Wikibooks

Heksenwoordenboek: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Vorige wijzigingVolgende wijziging →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 22:
 
{{Woordenboek Index}}
 
==M==
[[Bestand:Phases of the Moon.png|thumb|Maanfasen]]
[[Bestand:Church, Frederick Stuart - The Witch's Daughter - 1881.jpg|thumb|''The Witch's Daughter'', Frederick Stuart Church, 1881]]
[[Bestand:The magic circle barrett the magus.jpg|thumb|Magische cirkel uit ''The Magus'', 1801]]
[[Bestand:Romano-Celtic mirror (Desborough).jpg|thumb|Romeins-Keltische spiegel van brons uit de eerste eeuw, British Museum]]
[[Bestand:Magical mirror Louvre AA10.jpg|thumb|Magische spiegel met tekens van de [[Heksenwoordenboek#Z|zodiak]], Iran, 12e eeuw, Louvre]]
[[Bestand:Pratisara Mantra1.png|thumb|[[Heksenwoordenboek#B|Boeddhistische]] mantra, 927]]
[[Bestand:Om Mani Padme Hum mantra.svg|thumb|Mantra; ''Ohm Mani Padme Hum'' (''(ik) eer de parel in de lotus (wijsheid)'')]]
[[Bestand:Edward Robert Hughes - Midsummer Eve (1908c).jpg|thumb|''Midsummer Eve'', Edward Robert Hughes, 1908]]
[[Bestand:MedicineWheel.jpg|thumb|Medicijnwiel, een heilige plaats van de Indianen, Wyoming]]
[[Bestand:ALPP - Dancing round the May-Pole.png|thumb|Dansen rond de meiboom, 1767]]
[[Bestand:Jāņi.JPG|thumb|Dansen rond een [[Heksenwoordenboek#V|vuur]] tijdens [[Heksenwoordenboek#J|jāņi]], een midzomerfeest]]
[[File:Midvinterblot, fourth sketch (1915), nr 239.jpg|thumb|Midwinterblót bij de tempel van Uppsala, 1915]]
[[Bestand:Yule Goat on the christmas tree.JPG|thumb|Viering van een midwinterfeest; een [[Heksenwoordenboek#J|jólablót]]-geit in een [[Heksenwoordenboek#K|kerstboom]]]]
[[Bestand:Kamogawa ceremony 02.jpg|thumb|Miko's tijdens een ceremonie in Japan]]
[[File:Mevlevi Dervishes Perform... (469777809).jpg|thumb|De [[Heksenwoordenboek#D|Dansende Derwisjen]] behoren tot een mystieke soefiorde]]
*'''Maagd''': een [[Heksenwoordenboek#S|sterrenbeeld]], wordt gebruikt in de [[Heksenwoordenboek#A|astrologie]].
*'''Maan''': zie ook [[Heksenwoordenboek#V|volle maan]], [[Heksenwoordenboek#T|toenemende maan]] (wassende maan), [[Heksenwoordenboek#A|afnemende maan]] en [[Heksenwoordenboek#N|nieuwe maan]].
*'''Maangod''': een mythische of religieuze verpersoonlijking van de maan, zowel mannelijk als vrouwelijk. Voorbeelden zijn [[Heksenwoordenboek#S|Selene]] in de Griekse mythologie, Máni in de Oudnoordse mythologie en Varuna in de Hindoeïstische mythologie. Luna was in de Romeinse mythologie de afspiegeling van Selene en vervolgens Juno. [[Heksenwoordenboek#C|Cailleach]] was in de Keltische mythologie eerst almoeder en dan maangodin. De Grote Moedergodin, de belangrijkste godin die de gelovigen in [[Heksenwoordenboek#W|wicca]] vereren, wordt gerepresenteerd door de maan.
*'''Maangodin''': zie maangod.
*'''Maanfase''': schijngestalte van de maan, o.a. [[Heksenwoordenboek#V|volle maan]], [[Heksenwoordenboek#A|afnemende maan]], [[Heksenwoordenboek#N|nieuwe maan]] en [[Heksenwoordenboek#T|toenemende maan]]. De maanfasen staan symbool voor Artemis -of Diana- (wassende maan), Selene (volle maan) en Hecate (afnemende maan), zie ook [[Heksenwoordenboek#G|Grote Moeder]].
