Versie van 21 jan 2011 00:27 bewerken De Wikischim (overleg \| bijdragen) moderatoren 11.416 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting ← Vorige wijziging		Versie van 21 jan 2011 00:32 bewerken ongedaan maken De Wikischim (overleg \| bijdragen) moderatoren 11.416 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting Volgende wijziging →
Regel 24: {{Woordenboek Index}} ~~==H==~~ [[Bestand:Paganavebury.jpg\|thumb\|Handfastingceremonie tijdens [[Heksenwoordenboek#B\|beltane]]]] ~~[[Bestand:Fairies dancing in a ring woodcut.png\|thumb\|[[Heksenwoordenboek#F\|Feeën]] dansen in een ring bij een heuvel, houtsnijwerk uit de zeventiende eeuw]]~~ ~~[[Bestand:Nebra Scheibe.jpg\|thumb\|Hemelschijf van Nebra]]~~ ~~[[Bestand:Threewitches.jpg\|thumb\|Bij de heksenprocessen van Belvoir (Engeland) ging het over het hebben van [[Heksenwoordenboek#G\|gezellen]] of [[Heksenwoordenboek#D\|diergeesten]], ca. 1619]]~~ ~~[[File:Image-Witch-scene3.JPG\|thumb\|Afbeelding van Jacques de Gheyn in het ''Staatlich Museum'', Berlijn]]~~ ~~[[Bestand:Wappen Burg (bei Magdeburg).png\|thumb\|De heksentoren op het wapen van Burg (bij Magdeburg)]]~~ ~~[[Bestand:Herne the Hunter.jpg\|thumb\|Herne the Hunter, ca. 1840]]~~ [[Bestand:Hexagramm aus Nepal.jpg\|thumb\|Hexagram uit Nepal, twee in elkaar geweefde [[Heksenwoordenboek#D\|driehoeken]] (de vorm van de [[Heksenwoordenboek#D\|Davidster]]) met [[Heksenwoordenboek#O\|Ohm]]]] ~~[[Bestand:Horoscope-handdrawn.jpg\|thumb\|Horoscoop]]~~ ~~[[Bestand:Hunebedbouwers-Annales Drenthia Picardt 1660.jpg\|thumb\|Hunebedbouwers (reuzen) volgens Johan Picardt, 1660]]~~ '''Halloween''': zie ook [[Heksenwoordenboek#K\|korrigan]]. '''Handfasting''': '''Hatha yoga''': een fysieke [[Heksenwoordenboek#Y\|yogavariant]] die voor het grootste deel bestaat uit de beoefening van lichaamshoudingen ([[Heksenwoordenboek#A\|asana's]]) en ademhalingstechnieken ([[Heksenwoordenboek#P\|pranayama]]). '''Hátíðir''': benaming voor een feestdag van de [[Heksenwoordenboek#A\|asatru]]. Hátíðir betekent hoge tijd, getij, periode of [[Heksenwoordenboek#S\|seizoen]]. In Oud Hooggermaans is de term ''diu hôha gezît'', in het Duits betekent ''Hochzeit'' huwelijk. In de Rooms-katholieke Kerk wordt de term ''Hoogfeest'' gebruikt. '''Häxa''': Zweeds voor heks. Ormhäxan is een [[Heksenwoordenboek#S\|slangenheks]]. '''Heks''': een persoon die hekserij gebruikt, dan wel iemand die daarvan wordt beschuldigd. Een heks kan zowel man als vrouw zijn, maar meestal wordt met het woord heks een vrouw bedoeld. In andere landen wordt soms een andere benaming gebruikt voor een mannelijke, dan wel vrouwelijke heks. Er zijn ook specifieke benamingen voor een bepaalde kunst, die door de heks wordt uitgeoefend. Er wordt soms onderscheid gemaakt tussen [[Heksenwoordenboek#W\|witte heksen]] en [[Heksenwoordenboek#Z\|zwarte heksen]]. Soms is het verschil tussen heksen en [[Heksenwoordenboek#F\|feeën]] niet duidelijk, een heks wordt ook wel feeks genoemd. Zie ook [[Heksenwoordenboek#D\|donna di fuora]] en [[Heksenwoordenboek#T\|tocadura de brujas]]. '''Heksenaltaar''': zie [[Heksenwoordenboek#A\|altaar]]. '''Heksendokter''': '''Heksenhamer''': zie [[Heksenwoordenboek#M\|Malleus malificarum]]. '''Heksenbezem''': zie [[Heksenwoordenboek#B\|bezem]]. '''Heksenjacht''': '''Heksenjager''': personen met een persoonlijke [[Heksenwoordenboek#Q\|queeste]] tegen heksen. Voorbeelden zijn Heinrich Kramer, Jacob Sprenger, Jean Bodin en Matthew Hopkin. '''Heksenkring''': een kring van paddenstoelen. De