Wikijunior:Aardrijkskunde/Europese Unie: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
rv. vd. |
|||
Regel 13:
* het gebruik van de rekenmachine en de atlas
==Waarom de Europese Unie?==
De EU-lidstaten werken samen aan het oplossen problemen, zoals milieuvervuiling, criminaliteit of werkloosheid. Vaak is het makkelijker samen aan een oplossing voor een probleem te werken dan alleen. Soms kan het zelfs niet anders. Als een rivier door drie landen stroomt, zullen de drie landen er samen voor moeten zorgen dat het water niet vervuild wordt.
Als criminelen door heel Europa reizen en misdaden begaan, kunnen landen beter samenwerken om ze te arresteren. Wanneer mensen ook in een andere EU-lidstaat mogen werken, hebben ze meer mogelijkheden om een baan te vinden. De EU zorgt ervoor dat dit mogelijk is. Door samenwerking in de EU kunnen er niet alleen problemen worden opgelost, maar ook verder in Europa kan er veel bereikt worden. Bijvoorbeeld dat er geen oorlog meer komt, dat de mensen het er beter krijgen of dat het voedsel schoner, veiliger en gezonder wordt.
Het is ook belangrijk dat de EU-lidstaten samen overleggen over allerlei problemen in de wereld en een oplossing bedenken. Dan zal er in de rest van de wereld eerder naar de EU worden geluisterd dan wanneer ieder land in Europa met een andere oplossing voor het probleem komt.
==Geschiedenis==
Meer dan vijftig jaar geleden besloten zes landen in Europa, meer te gaan samenwerken. Dit waren Duitsland, Frankrijk, België, Luxemburg, Italië en Nederland. De Tweede Wereldoorlog was net voorbij en ze wilden niet nog een oorlog. Eerst maakten ze afspraken over hun kolen- en staalfabrieken, omdat met kolen en staal wapens gemaakt kunnen worden. Dat zou niet weer mogen gebeuren. Deze samenwerking noemden de landen ‘De Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal’ (EGKS). Sinds 1951, toen de EGKS van start ging, is er veel veranderd. Steeds meer Europese landen vonden die samenwerking een goed plan en wilden daarom ook graag meedoen. In 1973 kwamen Ierland, Denemarken en Groot-Brittannië erbij. In 1981 volgde Griekenland. En in
1986 sloten Spanje en Portugal zich aan. In 1995 werden Oostenrijk, Finland en Zweden ook lid van de EU.
Daarna zijn er tot 2004 geen nieuwe landen meer bijgekomen, maar dat is veranderd. Toen kwamen Grieks-Cyprus, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Slovenië, Slowakije en Tsjechië erbij en drie jaar later, in 2007 kwamen ook Bulgarije en Roemenië erbij. Niet alleen gingen steeds meer landen samenwerken, ook bedachten die landen dat samenwerking op andere gebieden goed zou zijn. Daarom begonnen ze ook afspraken te maken over zaken als handel, landbouw, economie, politie en milieu. Omdat het niet langer alleen over kolen en staal ging, gaven ze hun samenwerkingsverband een paar keer een nieuwe naam, die beter paste bij de onderwerpen waar ze zich op dat moment mee bezighielden.
Nu noemen we die samenwerking in Europa de Europese Unie (EU).
De geschiedenis van de EU kun je in één zin samenvatten:
steeds meer Europese landen zijn op steeds meer gebieden gaan samenwerken.
===Opdracht 1===
;Opdracht 1,1:
Met welke landen ging de Europese samenwerking in 1951 van start?
----
;Opdracht 1,2:
Hoeveel lidstaten zijn er nu? Noem ze allemaal!
----
----
----
----
==De euro==
Op 1 januari 2002 werd de euro ingevoerd in Duitsland, Ierland, Nederland, Griekenland, Finland, Luxemburg, Oostenrijk, Frankrijk, België, Italië, Portugal en Spanje.
Op 1 januari 2007 kwam Slovenië het getal tot 13 EU-landen versterken.
Ook Montenegro en Kosovo, waar de Duitse mark was ingevoerd, zijn, hoewel ze geen lid van de EU zijn, overgegaan tot de euro. Dat geldt ook voor de staatjes San Marino, Monaco en Vaticaanstad, die (onder voorwaarden) een eigen nationale zijde mogen invullen. Andorra heeft geen eigen variant.
===Opdracht 2===
Wanneer je op vakantie bent, heb je af en toe wel eens zin in een hamburger en/of een flesje cola. In Nederland betaal je voor een hamburger 2,60 euro en voor een flesje cola 1,35 euro. Totaal is dat 3,95 euro.
