Wikijunior:Zonnestelsel/Mars: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
een conclusie is geen voldongen feit |
|||
Regel 24:
===Atmosfeer===
De Martiaanse atmosfeer is zeer ijl. De gemiddelde luchtdruk bedraagt er 6 hPa (ter vergelijking: op Aarde is dat 1013 hPa). De lucht bestaat er voor 95,3% uit CO2 en in de atmosfeer ontwikkelen zich soms wolken. Ondanks de grote hoeveelheid CO2 kent Mars slechts een klein broeikaseffect (amper 6 °C); de dichtheid van de atmosfeer is immers té klein om erg belangrijk te zijn.
Winden veroorzaken stormen die planeetomvattend kunnen zijn. Wind is vermoedelijk al miljarden jaren het dominerend geologisch proces op Mars.
Regel 33:
Er komen veel schildvulkanen voor. Kampioen is Olympus Mons met zijn basisdiameter van 700 km en zijn hoogte van 21 km. Ter vergelijking: Mauna Loa op Hawaiï, de grootste vulkaan op Aarde, is 9 km hoog en heeft een basisdiameter van 120 km.
Op het noordelijk halfrond ligt de Tharsisbult, een 10 km hoge opwelling ter grootte van Noord-Amerika. De Tharsisprovincie is ontstaan via intrusie en extrusie van vulkanisch materiaal. Hierbij werden grote hoeveelheden water en koolstofdioxide vrijgemaakt. Ten oosten van Tharsis, net ten zuiden van de evenaar, ligt het slenkensysteem Valles Marineris met een lengte van 4000 km, op plaatsen 7 km diep en 600 km breed.
Opmerkelijk voor Mars zijn de valleinetwerken, die erg op aardse rivieren gelijken en de uitstroombeddingen waar grote hoeveelheden water doorheen moeten zijn
===Waar is dat water heen?===
Een deel zit in de permanent bevroren bodem - permafrost -, een ander deel in de poolkappen, en een deel moet verdwenen zijn. Of is er nog veel water aanwezig diep onder het oppervlak? Onderzoek van Marsmeteorieten en van de Mars Global Surveyor wijzen in de richting van het bestaan van ondergrondse rivieren en geologisch vrij recente (miljoenen jaar oude) waterstromen. De Mars Odyssey satelliet heeft onmiskenbaar tekenen van ondergronds water (ijs) aangetroffen. Boven de 60ste breedtegraad komt vermoedelijk een meters dikke laag voor die voor 20 tot 50% uit waterijs bestaat. Rond de evenaar en op gematigde breedten is de hoeveelheid water heel wat geringer.
Anderzijds komt op Mars het mineraal olivijn (een ijzermagnesiumsilicaat) overvloedig voor. Dit mineraal verweert zeer vlug in aanwezigheid van water. Dus weinig of geen watererosie op Mars?
Is Mars dan toch altijd koud en droog geweest? Hebben inslagen in een ver verleden grote hoeveelheden ijs verdampt? De atmosfeer zou dan verzadigd zijn geweest met waterdamp en er zouden tijdelijk (en misschien slechts lokaal) grote massa’s neerslag zijn gevallen. Kunnen de uitstroomkanalen gevormd zijn door koolstofdioxide-ijs? Mogelijk is er nooit véél water geweest op Mars, al was er vermoedelijk ooit wat meer dan tegenwoordig. Er zijn afzettingen gevonden die erg op aardse sedimentlagen gelijken. Komt er dan af en toe water aan de oppervlakte? En waar zijn de carbonaten op Mars? Water en koolstofdioxide vormen carbonaten. Denk aan de krijtrotsen van Dover.
| |||