Verklarende woordenlijst biologie voor het secundair onderwijs/N: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Jos Punie (overleg | bijdragen)
Jos Punie (overleg | bijdragen)
Regel 33:
===Nicotinamideadeninedinucleotidefosfaat===
NADP<sup>+</sup> is eveneens een elektronendrager of waterstofacceptor, gelijkaardig aan (NAD<sup>+</sup>) of [[#Nicotinamideadeninedinucleotide|Nicotinamideadeninedinucleotide]]. Meestal fungeert NAD<sup>+</sup> als cofactor bij [[../K#katabolisme|katabole]] reacties (afbraak), terwijl NADP<sup>+</sup> dienst doet bij [[../A#anabolisme|anabole]] reacties (opbouw). Zo wordt NAD<sup>+</sup> bij [[../C#celademhaling|celademhaling]] gebruikt, en NADP<sup>+</sup> bij de [[../F#fotosynthese|fotosynthese]]. Meer bepaald wordt NADP<sup>+</sup> gereduceerd tot NADPH tijdens de [[../L#lichtreacties|lichtreacties]].
===Nitrificatienitrificatie/nitrificerende bacteriën===
[[Bestand:Nitrogen Cycle Dutch text.jpg|400px|thumb|Nitrificatie: zie rechtsonder in deze kringloop]]
Nitrificatie is de biologische oxidatie van ammonium tot nitriet gevolgd door de oxidatie van dit nitriet tot nitraat.
Nitrificatie is een belangrijke stap in de stikstofkringloop van ecosystemen, waarbij de in dood organisch materiaal vastgelegde stikstof weer beschikbaar komt voor de levende planten.
De oxidatie van ammonium in uiteindelijk nitraat gebeurt door chemo-autotrofe bacteriën uit verschillende geslachten. De eerste stap naar nitriet wordt onder andere gedaan door '''nitrietbacteriën''' uit de geslachten ''Nitrosomonas'' en ''Nitrosospira''. De tweede stap naar nitraat wordt hoofdzakelijk gedaan door de '''nitraatbacteriën''' uit de geslachten ''Nitrospira'' en ''Nitrobacter''. Zowel de nitriet- als de nitraatbacteriën halen hun energie uit een chemische omzetting: ze doen dus aan [[../C#chemosynthese|chemosynthese]].
===nucleïnezuren===
Macromoleculen die opgebouwd zijn uit [[#nucleotiden|nucleotiden]]. De belangrijkste zijn [[../D#DNA|DNA]] en [[../R#RNA|RNA]].
[[w:nucleïnezuur|Zie Wikipedia]].
===nucleotide===
[[Bestand:Nucleotide voorstelling NL.png|thumb|right|350px|Algemene voorstelling van de opbouw van een nucleotide.]]
Nucleotiden vormen de bouwstenen waaruit de nucleïnezuren opgebouwd zijn. De nucleotiden zijn dus de monomeren waaruit de nucleïnezuren [[../D#DNA|DNA]] en [[../R#RNA|RNA]] door polymerisatie opgebouwd worden. Elk nucleotide bestaat zelf uit drie componenten:
 
Een nucleotide bestaat uit drie hoofdcomponenten:
*een purine- of een pyrimidinebase: adenine, guanine, cytosine, thymine en uracil
*een monosaccharide met vijf koolstofatomen, desoxyribose of ribose
*één tot drie fosfaat-groepen
 
De erfelijke eigenschappen van het [[../D#DNA|DNA]] berusten op de volgorde van de nucleotiden in de keten. Deze sequentie wordt aangegeven met de eerste letter van de base (A, G, C en T bij [[../D#DNA|DNA]] en A,G, C en U bij[[../R#RNA|RNA]].
[[w:nucleotide|Zie Wikipedia]]
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.