kring kan ook uit iets anders bestaan en wordt ook wel ''rond de sorcière'', ''cercels de fées'', ''fairy ring'' of [[Heksenwoordenboek#F\|feeënkring]] genoemd. Het heeft ook de betekenis van een [[Heksenwoordenboek#M\|magische kring]]; als je hier eenmaal binnen was, was het moeilijk de kring te verlaten. Volgens de [[Heksenwoordenboek#F\|folklore]] zouden er [[Heksenwoordenboek#H\|heksen]], [[Heksenwoordenboek#F\|feeën]], kabouters of [[Heksenwoordenboek#K\|katten]] dansen. Een [[Heksenwoordenboek#C\|coven]] wordt ook wel 'kring' van heksen genoemd. ~~<gallery>~~ ~~File:Cercles de fées.jpg~~ ~~File:100 1851.jpg~~ ~~</gallery>~~ '''Heksenkruid''': (circaea) is naar [[Heksenwoordenboek#C\|Circe]] genoemd. '''Heksenkunst''': '''Heksenmeester''': (engels: warlock) '''Heksenproces''': processen tegen van personen die heksen zouden zijn. Dit kan tegen een individu zijn, maar er zijn ook vele massaprocessen bekend. De meeste heksenprocessen vonden plaats in Duitsland, Zwitserland, Frankrijk en het gebied van de Benelux. Bekende voorbeelden zijn de processen van Jeanne d'Arc, Gilles de Rais, Gauillaume Adeline (Frankrijk). In Duitsland zijn onder andere de processen in Ravensburg (1484), Würzburg, Bamberg, Eichstött, Württemberg, Wiesensteig, Ellwangen en Ellwangen bekend. Ook bekend is het proces tegen Katharina Kepler, de moeder van Johannes Kepler (een bekend [[Heksenwoordenboek#A\|astroloog]]). In Bamberg werd het 'Malefitz Haus' gebouwd, ter ondervraging en marteling van verdachten. Zie ook [[Heksenwoordenboek#H\|heksentoren]]. In Scandinavië (ca. 15000 vervolgingen) zijn de processen in Denemarken (aangewakkerd door een lutherse bisschop van Zeeland), het proces tegen Ana Pedersdotter (Noorwegen), de processen in Stockholm, Jønkøping en Vadstena (Zweden) bekend. Ook in Finland en IJsland vonden heksenprocessen plaats. In Groot Brittannië waren de getallen ongeveer gelijk aan die van Scandinavië, maar de populatie was er dubbel zo groot. Ook in Oost-Europese landen kwamen heksenjachten voor. In New England (Amerika) zijn de heksenprocessen van Salem bekend. '''Heksenprocessen van Salem''': in het Amerikaanse [[Heksenwoordenboek#S\|Salem]] werden 19 mensen terecht gesteld en geëxecuteerd, meer dan 150 werden beschuldigd en gevangengezet. De bezittingen van veroordeelde [[Heksenwoordenboek#H\|heksen]] werden in beslag genomen door de overheid (vaak al voor het proces geconfisqueerd). Als veroordeelde heksen werden ze geëxcommuniceerd door de kerk en zodra de dode lichamen van de [[Heksenwoordenboek#G\|galg]] waren gehaald, werden ze zonder enig [[Heksenwoordenboek#C\|ceremonieel]] in ondiepe graven gegooid. De heksenjacht en de processen eindigden in januari 1693. De mensen die in de gevangenis zaten op beschuldiging van hekserij werden pas in mei 1693 tegelijk vrijgelaten. Op 17 december 1711 werd een bedrag van 578 pounds en 12 shillings beschikbaar gesteld om te verdelen onder diegenen die de processen overleefden en onder de nabestaanden van de ter dood veroordeelden. De meeste verdachten kwamen niet uit Salem, maar uit het toenmalige ''Salem Village'' (waarvan de naam later in ''Danvers'' werd verander). Pas op 31 oktober 2001 werd een resolutie getekend (door gouverneur Jane Swift), meer dan driehonderd jaar later werden de slachtoffers van de heksenjacht onschuldig verklaard. In Salem is nu het ''Witch Museum''. '''Heksenproef''': een test om te 'bewijzen' dat iemand een [[Heksenwoordenboek#H\|heks]] is. Bekend is de [[Heksenwoordenboek#W\|waterproef]], waarbij een persoon gebonden in het water wordt gegooid. Als men bleef drijven, was men een heks. Als men zonk (verdronk), was men onschuldig. Ook het wegen op een heksenwaag is een middel. ~~<gallery>~~ ~~Bestand:Witch-pricking Needles00.gif\|Deze naalden werden gebruikt om te testen of iemand een heks was~~ ~~File:Martin van Maele - La Sorcière 04.jpg\|''La La Sorcière'', Martin van Maele, 1911~~ ~~Bestand:Hexenprobe 1878.jpg\|De [[Heksenwoordenboek#W\|waterproef]], 1878~~ ~~Bestand:Oudewater heksenwaag.JPG\|De heksenwaag van Oudewater~~ ~~</gallery>~~ '''Heksensabbat''': zie [[Heksenwoordenboek#S\|sabbat]]. '''Heksenstoel''': zie [[Heksenwoordenboek#M\|martelstoel]]. '''Heksentest''': zie heksenproef. '''Heksentoer''': zeer zwaar/moeilijk werk of [[Heksenwoordenboek#T\|toverij]]. '''Heksentoren''': de benaming voor een toren die (voornamelijk tijdens de heksenvervolgingen) als gevangenis werd gebruikt. De torens komen voor in Duitsland en Zwitserland en waren vaak onderdeel van een Middeleeuwse stadsmuur. De Hexenturm van Burg (bij Magdeburg) bleef tot 1846 als vrouwengevangenis in gebruik. In Polen worden de bouwwerken ''Baszta Czarownic'' genoemd, bijvoorbeeld die in Slupsk. '''Heksenvervolging''': zie heksenproces. '''Heksenwaag''': een weegschaal waarop personen werden gewogen die van hekserij verdacht werden, men geloofde dat heksen een zeer laag lichaamsgewicht hadden (dit speelt ook bij de [[Heksenwoordenboek#W\|waterproef]]. De heksenwaag van Oudewater is erg beroemd. '''Heksenwerk''': zeer zwaar/moeilijk werk of [[Heksenwoordenboek#T\|toverij]]. '''Hekserij''': zie ook [[Heksenwoordenboek#W\|wiccian]]. '''Hel''': [[Heksenwoordenboek#G\|godin]] uit de Noordse mythologie, zij heerst over Niflheim en Helheim (de [[Heksenwoordenboek#O\|onderwereld]]). In het [[Heksenwoordenboek#C\|christendom]] wordt de term hel ook gebruikt, maar met een andere betekenis. '''Heliocentrisme''': een theorie; gaat ervan uit dat de [[Heksenwoordenboek#Z\|zon]] het middelpunt van het [[Heksenwoordenboek#U\|universum]] is, waar alles om heen draait, of het middelpunt van het [[Heksenwoordenboek#Z\|zonnestelsel]], waar de [[Heksenwoordenboek#P\|planeten]] omheen draaien. In 1633 dwong de [[Heksenwoordenboek#I\|inquisitie]] Galileo Galilei tot het afzweren van het heliocentrisme en de stelling dat de [[Heksenwoordenboek#A\|aarde]] in het universum niet stilstaat. '''Hemel''': '''Hemellichaam''': '''Hemelgewelf''': '''Hemelschijf van Nebra''': bronzen schijf met goud ingelegd. Deze hemelschijf werd gevonden in Nebra (Duitsland), nabij het [[Heksenwoordenboek#O\|observatorium]] van Goseck en komt uit de zestiende eeuw voor Christus. Op de hemelschijf worden de [[Heksenwoordenboek#M\|maan]], de [[Heksenwoordenboek#Z\|zon]] en diverse [[Heksenwoordenboek#S\|sterren]] (waaronder de [[Heksenwoordenboek#P\|Pleiaden]]) weergegeven. '''Herbalisme''': '''Herbalist''': '''Herfst''': '''Herfstequinox''': zie [[Heksenwoordenboek#E\|equinox]]. Tijdens de herfstequinox wordt [[Heksenwoordenboek#M\|mabon]] gevierd. '''Hermes Trismegistus''': Egyptisch priester, de ''Corpus Hermeticum'' wordt wel aan hem toegeschreven. '''Hermetic Order of the Golden Dawn''': in 1888 opgericht door drie leden van de Metselaars-Rozenkruisersafdeling in Anglia. Tot de dood van Helena Blavatsky was er een vriendschappelijke alliantie met het [[Heksenwoordenboek#T\|Theosofisch Genootschap]]. De Golden Dawn Second Order: de Red Rose en het Cross of Gold, was gebaseerd op de legende