*'''Maankalender''': een [[Heksenwoordenboek#K|kalender]], gebaseerd op de maan. De meeste maankalenders zijn eigenlijk [[Heksenwoordenboek#L|lunisolaire kalenders]], waarin de maanden worden bijgehouden aan de hand van de [[Heksenwoordenboek#M|maan]], maar toch worden gecorrigeerd om aan te sluiten op een tropisch jaar. Zie ook [[Heksenwoordenboek#Z|zonnekalender]].
*'''Maanlicht''':
*'''Maantempel''':
*'''Mabon''': een van de vier 'kleinere' of minder belangrijke [[Heksenwoordenboek#J|jaarfeesten]] binnen de [[Heksenwoordenboek#P|paganistische]] stromingen. Mabon wordt gevierd als dag en nacht gelijk zijn ([[Heksenwoordenboek#H|herfstequinox]]) tussen 20 en 23 september.
*'''Alan Donald James Macfarlane''': een professor in de [[Heksenwoordenboek#S|sociale antropologie]]. Macfarlane is voorstander van een vergelijking van het Europese en Afrikaanse geloof in hekserij, met behulp van antropologische en historisch onderzoek. Macfarlane publiceerde ''Witchcraft in Tudor and Stuart England'' en zo'n 20 andere boeken over de historie en [[Heksenwoordenboek#A|antropologie]] van Engeland, Nepal, Japan en China.
*'''Magie''': de kunst van het gebruik van [[Heksenwoordenboek#S|spreuken]] om [[Heksenwoordenboek#B|bovennatuurlijke]] krachten aan te roepen om gebeurtenissen te beïnvloeden. Wat magie nu precies inhoudt, verschilt per tijdperk, cultuur en geloofsovertuiging. Het woord magie stamt af van het Griekse ''mageia'', weer afgeleid van ''magoi'' (een Perzische kaste van priesters die [[Heksenwoordenboek#A|astrologie]] en [[Heksenwoordenboek#D|divinatie]] bestudeerden).
*'''Magiër''': beoefenaar van magie.
*'''Magisch vierkant''': bijvoorbeeld [[Heksenwoordenboek#L|Luoshu]].
*'''Magische cirkel''':
*'''Magische drank''': zie [[Heksenwoordenboek#T|toverdrank]].
*'''Magische spiegel''': een [[Heksenwoordenboek#M|magische]] spiegel. Er zijn vele verschillende vormen van spiegels, zoals vlakke, holle en bolle. Zie ook [[Heksenwoordenboek#K|kristallen bol]] en [[Heksenwoordenboek#K|kristalkijken]].
*'''Magische spreuk''': zie [[Heksenwoordenboek#T|toverspreuk]].
*'''Magische staf''': zie [[Heksenwoordenboek#S|staf]].
*'''Magna Mater''': ook wel Moeder Aarde.
<gallery>
File:Anrufung der Mutter Erde.jpg|Illustratie bij een [[Heksenwoordenboek#A|aanroepingsgedicht]] van Magna Mater, 13e eeuw
File:Wenceslas Hollar - The Greek gods. Saturn.jpg|De Griekse goden; Saturnus en Magna Mater, Wenzel Hollar (1607–1677)
File:Heiligtum mainz7.jpg|De overblijfselen van een tempel voor Isis en Magna Mater, Mainz
</gallery>
*'''Magnetisch veld''':
*'''Magnetische polen''': zie [[Heksenwoordenboek#P|pool]].
*'''Mahjong''': een spel met minstens 136 stenen dat door [[Heksenwoordenboek#C|Confusius]] zou zijn ontworpen. Het bevat de volgende mahjongstenen; stenen (ook wel wielen of cirkels, 1-9), bamboe (1-9), karakters (ook wel tekens of nummers, 1-9), [[Heksenwoordenboek#W|winden]] (oosterwind, zuiderwind, westenwind en noordenwind), draken (Rode, Groene en Witte Draak), bloemen (vier nobele planten uit het [[Heksenwoordenboek#C|confucianisme]]) en [[Heksenwoordenboek#S|seizoenen]] ([[Heksenwoordenboek#L|lente]], [[Heksenwoordenboek#Z|zomer]], [[Heksenwoordenboek#H|herfst]] en [[Heksenwoordenboek#W|winter]]).
