Heraclitus over de natuur/Het universele en het particuliere: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k citaat Oud-Grieks |
toevoeging |
||
Regel 6:
* Doxografisch commentaar:
** Sextus Empiricus, ''Adversus mathematicos'', VII, 133: διὰ τούτων γὰρ ῥητῶς παραστήσας ὅτι κατὰ μετοχὴν τοῦ θείου λόγου πάντα πράττομέν τε καὶ νοοῦμεν ὀλίγα προσδιελθὼν ἐπιφέρει• διὸ δεῖ ἕπεσθαι τῷ <ξυνῷ᾿, τουτέστι τῷ> κοινῷ, ξυνὸς γὰρ ὁ κοινός. τοῦ λόγου δ᾿ ἐόντος ξυνοῦ ζώουσιν οἱ πολλοὶ ὡς ἰδίαν ἔχοντες φρόνησιν. ἡ δ᾿ ἔστιν οὐκ ἄλλο τι ἀλλ᾿ ἐξήγησις τοῦ τρόπου τῆς τοῦ παντὸς διοικήσεως. διὸ καθ᾿ ὅ τι ἂν αὐτοῦ τῆς μνήμης κοινωνήσωμεν, ἀληθεύομεν, ἃ δὲ ἂν ἰδιάσωμεν, ψευδόμεθα. “want daardoor laat de pronkredenaar zien dat wij volgens de goddelijke logos waaraan wij deelhebben alles doen en denken, weinig brengen wij daarvan in de praktijk, hij voert aan: daarom is het nodig aan te sluiten bij het (verbindende, dat is het) gemeenschappelijke, want het verbindende is het gemeenschappelijke. Van het woord dat hier werkelijk verbindend is leven de velen, alsof zij particulier verstand bezitten. Maar zo is het toch niet, echter wel een uitleg met betrekking tot de manier waarop alles wordt bestuurd. Daarom zou in zoverre als zijn melding voor ons gemeenschappelijk is, voor ons waarachtig zijn, maar wij zouden voor onszelf wat het particuliere betreft leugenachtig zijn.”
** Philostratus, (Mullach I, p. 326, fg. 76): "Bij Heraclitus de natuurvorser is een mens, zei hij, in overeenstemming met zijn natuur redeloos, maar als die waarachtig zou zijn, zoals het waarachtige is, dan zou elk voor zich de ijdelheid in de mening verhullen."
** Apoll., ''Tyan.'' ep. 18 (DK 22 A 16): "Bij Heraclitus de natuurvorser is een mens, zei hij, in overeenstemming met zijn natuur redeloos".
** Sextus Empiricus, ''Adv. Math.'' VIII 286 (DK 22 A 16): "En de pronkredenaar Heraclitus weer, die zegt: het mocht niet zo zijn dat de mensen redelijk zijn, maar zij zijn alleen van den beginne af aan het verstand gehecht."
* Zij die besef hebben van het universele zijn de wakkeren en oplettenden, die niets ontgaat. Zij die dat besef niet hebben hebben sluiten zich slechts aan bij de particuliere schijn, die louter mening is en niet overeenstemt met de werkelijke gang van zaken:
| |||