Nederlands/Grammatica/Persoonlijke voornaamwoorden/Gij: verschil tussen versies

'''Gij''' of '''ge''' is een [[persoonlijk voornaamwoord]] van de tweede persoon enkelvoud en meervoud.
{{zieook|Meer over de verdringing van ''du'' door ''gij'': zie [[Du]].}}
Naast [[jij]]/je/jullie en [[U (persoonlijk voornaamwoord)|u]] (de [[U (persoonlijk voornaamwoord)|beleefdheidsvorm]]) is 'gij' een vorm die nu alleen nog gebruikt wordt in de [[spreektaal]] in het zuiden van het Nederlandse taalgebied ([[Hertogdom Brabant|Brabant]], [[Limburg (Nederland)|Limburg]] en [[Vlaanderen]]). Gij heeft dan qua gevoelswaarde een tussenpositie tussen het (te) strenge 'U' en het (te) familiaire, wat gemaakte 'jij'. In andere Nederlandstalige gebieden wordt 'Gij' soms nog in ([[Rooms-katholiek|katholieke]] en [[protestantse]]) kerken gebruikt als [[aanspreekvorm]] voor [[God (christendom)|God]] (vergelijk het Engelse 'Thou'). Daarbuiten wordt het als [[archaïsch]] opgevat.

Oorspronkelijk is 'gij' in de zestiende eeuw ontstaan als de beleefdsheidsvorm in de tweede persoon meervoud. Nog in dezelfde eeuw werd de vorm ook voor een tweede persoon enkelvoud gebruikt.
{{zieook|Meer over de verdringing van ''du'' door ''gij'': zie [[Du]].}}
Meer noordelijk werd 'jij' gebruikt. 'U' was aanvankelijk de [[accusatief]] van beide. In de periode dat 'gij' en 'jij' niet meer werden gebruikt als beleefdsheidsvorm, was er geen alternatieve beleefdsheidsvorm. Deze is sinds de zeventiende en achttiende eeuw gevormd uit 'Uedele' (uwe edelheid). Dit werd later afgekort tot 'U.E.' (uitgesproken als Uwe). Weer later werd 'Uwe' geschreven en zo ontstond 'u'.