Amerikaanse literatuur/20e eeuw vanaf 1945: verschil tussen versies

{{Amerikaanse literatuur}}

== De jaren 1950-1960 ==

De dichter Robert Lowell verwees naar de jaren 1950 als "the tranquilized fifties" (kalm, verdoofd) als een zelfvoldaan, onverantwoordelijk en materialistisch decennium. Het bekendste literaire werk uit deze periode is [[Amerikaanse literatuur/J.D. Salinger|J.D. Salingers]] ''[[Amerikaanse literatuur/The Catcher in the Rye|The Catcher in the Rye]]'' (1951). Andere belangrijke werken zijn [[w:Ralph Ellison|Ralph Ellison]]s ''Invisible Man'' (1952), [[w:Norman Vincent Peale|Norman Vincent Peale]] met ''The Power of Positive Thinking'' (1952), en [[w:Paul Goodman|Paul Goodman]]s ''Growing Up Absurd'' (1959). Met [[w:Allen Ginsberg|Allen Ginsberg]]s lezing van zijn gedicht ''Howl'' ([[w:San Francisco|San Francisco]], 1955) startte in dit decennium ook de [[w:Beat Generation|Beat Generation]] geleid door Ginsburg, [[w:Jack Kerouac|Jack Kerouac]] en [[w:Lawrence Ferlinghetti|Lawrence Ferlinghetti]].

 

===Beat Generation ===

De ''Beat Generation'' was een literaire beweging, ook wel bekend als ''the Beats'', die vanaf het midden van de jaren 1950 bloeide tot in de vroege jaren 1960. The Beat-beweging werd gekenmerkt door een afwijzing van de burgerlijke waarden in het Amerika van de jaren 1950, ten gunste van individuele vrijheid en spontaniteit. De meest prominente leden waren de schrijvers John Clellon Holmes (1926-1988) en Jack Kerouac (1922-1969), en de dichters Allen Ginsberg, Lawrence Ferlinghetti (geboren in 1919), Philip Whalen (1923), Gary Snyder (1930), en Gregory Corso (1930-2001). William Burroughs (1914-1997) was losjes geassocieerd met de groep, die voornamelijk was gevestigd in San Francisco en in Greenwich Village in New York. Veel Beatpoëzie werd gepubliceerd door Ferlinghetti's "City Lights" imprint, en zijn "City Lights" boekhandel in San Francisco was een belangrijke ontmoetingsplaats voor de groep. Gregory Stephenson heeft gesuggereerd dat de Beat-beweging twee verschillende fasen had: de "ondergrondse", in de periode 1944-1956, en de "publieke" fase, in de periode 1956-1962. Het was Holmes die de term 'Beat generation" introduceerde in een essay uit 1952 over zijn roman ''GO'' (1952), en later suggereerde Kerouac dat "Beat" betekende: sociaal worden gemarginaliseerd en uitgeput ("beaten down") en gezegend ("beatific"). Er zijn ook muzikale connotaties, want veel leden waren jazzliefhebbers. Maatschappelijk verheerlijkten de ''Beats'', van wie velen homofiel of biseksueel waren, de individuele vrijheid en vielen zij aan wat zij zagen als het materialisme, militarisme, consumentisme en de conformiteit van de jaren 1950. "Amerika, waar iedereen altijd doet wat ze zouden moeten", spotte Kerouac in een van de belangrijkste werken van de Beats, de roman ''[[Amerikaanse literatuur/On the Road|On the Road]]'' (1957). Daartoe kleedden zij zich non-conformistisch, praatten onconventioneel en waren openlijk antimaterialist. Ze gingen ook actief op zoek naar mystieke ervaringen door het gebruik van drugs of door meditatie.

 

 

== De jaren 1970-1980 ==

De jaren 1970-1980 markeren de opkomst van de vrouwenbeweging vanaf de publicatie in 1970 van ''Sexual Politics''. In dit werk valt de auteur [[w:Kate Millet|Kate Millet]] mannelijke schrijvers aan voor hun vrouwonvriendelijke opstelling. Anderen die dit thema behandelen zijn [[w:Mary McCarthy|Mary McCarthy]], [[w:Susan Sontag|Susan Sontag]], en [[w:Joan Didion|Joan Didion]].

 

== De jaren 1980 en 1990 ==

De jaren 1980 en 1990 zijn mogelijk te recent en modern voor evaluaties van literaire trends. Een groot talent is alvast [[w:Toni Morrison|Toni Morrison]] die in 1993 de Nobelprijs voor literatuur ontving. Op de literaire scène verschijnen ook de zogenaamde multiculturele schrijvers als [[w:Maxine Hong Kingston|Maxine Hong Kingston]], [[w:Amy Tan|my Tan]], [[w:James Welch|James Welch]], [[w:Bharati Mukherjee|Bharati Mukherjee]] en [[w:Sandra Cisneros|Sandra Cisneros]].