Basis ICT/Basis Elektrotechniek: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 1:
{{bi}}
== Inleiding ==
{|style=width:65em class="vatop"▼
|Dit hoofdstuk gaat over eenvoudige elektrotechniek. Het is bedoeld voor systeembeheerders en thuisgebruikers die te maken hebben met elektrische apparaten. Over elektrotechniek is veel te vertellen, daarom zijn de onderwerpen bewust een beperkte selectie. Wie ergens meer wil over weten klikt op de link naar een gespecialiseerd Wikipedia artikel.
|}▼
== Leerdoelen ==
De lezer kan het volgende na bestuderen van de onderwerpen en het maken van de opdrachten:<br />
Regel 13 ⟶ 14:
== Elektriciteit ==
{|style=width:65em class="vatop"▼
|Elektriciteit is een energiebron voor vele apparaten. De energie wordt gemaakt in elektriciteitscentrales en komt via kabels en stopcontacten in huis of kantoor. <br />
Elektriciteit werkt alleen als het “rond gaat”, dat heet een '''stroomkring'''. Voorbeeld: in een stopcontact zitten twee gaten. Als de stekker van een apparaat in het stopcontact wordt gestoken gaat de stroom van het ene gat van het stopcontact (de “plus”) door het apparaat heen het andere gat in (de “min”). Door de energie uit het stopcontact werkt het apparaat.<br />
[[Afbeelding:Atom symbol.svg]]<br />
Regel 84 ⟶ 86:
:*Worden dunne kabels warm als er ''te'' veel vermogen doorheen gaat (te veel weerstand)
----<br />
== Elektrische installaties ==
▲{|style=width:65em class="vatop"
▲|De stroomkring in een gebouw noem je de '''elektrische installatie'''. Voor het maken van een betrouwbare en veilige stroomkring zijn verschillende materialen en technieken nodig. Dit is het werkterrein van de officiële elektrotechnische installateur.
Een elektrische installatie begint waar het energiebedrijf de stroom levert aan een gebouw, meestal de meterkast. Andere onderdelen zijn:
:*groepenkasten
Regel 93:
:*lasdozen in de muur of het plafond voor het verbinden van draden
:*stopcontacten
▲|}
----<br />
'''Groepenkast'''<br />
▲{|style=width:65em class="vatop"
{|
▲|Stopcontacten in een kamer zijn verbonden met een '''stroomgroep''' in een '''groepenkast'''. Een groepenkast heeft 4 tot 12 groepen. In de meeste elektrische installaties heeft een stroomgroep een zekering (zie verderop) van 16 Ampère. Het maximale vermogen van die groep is dan 230 V x 16 A = 3680 W. In de meeste huishoudens is dat genoeg. Echter als je in één kamer tegelijk een wasmachine (gemiddeld 1200 Watt), een wasdroger (gemiddeld 2000 Watt) en een strijkijzer (gemiddeld 1000 Watt) gebruikt kan de zekering doorslaan
|}▼
|[[Afbeelding:Elektro verdeelinrichting woonhuis.jpg|100px]]
|Groepenkast traditioneel, ook wel stoppenkast genoemd
Regel 114 ⟶ 111:
[[Afbeelding:Wire nuts and junction box.JPG|500px]]<br />
1) Draden zijn van massief maar buigzaam koper. Ze hebben vaste kleuren:
|}▼
{| class="wikitable"
|-
Regel 134 ⟶ 131:
Lees voor meer informatie Wikipedia: [[w:Elektrische installatie|Elektrische installatie]]
----<br />
Regel 160 ⟶ 156:
----<br />
'''Aarde'''<br />
{|
|Elektriciteit in een stroomkring gaat normaal van plus naar min. Als er iets mis is met de stroomkring wil de elektriciteit naar buiten. Omdat dit ongecontroleerd gaat kan dit gevaarlijk zijn. De elektriciteit zoekt de weg van de minste weerstand, vaak naar het aardoppervlak. Denk maar aan de bliksem bij een onweersbui.<br />
|rowspan=2|[[Afbeelding:Denver Lightning.jpg|200px]]
Regel 167 ⟶ 163:
|}
{|
|[[Afbeelding:Aardlekschakelaar.jpg|200px]]
|In de meterkast zit tevens een zgn. '''aardlekschakelaar''' die in noodgevallen de gehele installatie afsluit, dus niet slechts één groep. Een '''geaard stopcontact''' geeft meer veiligheid in geval van kortsluiting. Hierop zet je een apparaat dat veel vermogen gebruikt.
Regel 173 ⟶ 169:
Lees voor meer informatie in Wikipedia [[w:Aarde_(elektriciteit)|Aarde]] en [[w:Aardlekschakelaar|Aardlekschakelaar]]
'''Zekeringen en kortsluiting'''<br />
Regel 195 ⟶ 190:
|In een auto
|In apparaten
▲|}
Zekeringen zitten op een centrale plaats: in de groepenkast of in een apparaat.
Een ouder woord voor zekering is “'''stop'''”, dat wordt nog veel gebruikt (“de stoppen slaan door”). Het officiële woord is “'''smeltveiligheid'''”.
== Energiegebruik ==
Regel 220 ⟶ 214:
De elektriciteitsmeter in de meterkast meet kWh. Deze meterstanden geef je ieder jaar door aan het energiebedrijf. Daarmee wordt de jaarrekening uitgerekend.
----<br />
'''Energie en ICT'''<br />
Energiegebruik door ICT wordt voor organisaties steeds belangrijker. Alle PC’s, beeldschermen, printers en servers gebruiken veel stroom en de energiekosten voor bedrijven zijn hoog. Daarnaast produceren deze apparaten zoveel warmte dat er meer koeling nodig is. Deze koeling kost weer extra energie en energiekosten.
Regel 241 ⟶ 236:
<br />
Lees voor meer informatie: [http://www.kiesbeter.nl/medische-informatie/medische-encyclopedie/letsel-door-elektriciteit/ www.KiesBeter.nl]
▲|}
{| style="background:Orangered;"
Regel 252 ⟶ 248:
::*Gebruik geïsoleerd gereedschap.
::*Schakel de stroomgroep uit als je aan de 230 V elektrische installatie werkt.
|}
| |||