Filosofisch woordenboek: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 14:
----
{{Woordenboek Index}}
 
==S==
*'''Scepticisme''' - Filosofische stroming die alleen de open feiten aanvaardt en elk oordeel met betrekking tot betekenissen of verbanden wantrouwt en verwerpt. Het tegengestelde is [[Filosofisch woordenboek#D|Dogmatisme]].
*'''Scholastiek''' - Onderwijsmethode die van de 9e tot de 15e eeuw in West-Europa in zwang was en de theologie en traditionele filosofie met elkaar verbond. Een zeer belangrijk onderdeel van de scholastiek was de Universaliënstrijd (zie ook [[Filosofisch woordenboek#U|universalia]]).
*'''Sociaal contract''' - verwijst naar een toestand van een mens in de moderne maatschappij waarin hij een deel van de vrijheden die hij in zijn 'natuurstaat' bezat stilzwijgend wil afstaan in ruil voor een meer beschermd bestaan. De bekendste contractfilosofen zijn Thomas Hobbes, John Locke en Jean-Jacques Rousseau. In onze tijd is John Rawls een van de voornaamste auteurs over het sociaal contract.
*'''Sjamaan''' -
*'''Sjamanisme''' -
*'''Sjamanist''' -
*'''Socrates''' - (469-399 v.Chr.) Leermeester van Plato. Griekse filosoof die brak met de traditie van de natuurfilosofen en de sofisten. Hij nam niet de natuur en niet retoriek als onderwerp van zijn filosofie, maar eerder de ethiek. Het goede, juiste leven en het nastreven van de deugd moesten centraal staan in het leven van een mens. Door zijn indringende, ironische manier van discussiëren (de 'socratische methode') kreeg hij echter zowel vijanden als bewonderaars. Hij werd ter dood veroordeeld wegens het niet eren van de goden en het bederven van de jeugd. Hij verkoos het drinken van de gifbeker in plaats van in te gaan op hulp van zijn vrienden en in verbanning te gaan.
*'''Sofist''' - Sofisten waren Griekse filosofen die in de 5e eeuw v.Chr. burgers tegen betaling leerden hoe zij succesvol moesten spreken in de rechtbank en in de volksvergadering. In Plato's dialogen verschijnen zij als pedante leraars die niet naar waarheid zoeken zoals Socrates, maar ten koste van alles via argumentatie gelijk willen halen. Ondanks de kritiek van Aristoteles en Plato waren zij nochtans de eerste filosofen die zich met de (natuur van) de mens gingen bezighouden. Zij stelden ook de problemen van de menselijke kennis en het menselijk handelen aan de orde en bereidden zo de bloei van de Griekse filosofie met Plato en Aristoteles voor. De term "sofisme" verwijst traditioneel naar de leer die door sofisten wordt aangehangen.
* '''Solon''' (640-558 v.Chr.) - Grieks staatsman, wetgever en dichter uit het Athene van de 7e en 6e eeuw v.Chr. Hij wordt vaak als 'uitvinder' van de Atheense democratie genoemd en was een van de "zeven wijzen" van Griekenland. Zijn gedichten vormen voor historici de voornaamste bron van informatie over de economische en sociale crisis die hij het hoofd moest bieden.
*'''Stoïcijnen''' - Stoïcijnen zijn volgelingen van de leer van de Stoa. De Stoa was een filosofische school in de klassieke oudheid. Vooral vanaf 300 v.Chr. heeft zij grote invloed uitgeoefend op het Romeinse keizerrijk en het denken van de hele hellenistische wereld. De stichter van de Stoa was Zeno van Citium (gestorven ca. 290 v.Chr.) Centraal bij de Stoa staan een sobere leefwijze (aan de Cynici ontleend) en het begrip 'Logos', Wereldgeest. Een beroemde stoïcijn was de Romeinse keizer Marcus Aurelius Antoninus (121-180). Zelf was hij dan weer beïnvloed door Epictetus (ca. 50 tot ca. 130)
* '''Syllogisme''' - Redenering die bestaat uit drie proposities: twee vooropgezette stellingen (de premissen) en een hierop gebaseerde conclusie.
 
==T==
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.