپدرت]] – [[julliejouw vader, toevoegen تان]]ت
 
: [[media:Fa-پدرمپدرش.ogg|پدرمپدرش]] – [[mijnzijn vader, toevoegen م]] ش
: [[media:Fa-پدرتپدرمان.ogg|پدرتپدرمان]] – [[jouwonze vader, toevoegen ت]]مان
: [[media:Fa-پدرشپدرتان.ogg|پدرشپدرتان]] – [[zijnjullie vader, toevoegen ش ]]تان
: [[media:Fa-پدرمانپدرشان.ogg|پدرمانپدرشان]] – [[onzehun vader, toevoegen مان]]شان
: [[media:Fa-پدرتان.ogg|پدرتان]] – [[jullie vader,toevoegen تان]]
: [[media:Fa-پدرشان.ogg|پدرشان]] – [[hun vader,toevoegen شان ]]
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.