Verklarende woordenlijst biologie voor het secundair onderwijs/R: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Jos Punie (overleg | bijdragen)
Jos Punie (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
__NOTOC__
{{Woordenboek Index}}
==<div style="text-align:center;">- R -</div>==
 
==reductiedeling==
===rachitis===
<br />[[w:rachitis| Zie Wikipedia]]<br/>
===rangorde===
<br />[[w:rangorde| Zie Wikipedia]]<br/>
===ras ===
<br />[[w: ras| Zie Wikipedia]]<br/>
===raszuiver===
<br />[[w:raszuiver| Zie Wikipedia]]<br/>
===reactiespecifiek===
<br />[[w: reactiespecifiek| Zie Wikipedia]]<br/>
===recapitulatiehypothese===
<br />[[w:recapitulatiehypothese| Zie Wikipedia]]<br/>
===receptor===
<br />[[w:receptor| Zie Wikipedia]]<br/>
===receptoreiwit===
<br />[[w:receptoreiwit| Zie Wikipedia]]<br/>
===receptormolecuul ===
<br />[[w:receptormolecuul| Zie Wikipedia]]<br/>
===recessief===
<br />[[w:recessief| Zie Wikipedia]]<br/>
===reciproke kruising===
<br />[[w:reciproke kruising| Zie Wikipedia]]<br/>
===recombinant-DNA-techniek===
<br />[[w:recombinant-DNA-techniek| Zie Wikipedia]]<br/>
===recombinatie===
<br />[[w:recombinatie| Zie Wikipedia]]<br/>
===rectum===
<br />[[w: rectum| Zie Wikipedia]]<br/>
===recycling===
<br />[[w:recycling| Zie Wikipedia]]<br/>
===redoxreactie===
<br />[[w:redoxreactie| Zie Wikipedia]]<br/>
===reducent===
<br />[[w:reducent| Zie Wikipedia]]<br/>
===reductiedeling===
zie [[Verklarende woordenlijst biologie voor het secundair onderwijs/M#meiose|meiose]]
<br />[[w:reductiedeling| Zie Wikipedia]]<br/>
===reflex===
<br />[[w:reflex|Zie Wikipedia]]<br/>
===reflexboog===
<br />[[w:reflexboog|Zie Wikipedia]]<br/>
===refractaire periode===
<br />
 
Stimulatie van een neuron of van een spiercel veroorzaakt een {{vw|D|depolarisering}} van de {{vw|C|celmembraan}}, waardoor een actiepotentiaal ontstaat. De {{vw|D|depolarisering}} verplaatst zich over de {{vw|M|membraan}} van de cel, waardoor de prikkel vervoerd wordt.<br />
 
Nadat een exciteerbare {{vw|M|membraan}} van een zenuw- of {{vw|S|spiercel}} geprikkeld werd duurt het steeds een zekere tijd vooraleer hij opnieuw op een {{vw|S|stimulus}} reageert, eens hij naar de rusttoestand is teruggekeerd. Deze tijdspanne noemt men de refractaire periode. Dit interval kan opgesplitst worden in een '''absolute refractaire periode''' en een '''relatieve refractaire periode'''.<br />
 
De '''absolute refractaire periode''' is het interval waarbinnen het onmogelijk is om een nieuwe {{vw|A|actiepotentiaal}} te genereren, hoe sterk de stimulus ook is. De lengte van de absolute refractaire periode valt nagenoeg samen met de totale duur van de {{vw|A|actiepotentiaal}}. In {{vw|N|neuronen}} heeft dit te maken met het feit dat de Na<sup>+</sup>-kanalen niet opnieuw kunnen openen, vooraleer de {{vw|R|rustpotentiaal}} is hersteld.<br />
 
De '''relatieve refractaire periode''' volgt ogenblikkelijk op de absolute en is de periode waarbinnen een nieuwe {{vw|A|actiepotentiaal}} wel kan opgewekt worden, op voorwaarde dat de {{vw|S|stimulus}} sterk genoeg is.<br />
 
