'''Bronsgieten''' is een techniek in het [[beeldhouwkunst|beeldhouwen]] waarbijwaarmee [[brons|bronzen]] beelden gegoten worden, ook soms '''bronswerk''' genoemd.
===Fasen in het bronsgieten===
===Eerste fase===
;Eerste fase : Men boetseert een model op ware grootte in [[klei]] of [[bijenwas|was]]. Hierop moet een afneembare mal worden gemaakt van [[gips]]. Daartoe wordt op de hoge delen van het model zo strak mogelijk dun [[IJzer (element)|ijzerdraad]] over de oppervlakte gelegd. Als de gips net rond de vorm is gegoten trekt men deze ijzerdraden door de nog enigszins zachte gips heen zodat de gipsmal uit lossende segmenten zal bestaan. Zorg dat deze segmenten niet een groter deel van het model omvatten dan in de beschikbare [[oven]] kan. Grote modellen kunnen dus in kleinere delen worden gegoten en later aan elkaar gelast worden. Op die manier kan men met een relatief kleine oven toch grote beelden maken. Laat het gips vervolgens goed uitharden en neem daarna de segmenten van de mal los.
===Tweede fase===
;Tweede fase : Aan de binnenkant van de losse segmenten van de mal wordt een laag was, [[paraffine]] of een mengsel daarvan aangebracht. De dikte moet de gewenste dikte van het brons zijn en het gewicht van het verbruikte materiaal in deze laag is 1/10de van het benodigde gewicht aan brons. Giet een contramal van gips met scherp zand tegen de binnenkant, bijvoorbeeld in een 'kist' door er plaatmateriaal omheen te zetten. Zorg daarbij dat de mal aan de buitenkant gelost kan worden (ijzerdraad). Als de gips gehard en de mal gelost is zit de laag van was/paraffine op de contramal.
===Derde fase===
;Derde fase : Sla er kleine bronzen lasdraden doorheen die iets blijven uitsteken. Deze lasdraden vormen later de verbinding tussen de buitenwand en de binnenwand van het vormstuk, anders rammelt de binnenkant los zodra de laag was/paraffine is weggestookt, want daardoor ontstaat uiteraard ruimte. Van staafjes was maakt men nu kanaaltjes vanaf de laag was/paraffine voor de ontluchting. Vervolgens wordt het gietstuk voltooid door in de kist de ruimte van de mal te gieten met gips en scherpzand. Dit moet heel fijn zand zijn. Na het uitharden wordt in een oven alle was uit het vormstuk gestookt en dan is het vormstuk klaar. Voor ieder segment wordt zo een apart vormstuk gemaakt.
===Vierde fase===
;Vierde fase : Weeg het brons af. Nodig is tien maal het gewicht van alle gebruikte was. Smelt het. Het smelten van het brons is te bevorderen door toevoeging van borax. Graaf de gietstukken waar de was/paraffine uit gestookt is in in een zandbak, uiteraard met de vulopening omhoog. Giet vervolgens het gesmolten brons in de gietstukken. Hak daarna het vormstuk weg. Maak de segmenten passend met kleine correcties en verwijder de spijkertjes en de ontluchtingskanalen. Las de segmenten aan elkaar en ruim de rotzooi op. Met de segmenten van de mal kunnen weer nieuwe vormstukken gemaakt worden.
===Een smeltoven bouwen===
Het is niet verstandig brons te smelten in een ceramiekoven. Bouw zelf een smeltoven. Graaf naast de zandbak waarin de vormstukken worden ingegraven een kuil van 2m x 2m x 2m. Maak er een bodem en wanden in van waterdichte beton en/of trasklinkers. Maak van ruwe chamotte de ovestenen voor een ronde oven met bodem. De wanddikte dient ongeveer 10cm te zijn en de stenen moeten goed aansluiten. Bak de ovenstenen op 1000-1100 graden [[Celsius]] in een elektrische ceramiekoven. Er dient een goed passend gat zo laag mogelijk in de ovenwand te zitten voor de oliebrander. Zorg ook voor een goed passende voet van chamotte voor de smeltkroes (ronde bodem!). Stapel de stenen op tot een ronde oven die een opening heeft waar de gietpan (smeltkroes) redelijk ruim doorheen kan. De oven moet een diameter hebben die tenminste twee maal de diameter is van de te gebruiken smeltkroes. Instaleer de oliebrander met aanjager inclusief elektrische ontsteking en leg de olieleiding, elektrische leiding en de luchttoevoer aan. Bouw de oliebrander ruim in met een goed sluitend stalen deksel erop. Vul de hele kuil verder af met scherp zand. Sluit de ovenopening af met een stalen deksel waar een gat van rond 10cm in zit. Las daarop een stukje stalen pijp. Als de oven gebruikt wordt komt er een laag [[zand]] op dit deksel voor optimale isolatie. Zorg voor een hijsinstallatie met loopkat om de smeltkroes uit de over te tillen en boven de zandbak met ingegraven vormstukken te brengen. Bouw er een afdak ruim overheen zodat de boel nooit nat wordt, want droog zand isoleert de warmte beter. Om prettig en veilig te gieten moet de smeltkroes nooit meer dan voor eenderde tot maximaal de helft gevuld zijn met brons. Zorg dus voor een flinke maat met ruime ogen om met haken aan te grijpen wanneer de hete smeltkroes uit de oven getild moet worden.