<gallery>
Bestand:MahjongTiles.JPG|Mahjongstenen
Bestand:MahjongKring.jpg|Stenen, wielen of [[Heksenwoordenboek#C|cirkels]]
Bestand:MahjongBamboe.jpg|Bamboe
Bestand:MahjongTekens.jpg|Karakters, tekens of nummers
Bestand:MahjongWinden.jpg|De vier [[Heksenwoordenboek#W|winden]]
Bestand:Mahjong-dragons.jpeg|De Rode, Groene en Witte Draak
Bestand:Flower Tiles in Japan 1.jpg|Japanse bloemenstenen
Bestand:Mahjong solitaire-02.jpg|Shanghai solitaire, mahjong in de schildpadformatie
</gallery>
*'''Maleficium''': ''kwade praktijken''. In Bamberg werd het 'Malefitz Haus' gebouwd, ter ondervraging en marteling van verdachten tijdens de [[Heksenwoordenboek#H|heksenprocessen]].
*'''Mantra''': een gedicht, een woord, een uitspraak of een lettergreep die het midden houdt tussen een [[Heksenwoordenboek#S|spreuk]] met [[Heksenwoordenboek#M|magisch]] effect en een gebed.
*'''Mansin''': een [[Heksenwoordenboek#S|sjamaan]] uit Korea. Meestal een vrouw, de (enkele) mannelijke ''mansin'' draagt vrouwenkleding.
*'''Mare''': een ander woord voor alf of [[Heksenwoordenboek#E|elf]] (zie [[Heksenwoordenboek#F|fee]]). In Duitsland wordt een nachtmerrie ''Albtraum'' genoemd.
*'''Maretak''': wordt ook 'plant van de [[Heksenwoordenboek#D|druïden]]' genoemd. Goddelijkheid is vaak te vinden in de eik. De maretak wordt ritueel weggesneden en op het [[Heksenwoordenboek#A|altaar]] gelegd.
*'''Martelen''':
*'''Martelstoel''': een martelwerktuig. Deze stoel wordt ook wel ''folterstoel'' of ''heksenstoel'' genoemd. Onder de ''Beichstuhl'' (ook wel ''Jungfrauenschof, Hackerscher Stuhl, Hexenstuhl'' of ''Folterstuhl'') uit Duitsland werd een vuur aangestoken. De ''Judasstoel'' werd gebruikt tijdens de Spaanse Inquisitie, personen werden met hun anus, vagina of scrotum op de stoel geplaatst. In het Italiaans is het de ''culla di Giuda'', in het Duits de ''Judaswiege'' ebn in het Frans ''la veille''.
*'''Martelwerktuig''': voorwerpen om personen te martelen. Bij de ondervraging van deze personen werden verschillende martelwerktuigen gebruikt, zoals duim-, been- en hoofdschroeven, de pijnbank en verschillende typen martelstoelen. In theorie waren er strikte regels voor marteling tijdens de [[Heksenwoordenboek#I|Inquisitie]], maar in praktijk werden de regels nog wel eens genegeerd.
<gallery>
Bestand:Strappado.jpg|De [[Heksenwoordenboek#S|strappado]] uit Duitsland, wordt ook wel Pendel genoemd
Bestand:Fomfr chair.jpg|Deze [[Heksenwoordenboek#H|heksenstoel]] uit Duitsland werd door een vuur werd verhit, martelmuseum in Freiburg im Breisgau
Bestand:Beinschrauben - Mittelalterliches Kriminalmuseum Rothenburg ob der Tauber.JPG|Beenschroeven in het Mittelalterliches Kriminalmuseum in Rothenburg ob der Tauber
Bestand:Fomfr judas cradle.jpg|De Judasstoel werd gebruikt tijdens de [[Heksenwoordenboek#S|Spaanse Inquisitie]], martelmuseum in Freiburg im Breisgau
</gallery>
*'''Masker''': kan een [[Heksenwoordenboek#F|fetisj]] zijn.
