|
Wat meestal als absoluut fout wordt beschouwd, is het gebruik van ''hun'' als onderwerp: ''<u>*hun hebben</u>.'' (zie [[Nederlands/Hen, hun of zij#Hun als onderwerp|hieronder]]).
UIT WP
Het onderscheid tussen de naamvalsvormen '''hen''' en '''hun''' van het [[w:persoonlijk voornaamwoord|persoonlijk voornaamwoord]] in de derde persoon meervoud (het '''Systeem-Van Heule'''<ref>[http://www.ernieramaker.nl/schrijfsels.php?tekst=henhun Hen/hun door E. Ramaker]</ref>) is bedacht door Christiaen van Heule in zijn werk ''De Nederduytsche Grammatica ofte Spraec-konst'' (1625). Het kunstmatige doch thans betrekkelijk algemeen aanvaarde onderscheid levert veel sprekers (en schrijvers) van het Nederlands problemen op. Kortweg is ''hen'' de [[w:accusatief|accusatief]]vorm en ''hun'' de [[w:datief|datief]]vorm of [[w:genitief|genitief]]vorm ([[w:bezittelijk voornaamwoord|bezittelijk voornaamwoord]]). Dit onderscheid tussen een datief- en accusatiefvorm komt in het Nederlands alleen voor bij de derde persoon meervoud, terwijl het in andere talen zoals het [[Duits]] veel algemener is. Ter vergelijking: ''mij''/''me'', ''jou''/''je'', ''hem'', ''haar'', ''ons'', ''jullie'' kunnen alle zowel als accusatief als datief worden gebruikt.
==Hen==
==Hun als datief==
'''Hun''' wordt gebruikt voor personen in alle overige gevallen. Dit kan zijn als:
* [[w:meewerkend voorwerp|meewerkend voorwerp]], tenzij voorafgegaan door een voorzetsel;
* [[w:belanghebbend voorwerp|belanghebbend voorwerp]], tenzij voorafgegaan door een voorzetsel;
* [[w:ondervindend voorwerp|ondervindend voorwerp]];
* [[w:bezittend voorwerp|bezittend voorwerp]].
Voorbeelden:
*''Ik geef '''hun''' het glas''.
*''Ik schenk '''hun''' een drankje in''.
*''Het glas is '''hun''' te leeg''.
*''Hij sloeg '''hun''' het glas uit de hand''.
==Hun als bezittelijk voornaamwoord==
'''Hun''' is ook het bezittelijk voornaamwoord van de derde persoon meervoud:
* ''Dat is '''hun''' huis.''
* ''Het werk is gedaan volgens '''hun''' instructies.''
==''Hun'' als onderwerp==
''Hun'' wordt ook wel in de spreektaal (in Nederland, want in Vlaanderen komt deze variant niet voor) gebruikt als onderwerpsvorm in plaats van ''zij'', ''ze'' of ''die'' (3e persoon meervoud). Dit geldt als [[w:substandaard|substandaard]] en wordt over het algemeen als incorrect beschouwd.
*<s>''Hun hebben het gedaan''</s>. → ''Zij hebben het gedaan''.
''Hun'' als onderwerp wordt alleen gebruikt om naar personen te verwijzen, dus niet naar zaken of abstracte begrippen, bijvoorbeeld:
: ''Waar zijn de kinderen? Hun spelen in de zandbak.''
: ''Waar zijn de boeken? Hun liggen op de bank.'' (ongebruikelijk)
Dit gebruik heeft zich in de afgelopen decennia snel verspreid in Nederland. Even snel heeft zich de reactie ertegen verspreid; in onderwijsinstellingen wordt er met klem op gewezen dat dit gebruik fout is. In taalkundige termen, waar men niet van "goed" of "fout" spreekt bij woorden die algemeen gebruikelijk zijn, geldt dit gebruik van ''hun'' als onderwerp zoals gezegd als substandaard: gebruikt in een context die geen dialect is en deel uitmaakt van nagenoeg hetzelfde taalsysteem als de standaardtaal, maar niet tot de standaardtaal gerekend om normatieve redenen.
Het woordje ''hun'' is zoals eerder gezegd volgens de officiële grammatica's een bezittelijk voornaamwoord voor de derde persoon meervoud en een persoonlijk voornaamwoord voor de derde persoon meervoud bij het meewerkend voorwerp. Na een voorzetsel en als lijdend voorwerp dient men ''hen'' te gebruiken, de onderwerpsvorm is ''zij''.
| 