Hamburger Flesje cola '''Totaal'''
(0,5 l)
Frankrijk 3,05 1,38 ___________
Spanje 2,53 0,92 ___________
Italië 2,65 1,90 ___________
Oostenrijk 2,50 1,23 ___________
Duitsland 2,68 0,95 ___________
'''Bron: Kampioen, jrg 118 (1) januari 2003, blz 78-79.'''
==Bestuur==
iemand die heel veel verstand heeft van milieu en ervoor zorgt dat de Europese milieuregels ook echt worden uitgevoerd. Ook bedenkt die persoon nieuwe plannen om ervoor te zorgen dat het milieu in Europa in de toekomst nog schoner wordt. Voor ieder onderwerp zit er dus een aparte persoon in de Europese Commissie. Samen letten ze erop dat alles in de EU goed is geregeld. De leden van de EU zijn de lidstaten. Iedere EU-lidstaat stuurt één minister naar de Raad van Ministers. Die minister vertelt aan de ministers van de andere lidstaten wat hij of zij belangrijk vindt voor Europa. Zo doen ze dat alle 27. Worden ze het samen eens, dan kunnen ze een nieuwe Europese wet maken. Steeds vaker maken ze zo’n wet samen met de Europese Commissie en het Europees Parlement.
Regel 22 ⟶ 69:
Daarom mogen de mensen die minstens 18 jaar zijn eens in de vijf jaar naar de stembus. Dan kan iedereen kiezen voor een persoon die namens hem of haar in de EU dingen mag zeggen. De mensen die worden gekozen, komen in het Europees Parlement. Zij vertellen daar wat al die miljoenen mensen in de EU-lidstaten belangrijk vinden.
==Uitbreiding==
Turkije wil graag lid worden van de Europese Unie. Turkije is een kandidaatlidstaat.
Regel 29 ⟶ 75:
[[Afbeelding:Topoeu.PNG|300px]]
;Opdracht 3,1:
Welke landen worden met welk nummer aangegeven? Je mag een atlas gebruiken!
#
#
# _________________________________/_________________________________
# _________________________________/_________________________________
# _________________________________/_________________________________
# _________________________________/_________________________________
# _________________________________/_________________________________
▲# _______loempia's__________________________/_________________________________
# _________________________________/_________________________________
# _________________________________/_________________________________
Regel 68 ⟶ 115:
:G ________________________________________
:H _______________________________________
==Voorwaarden voor uitbreiding==
Voor de kandidaat-lidstaten die bij de EU willen komen, geldt hetzelfde dat ze aan voorwaarden voldoen, voordat ze echt lid kunnen worden van de EU.
Regel 79 ⟶ 125:
----
----
----
;Opdracht 4,2:
Kandidaat-lidstaten moeten hun economieën veranderen van communistische planeconomieën naar vrijemarkteconomieën met concurrentie. Wat houdt dat in?
----
----
---- ==Problemen==
Kandidaatlidstaten moeten hard werken om lid te kunnen worden van de EU. Ze moeten ervoor zorgen dat er een vrijemarkteconomie komt, een democratie en een rechtsstaat. Bovendien moeten ze alle wetten en regels van de EU overnemen en uitvoeren. Dat was en is niet altijd even gemakkelijk. Zo betekende de overgang naar een vrijemarkteconomie dat in Midden- en Oost-Europa vele verouderde fabrieken en bedrijven moesten sluiten. De producten die er gemaakt werden, waren vaak slecht. Niemand wilde ze eigenlijk meer kopen. Daarom werd er steeds minder verkocht, steeds minder geld verdiend en ging een groot aantal fabrieken failliet. Hierdoor zijn veel mensen in die landen in de afgelopen tien jaar hun baan kwijtgeraakt en kregen ze dus minder geld. De prijzen van de levensmiddelen, zoals eten, stegen ook nog eens. Daardoor konden de mensen voor hetzelfde geld steeds minder kopen. Je kunt je voorstellen dat er mensen waren die door de werkloosheid en de prijsstijgingen
teleurgesteld raakten. Ze hadden gehoopt dat alles meteen beter zou worden en dat de welvaart zou toenemen. Toch zagen ze ook de positieve kanten van al deze veranderingen. De keuze in de winkels werd groter, er kwam nieuwe werkgelegenheid omdat er buitenlandse bedrijven kwamen, en ze mochten nu zelf een bedrijf of winkel beginnen.