van Christian Rosencreutz. Dit was gebaseerd op het systeem van [[Heksenwoordenboek#E\|Eliphas Lévi]]; de planeten beïnvloeden mensen via de vloeistof van dierlijk magnetisme (astraal licht). De Golden Dawn versplinterde in de Isis-Urania Tempel (christelijk mystieke organisatie), de Stella Matutina, de Alpha en Omega en het heidense A.A. (aangevoerd door [[Heksenwoordenboek#A\|Aleister Crowley]]). De Hermetic Order voegde de tekens van de dierenriem en planeten toe aan de 22 paden van de [[Heksenwoordenboek#K\|kaballa]] in de [[Heksenwoordenboek#T\|tarot]] zoals ontworpen door [[Heksenwoordenboek#L\|Eliphas Lévi]]. '''Hermetisme''': doctrines, praktijken en het geheel van geloofsovertuigingen afgeleid van een aantal Griekse teksten uit Alexandrië (eerste tot derde eeuw na Christus). '''Hermetische kabbala''': zie [[Heksenwoordenboek#K\|Kabbala]]. '''Herne''': zie Herne the Hunter. '''Herne the Hunter''': een [[Heksenwoordenboek#G\|god]], partner van de [[Heksenwoordenboek#G\|Godin]] binnen het neopaganisme. '''Hexagram''': figuur bestaande uit 6 lijnen, wordt o.a. gebruikt in de [[Heksenwoordenboek#I\|I-Tjing]]. De [[Heksenwoordenboek#D\|Davidster]] is een hexagram. '''Hexe''': Duits voor vrouwelijke heks. '''Hexer''': Duits voor mannelijke heks. '''Hexermeister''': Duits voor heksenmeester. '''Hindoeïsme''': komt voor uit het [[Heksenwoordenboek#V\|vedisme]]. Er bestaat maar één enkel wezen; [[Heksenwoordenboek#B\|Brahma]]. '''Homeopatische magie''': een vorm van [[Heksenwoordenboek#M\|magie]] met als belangrijkste principe de ''wet van gelijksoortigheid''. '''Horoscoop''': '''Hunebed''': een megalitisch bouwwerk uit de steentijd (het neolithicum). Het wordt gezien als grafmonument. Reuzen of Hunnen werden gezien als bouwers van de hunebedden, de bouwsels worden ook wel ''Huyne-'' of ''Hunnebedden'' en ''Hunnebergen'' genoemd. Oorspronkelijk waren de bouwsels met een heuvel bedekt. De benaming voor hunebedden in Frankrijk en Engeland is ''[[Heksenwoordenboek#D\|dolmen]]'', dolmens worden gezien als [[Heksenwoordenboek#K\|Keltisch]] grafmonument. Zie ook [[Heksenwoordenboek#G\|grafheuvel]]. '''Hout''': een van de elementen uit het [[Heksenwoordenboek#C\|Chinese elementensysteem]]. '''Hoodoo''': een vorm van [[Heksenwoordenboek#M\|magie]]. Hoodoo wordt nog wel eens verward met [[Heksenwoordenboek#V\|voodoo]]; voodoo is echter een religie terwijl Hoodoo een vorm van magie is zonder een duidelijke religieuze achtergrond. '''Hygieia''': de Griekse [[Heksenwoordenboek#G\|godin]] van gezondheid, properheid en hygiëne. Zij werd vereenzelvigd met de [[Heksenwoordenboek#M\|maan]]. De cultus van Hygieia werd lokaal gevierd vanaf de 7e eeuw v.Chr., maar begon ze zich pas echt verspreiden over Griekenland nadat het [[Heksenwoordenboek#O\|orakel]] van Delphi haar had erkend (dit was nadat een pestepidemie Athene had geteisterd tussen 429 en 427 v.Chr.). '''Hypatia''': wordt gezien als eerste slachtoffer van de [[Religieus woordenboek#C\|christelijk]]e [[Heksenwoordenboek#H\|heksenvervolging]], haar moord past binnen het decreet van keizer Constantius II. Vanwege de vooruitstrevende en wetenschappelijke manier van denken en doen werd zij in 415 in stukken gereten door een menigte christenen. ==I== [[Bestand:Imbolc Festival February 3rd 2007.jpg\|thumb\|Imbolc; mensen met [[Heksenwoordenboek#V\|vuur]] lopen in [[Heksenwoordenboek#C\|cirkels]] rond figuren van de Green Man en Jack Frost, die met elkaar in gevecht zijn]]

Heksenwoordenboek: verschil tussen versies