Basisstructuur van de kosmos/De snaartheorie: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 22:
==Probleem 2: het bestaan van extra dimensies==
Een tweede - en op het eerste gezicht zelfs nog groter - probleem voor de geloofwaardigheid van de snaartheorie is het feit dat de wiskundige berekeningen waar de theorie op is gestoeld het bestaan van 9 ruimtelijke dimensies - nog los van de tijd, die in dit geval de tiende dimensie zou worden - vereisen, in plaats van de gebruikelijke 3 die door iedereen worden waargenomen. Om alle typische eigenschappen van de bekende elementaire deeltjes op deze manier te kunnen verklaren, moeten de snaren namelijk zeer veel verschillende trillingen uit kunnen voeren. Indien men uitgaat van minder dan 9 ruimtelijke dimensies, is het aantal mogelijke trillingspatronen eenvoudigweg te klein.
Het idee van het bestaan van extra ruimtelijke dimensies is echter bij nader inzien niet zo absurd als het lijkt, en evenmin is het echt iets nieuws. In 1919 stuurde de Duitse wiskundige [[w:Theodor Kaluza|Theodor Kaluza]] een artikel naar Einstein waarin hij voorstelde om een nieuwe ruimtelijke dimensie te introduceren naast de drie reeds bekende met als doel de twee toen bekende hoofdkrachten in het heelal, de zwaartekracht en het elektromagnetisme, tot één geheel te kunnen verenigen. Einstein was hier zeer enthousiast over en Kaluza's model werd enkele jaren later verbeterd door de Zweed [[w:Oskar Klein|Oskar Klein]]. Het uiteindelijke resultaat van deze twee natuurkundigen is bekend geworden als de [[w:Kaluza-Klein-theorie|Kaluza-Klein-theorie]]. De vierde ruimtedimensie zou volgens Kaluza en Klein ongeveer zo groot moeten zijn als de Planck-lengte (hetgeen tot op heden met de meest geavanceerde apparatuur bij lange na niet zichtbaar kan worden gemaakt).
Voor dit model was er in de eerste decennia daarna maar weinig belangstelling, maar dit veranderde toen de snaartheorie haar intrede deed. Tevens werd toen besloten om het aantal ruimtelijke dimensies verder uit te breiden naar 6, en dit nieuwe model is algemeen bekend geworden als de [[w:Calabi-Yau-variëteit|Calabi-Yau-variëteit]] (genoemd naar de twee wiskundigen Eugenio Calabi en Shing-Tung, die het al veel eerder en geheel los van de snaartheorie hadden ontwikkeld).
Het Calabi-Yau-model kent
{{sub}}
| |||