Ook het overnemen en het uitvoeren van Europese wetten en regels in die landen was en is een hele klus. Het gaat daarbij om heel veel EU-regels en ook om regels die je niet zomaar in één keer uitvoert. De EU kent bijvoorbeeld strenge wetten voor het milieu. De fabrieken, het verkeer, de boerenbedrijven en alle burgers in de EU-lidstaten mogen niet zomaar de grond, het water en de lucht vervuilen. In de kandidaat-lidstaten moeten ze zich ook aan die milieuregels gaan houden. Maar juist in die landen is vaak veel milieuvervuiling, omdat er in het verleden niet zoveel aandacht was voor een schoon milieu. Om ervoor te zorgen dat hierin verandering komt, moeten die landen daarom de Europese milieuregels invoeren en zich er vervolgens aan houden. Hiervoor is veel geld nodig, bijvoorbeeld om daar machines neer te zetten en fabrieken te bouwen die minder afval maken of minder vervuilde lucht uitstoten. Dat geld is er vaak niet. Verder hebben ze mensen nodig die precies weten hoe de milieuproblemen daar moeten worden opgelost. En er zijn mensen nodig om te controleren dat er echt iets gedaan wordt aan het stoppen van milieuvervuiling. Er komt dus een heleboel kijken bij het overnemen van EU-regels en -wetten. Dat mag dan misschien niet gemakkelijk zijn en veel geld kosten, het levert de mensen daar wel veel op. Ze zullen in een mooiere en schonere omgeving wonen, en de kans op het krijgen van ziekten door vervuiling wordt kleiner.
Iedere kandidaat-lidstaat moet een democratische rechtsstaat worden. Dat lijkt makkelijk, maar dat is niet zo. Voor ons is het heel gewoon dat er in een land een groot aantal politieke partijen is. Bij de verkiezingen kun je uit al die partijen een keuze maken. In de kandidaat-lidstaten hadden ze lange tijd maar één partij, die ook nog eens alles voor het zeggen had: de communistische partij. Met één partij valt er niets te kiezen. Dat moest nu allemaal gaan veranderen. Die politieke veranderingen hebben tijd nodig en veel mensen moeten er aan wennen. Maar tegelijkertijd is het de moeite waard: in een democratie mogen mensen voor hun mening uitkomen en ze mogen stemmen op de politieke partij van hun keuze. Daardoor hebben ze invloed op wat er in hun land gebeurt. Ook het maken van een rechtsstaat is bepaald niet gemakkelijk. Waar haal je opeens al die onafhankelijke rechters vandaan? Die nieuwe rechters moeten eerst het vak leren. Ze moeten leren hoe ze moeten rechtspreken en welke wetten en regels in de EU gelden.
Hetzelfde geldt voor het stoppen van discriminatie. Daarvoor is het natuurlijk heel belangrijk dat er regels en wetten zijn waarin dit wordt verboden. Maar discriminatie heeft vooral te maken met wat mensen denken en doen, en dat verander je niet zo gemakkelijk. Wanneer bijvoorbeeld de zigeuners in Midden- en Oost-Europa jarenlang zijn gediscrimineerd, zal dat van vandaag op morgen niet opeens voorbij zijn. Toch is er in de afgelopen tien jaar veel verbeterd. Om te voldoen aan de voorwaarden voor het lidmaatschap moet er dus in de kandidaat-lidstaten veel veranderen en dat is voor de burgers daar best moeilijk. Het is een kwestie van door de zure appel heen bijten. De meeste mensen aar willen toch graag dat hun land lid wordt van de EU. De EU helpt de kandidaat-landen bovendien bij al deze veranderingen. Ze geeft geld en stuurt mensen met kennis van zaken. Eigenlijk wordt er nu al een beetje samengewerkt. Ieder jaar kijkt de Europese Commissie hoever de kandidaat-landen gevorderd zijn met al die veranderingen. Zo krijgen zowel de EU als de kandidaat-lidstaten duidelijkheid
over wat er al is bereikt en wat er nog moet gebeuren.
===Opdracht 5===
;Opdracht 5,1:
Soms komt het voor dat er een Nederlands bedrijf naar een ander land komt om daar reclame te maken. Waarom gebeurt dit?
----
----
----
;Opdracht 5,2:
Noem een voordeel voor de buitenladers wanneer buitenlandse ondernemers er
fabrieken en bedrijven bouwen.
----
----
----
===Opdracht 6===
Discriminatie betekent dat niet alle mensen gelijk worden behandeld. Het moet ophouden.
;Opdracht 6,1:
Noem twee groepen mensen die in ons land soms worden gediscrimineerd.
----
----
;Opdracht 6,2:
Ondanks dat discriminatie verboden is, wordt het toch nog gedaan. Weet jij een manier om het op te laten houden?
----
----
----
==Lidmaatschap==
Soms wordt er besloten dat er een aantal kandidaat-lidstaten lid mogen worden van de EU.
Regel 113 ⟶ 184:
----
----
==Afsluiting==
Dit is het einde van de les over de Europese Unie. Dit moet je nu allemaal kennen en kunnen:
| |||