[[w:refractaire periode| Zie Wikipedia]]<br/>
:Gebaseerd op het [[../#Biologielexicon VOB|biologielexicon VOB]]
===regeneratie===
<br />[[w:regeneratie| Zie Wikipedia]]<br/>
===relaxatie===
<br />[[w:relaxatie| Zie Wikipedia]]<br/>
===releasing hormoon===
<br />[[w:releasing hormoon| Zie Wikipedia]]<br/>
===remmer===
<br />[[w:remmer| Zie Wikipedia]]<br/>
===remstof===
<br />[[w:remstof| Zie Wikipedia]]<br/>
===renine===
<br />[[w:renine| Zie Wikipedia]]<br/>
===replicatie===
<br />[[w:replicatie| Zie Wikipedia]]<br/>
===repolarisatie===
<br />[[w:repolarisatie| Zie Wikipedia]]<br/>
===reptielen===
<br />[[w:reptielen| Zie Wikipedia]]<br/>
===residu===
<br />[[w:residu| Zie Wikipedia]]<br/>
===residulucht===
<br />[[w:residulucht| Zie Wikipedia]]<br/>
===resistentie===
<br />[[w:resistentie| Zie Wikipedia]]<br/>
===resorptie===
<br />[[w:resorptie| Zie Wikipedia]]<br/>
===respiratie===
<br />[[w:respiratie| Zie Wikipedia]]<br/>
===respiratoir quotiënt===
<br />[[w:respiratoir quotiënt| Zie Wikipedia]]<br/>
===respons===
<br />[[w:respons| Zie Wikipedia]]<br/>
===restrictie-enzym===
<br />[[w:restrictie-enzym| Zie Wikipedia]]<br/>
===resusfactor===
<br />[[w:resusfactor| Zie Wikipedia]]<br/>
===resuskind===
<br />[[w:resuskind| Zie Wikipedia]]<br/>
===retinine===
<br />[[w:retinine| Zie Wikipedia]]<br/>
===retrovirus===
<br />[[w:retrovirus| Zie Wikipedia]]<br/>
===reverse-transcriptase===
<br />[[w:reverse-transcriptase| Zie Wikipedia]]<br/>
===reversibel===
<br />[[w:reversibel| Zie Wikipedia]]<br/>
===ribonucleïnezuur===
<br />[[w:ribonucleïnezuur| Zie Wikipedia]]<br/>
===ribose===
<br />[[w:ribose| Zie Wikipedia]]<br/>
===ribosomaal RNA===
<br />[[w:ribosomaal RNA| Zie Wikipedia]]<br/>
===ribosoom===
<br />[[w:ribosoom| Zie Wikipedia]]<br/>
===ritualisatie===
<br />[[w:ritualisatie| Zie Wikipedia]]<br/>
===RNA===
<br />[[w:RNA| Zie Wikipedia]]<br/>
===RNA-polymerase===
<br />[[w:RNA-polymerase| Zie Wikipedia]]<br/>
===RNA-virus===
<br />[[w:RNA-virus| Zie Wikipedia]]<br/>
===rodopsine===
<br />[[w:rodopsine| Zie Wikipedia]]<br/>
===rolgewricht===
<br />[[w:rolgewricht| Zie Wikipedia]]<br/>
===rond venster===
<br />[[w:rond venster| Zie Wikipedia]]<br/>
===rotting===
<br />[[w:rotting| Zie Wikipedia]]<br/>
===rottingsbacterie===
<br />[[w:rottingsbacterie| Zie Wikipedia]]<br/>
===rRNA===
<br />[[w:rRNA| Zie Wikipedia]]<br/>
===rudiment===
<br />[[w:rudiment| Zie Wikipedia]]<br/>
===rudimentaire organen===
<br />[[w:rudimentaire organen| Zie Wikipedia]]<br/>
===ruggenmerg===
<br />[[w:ruggenmerg| Zie Wikipedia]]<br/>
===rustpotentiaal===
Nemen we een zenuwcel die niet geprikkeld wordt. Met behulp van zeer gevoelige elektrodes kan men vaststellen dat er een potentiaalverschil heerst tussen de buiten- en de binnenkant van de plasmamembraan (een gemiddelde van -70 mV). Dit potentiaalverschil in rusttoestand noemt men de rustpotentiaal.
 
Ontstaan van de rustpotentiaal:
 
Zenuwcellen bevatten vele negatief geladen eiwitten en fosfaationen, die te groot zijn om naar buiten te diffunderen, en een hoge concentratie aan kaliumionen. De concentratie aan natriumionen buiten de cel is dan weer veel groter dan binnen de cel. Via 'lekken' in de membraan kunnen de kaliumionen naar buiten stromen en natriumionen naar binnen. (Deze 'lekken' zijn eiwitten die een vergemakkelijkte diffusie mogelijk maken).
 
Nu blijkt dat de kaliumionen gemakkelijker naar buiten stromen, dan de natriumionen naar binnen. Hoe meer kaliumionen naar buiten stromen, hoe groter de negatieve lading wordt aan de andere kant van de membraan. Deze toenemende negatieve lading remt het naar buiten stromen van de kaliumionen af. Bovendien zitten in de membraan z.g. natrium-kaliumpompen, dit zijn eiwitcomplexen die actief natriumionen naar buiten pompen en kaliumionen naar binnen. Beide processen samen hebben tot gevolg, dat er zich uiteindelijk een evenwicht instelt waarbij aan de binnenkant van de membraan een grotere concentratie is aan negatieve ionen dan er buiten; de binnenzijde van de membraan is dus negatief geladen t.o.v. de buitenzijde. Het resulterend potentiaalverschil noemt men de rustpotentiaal van de cel (gemiddeld ca. - 70mV voor een neuron).
<br />[[w:rustpotentiaal| Zie Wikipedia]]<br/>
===ruw endoplasmatisch reticulum ===
<br />[[w:ruw endoplasmatisch reticulum| Zie Wikipedia]]<br/>
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.