Inleiding tot de westerse wijsbegeerte/Oudheid: verschil tussen versies

Dit leidt tot de losmaking van de traditionele godsdiensten rond het begin van de 6de eeuw v. Chr. en het op zoek gaan naar de werkelijke aard van de natuur (wat het onderscheid maakt tussen mythen en filosofie!), meer bepaalde de zogenaamde oerstoffen. Daarom ook worden de eerste filosofen natuurfilosofen genoemd.

 

De '''presocratici''' zijn, zoals de naam zelf al zegt, de filosofen binnen de Griekse wijsgerige traditie die vooraf gingen aan Socrates. Dit is echter geen zuiver chronologische indeling, maar ook een indeling qua thematiek en denkwijzen (er zijn enkele tijdgenoten van Socrates die om deze reden bij de presocratici gerekend worden). De presocratici hebben een aantal kernmerken:

* zij gingen op zoek naar het wezen van de natuur; daarom worden zij ook de '''natuurfilosofen''' genoemd;

Belangrijk hier is om in te zien dat deze presocratische filosofen voor het eerst op zoek gingen naar de werkelijke aard van de natuur en de kosmos. Deze vraag houdt filosofen en wetenschappers vandaag nog bezig. De manier waarop men de vraag tracht te beantwoorden verschilt vandaag wezenlijk van die in de tijd van de presocratici, maar het toont wel aan dat veel vragen tijdloos zijn.

 

Thales is de eerste van de zogenaamde [[w:nl:School van Milete]] of milesische natuurfilosofen. [[w:nl:Milete]] was de zuidelijkste van twaalf Ionische stadstaten. Ze was wellicht de rijkste stad van de griekse wereld, een belangrijke handelshaven en een plaats waarin verschillende rassen en godsdiensten ‚samenkwamen’. Ze wordt gezien als de geborteplaats van de Griekse wijsbegeerte.

 

Thales zou gezegd hebben dat water de oerstof van alles is. Het is een onderwerp van discussie of deze uitspraak aan hem toe te schrijven valt of aan Anaximander.

 

Anaximander was stad- en tijdgenoot van Thales. Zijn bekendste geschrift, waarvan niks bewaard gebleven is, droeg de titel „Over de natuur”. Het oerbeginsel en tevens de oorzaak van alle Zijn is voor hem het apeiron. Het is vaag gedefinieerd, maar het wordt beschreven als een in zichzelf onbepaald en onbegrensd iets. Over de aarde stelde hij dat ze eerst vloeibaar was, dan naar vaste toestand is geëvolueerd en dat ook de levende wezens eerst in het water leefden en pas nadien op het land. Wat we hier zien, is een vorm van evolutionair denken dat meer dan 2 000 jaar later door Darwin in een wetenschappelijke theorie gegoten zou worden.

 

Aan Anaximenes worden twee zaken toeschreven: lucht zou de oerstof zijn van alles en er is een periodieke wisseling van ontstan en vernietigingen van de werelden.