<gallery>
Bestand:Muzeum Ziemi Lubuskiej - Muzeum Tortur - Maski.JPG|Deze maskers werden gebruikt bij [[Heksenwoordenboek#H|heksenprocessen]], martelmuseum in Polen
Bestand:Venetian Mask from Il Canovaccio by David Shankbone.jpg|Een masker uit Venetië
Bestand:Swahili women with a fetish, Zanzibar.jpg|Gemaskerde Swahili vrouwen met een [[Heksenwoordenboek#F|fetisj]], Zanzibar, 1912
Bestand:Ivorymasks.jpg|Ivoren maskers van de Eskimo's
</gallery>
*'''Mau lek''': [[Heksenwoordenboek#A|astroloog]] en toekomstvoorspeller uit Thailand.
*'''Mau ram''': medium uit Thailand.
*'''Mau song''': [[Heksenwoordenboek#D|divinist]] en diagnosticus uit Thailand.
*'''Mau tham''': een [[Heksenwoordenboek#E|exorcist]] uit Thailand.
*'''Mau ya''': geneeskundige of kruidendokter uit Thailand.
*'''Medea''': [[Heksenwoordenboek#H|heks]] uit de Griekse mythologie, Medea helpt Jason op zijn [[Heksenwoordenboek#Q|queeste]] naar het 'Gulden Vlies'. [[Heksenwoordenboek#C|Circe]] is haar nicht.
*'''Medicijnman''':
*'''Medicijnrad''': een [[Heksenwoordenboek#C|cirkelvormige]] stenenrij op de Noordamerikaanse prairie. Het wiel tolt rond de ''Schepperssteen'' en vormt de centrale cirkel en basis van leven. In de richting van de [[Heksenwoordenboek#Z|zon]] zijn het ''Earth Mother, Father Sun, Grandmother Moon, Turtle clan, Frog clan, Thunderbird clan'' en ''Butterfy clan''. Vier stenen vormen de buitencirkel; ''Warboose'' ([[Heksenwoordenboek#N|noord]]), ''Wabun'' ([[Heksenwoordenboek#O|oost]]), ''Shawnodese'' ([[Heksenwoordenboek#Z|zuid]]) en ''Mud-jekeewis'' ([[Heksenwoordenboek#W|west]]).
*'''Medicijnvrouw''':
*'''Medium''':
*'''Meiboom''': een boom of paal, [[Heksenwoordenboek#S|symbool]] voor de [[Heksenwoordenboek#L|levensboom]].
*'''Meipaal''': zie <span style='color: Blue'>meiboom</span>.
*'''Merlijn''': ook wel ''Merlin Ambrosius'' (Welsh: ''Myrddin Emrys'', ook wel ''Myrddin Wyllt'' (''Merlijn de Wilde''), Schots: ''Merlin Caledonensis'', ''Merlinus'', en ''Merly''n) was de [[Heksenwoordenboek#T|tovenaar]] en [[Heksenwoordenboek#K|Keltische]] [[Heksenwoordenboek#D|druïde]] die volgens de sage, zoals beschreven in Geoffrey van Monmouth's ''Historia Regum Britanniae'', een rol heeft gespeeld bij de opvoeding en in het leven van koning [[Heksenwoordenboek#A|Arthur]]. Vermoed wordt dat Van Monmouth twee verschillende druïden 'samensmolt' tot de Merlijn zoals wij die nu kennen: Myrddin Wyltt en Myrddin Emrys. Volgens verschillende (onder andere Bretonse) overleveringen was Merlijn een zoon van de [[Heksenwoordenboek#D|duivel]] en een vrouw, en was hij op een vergelijkbare wijze als Jezus verwekt.
*'''Merseburger toverspreuken''':
*'''Metaal''': een van de elementen uit het [[Heksenwoordenboek#C|Chinese elementensysteem]].
*'''Metamorfose''':
*'''Middernacht''': de tijd vanaf twaalf uur 's nachts, in de [[Heksenwoordenboek#F|folklore]] een [[Heksenwoordenboek#M|magische]] tijd. Het tijdstip van twaalf tot één wordt ook het [[Heksenwoordenboek#S|spookuur]] genoemd.
*'''Midzomer''': zie [[Heksenwoordenboek#Z|zomerzonnewende]].
*'''Midzomerblót''': viering van de [[Heksenwoordenboek#Z|zomerzonnewende]], zie ook [[Heksenwoordenboek#B|blót]]. Wordt ook wel ''zomerblót'' genoemd.
*'''Midzomerfeest''': viering van de [[Heksenwoordenboek#Z|zomerzonnewende]]. Oorspronkelijk werd dit feest gevierd op 24 juni, dus drie dagen na de feitelijke zonnewende. Het feest is soms verchristelijkt als viering van de geboorte van [[Heksenwoordenboek#J|Johannes de Doper]] (ook wel [[Heksenwoordenboek#S|Sint Jan]]). Midzomerblót en [[Heksenwoordenboek#J|jāņi]] zijn voorbeelden van midzomerfeesten.
*'''Midzomernacht''': de nacht van <span style='color: Blue'>midzomer</span>. In de [[Heksenwoordenboek#F|folklore]] is dit een [[Heksenwoordenboek#M|magische]] nacht, de [[Heksenwoordenboek#F|fernybloem]] en het [[Heksenwoordenboek#V|varenzaad]] moeten in deze nacht geplukt worden.
*'''Midzomerpaal''': zie <span style='color: Blue'>meiboom</span>.
*'''Midwinter''': zie [[Heksenwoordenboek#W|winterzonnewende]].
*'''Midwinterfeest''': viering van de [[Heksenwoordenboek#W|winterzonnewende]]. Oorspronkelijk werd dit feest gevierd op 24 december. Het [[Heksenwoordenboek#J|jólablót]] is een midwinterfeest, in het [[Heksenwoordenboek#C|christendom]] wordt [[Heksenwoordenboek#K|kerst]] gevierd.
*'''Miko''': vrouwelijke [[Heksenwoordenboek#S|sjamanistist]] uit de Japanse [[Heksenwoordenboek#S|shinto]].
*'''Moeder Aarde''': zie ''Magna Mater''.
*'''Moedernacht''': viering van het nieuwe jaar of van de laatste nacht van de [[Heksenwoordenboek#W|Wilde Jacht]] (2 januari), zie ook [[Heksenwoordenboek#B|blót]].
*'''Mōdraniht''': Angelsaksisch feest en Oud-Engels woord voor ''moedernacht''. In de ''De temporum ratione'' uit de achtste eeuw worden [[Heksenwoordenboek#O|offers]] tijdens het feest beschreven.
*'''Mother Shipton''': een zeer beroemde [[Heksenwoordenboek#H|heks]] of medium, het is niet bekend of zij werkelijk heeft bestaan. Mother Shipton verscheen echter in vele boeken en haar voorspellingen zijn onderdeel van de [[Heksenwoordenboek#F|folklore]] geworden. Ursula Southeil's moeder stierf in het kraambed (1488) en gaf haar gaven over aan het kind. De vader van Ursula is onbekend. In 1512 trouwde Ursula met een timmerman. Thomas Cromwell bezocht Mother Shipton en liet zijn toekomst voorspellen. Er zijn voorspellingen van Mother Shipton over auto's, vliegtuigen, onderzeeërs, stalen schepen en andere zaken gepupubliceerd.
<gallery>
Bestand:Mother Shipton.jpg|Mother Shipton
Bestand:Mother Shipton and Cardinal Wolsey.png|Afbeelding uit ''Mother Shipton investigated: the result of critical examination in the British Museum Library of the literature relating to the Yorkshire sibyl'', 1881
Bestand:MotherShipton'sCave.jpg|Ingang van de grot waar Mother Shipton geboren zou zijn, Knaresborough
Bestand:MotherShipton.jpg|Beeld van Mother Shipton in de grot, Knaresborough
</gallery>
*'''Margaret Murray''': [[Heksenwoordenboek#A|antropologe]] en Egyptologe. Publiceerde ''The Witch-Cult in Western Europe'' (1921) en ''The God of the Witches'' (1933).
*'''Mystici''':
*'''Mysticisme''':
*'''Mystiek''':
 
==N==
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.