Onderwijs in relatie tot P2P/Productiewijze: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Laurien7 (overleg | bijdragen)
Nieuwe pagina aangemaakt met ''''Productiewijze''' is de specifieke wijze of organisatie van een economische productie van een maatschappij. Hiermee wordt de kenmerkende manier bedoeld waarop ee...'
 
Laurien7 (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
'''Productiewijze''' is de specifieke wijze of organisatie van een economische productie van een maatschappij. Hiermee wordt de kenmerkende manier bedoeld waarop een samenleving goederen en diensten produceert. Deze wijze bestaat uit een combinatie van twee aspecten, namelijk de productiekrachten en productieverhoudingen. De krachten van de productie omvatten de menselijke arbeidskracht en productiemiddelen, zoals machines en grondstoffen. Onder de productieverhoudingen verstaan we de relatie tussen sociale klassen, namelijk de eigenaars van de productiemiddelen, kapitalisten, en diegene die dat niet zijn, werknemers.
 
 
== Conceptnaam en P2P==
 
De productiewijze waarvan het P2P model gebruik maakt, is ‘peer-productie’. Het is een systeem waarbij elk individu meewerkt aan een project dat vertrekt vanuit zijn of haar intrinsieke motivatie. Ook doet men dit op vrijwillige basis en kiest men om bij te dragen tot een sociaal gemeenschappelijk doel. Deze manier van produceren heeft een aantal verschillen ten opzichte van de ‘oude’ productiewijze, het kapitalisme.
 
Een eerste verschil is de verschuiving van de arbeidsverdeling naar de ''taakverdeling''. In het kapitalistische systeem gaat men solliciteren, krijgt men een baan bestaande uit allerlei taken waarvoor je verantwoordelijk bent en moet je verantwoording afleggen tegenover je baas. Peer-productie is gebaseerd op een verdeling waarbij je vrijwillig kiest voor bepaalde taken. Men werkt mee aan een gemeenschappelijk project dat transparant of zichtbaar voor iedereen is. Op deze manier kan iedereen zien wat er reeds gedaan is en wat er nog moet gebeuren.
 
Ten tweede kunnen we spreken van een eigenschap die Bauwens ''‘anticredentialisme’'' noemt. Om een taak te mogen uitvoeren, heeft men in het P2P-model geen diploma’s of referenties nodig. Wel moet men natuurlijk beschikken over de nodige vaardigheden en kennis. Op basis van een kwaliteitscontrole, die achteraf wordt ingevoerd a.d.h.v. een validatie of goedkeuring door de gemeenschap, wordt er beoordeeld of de bijdrage geschikt is. De personen die achter deze controle zitten zijn een ‘college van deskundigen’ die het vertrouwen genieten van de gemeenschap.
 
Bij peer-productie kan iedereen bijdragen aan een bepaald peer-to-peerproject, want iedereen is wel ergens goed in. We spreken hier over het ''equipotentialiteit'' van peer-to-peer. Iedereen kan naargelang zijn vaardigheden en voorkeuren zijn steentje bijdragen, maar dat wil niet zeggen dat de ene beter is dan de andere. Elk individu koppelt zijn verschillende bekwaamheden aan bepaalde taken van projecten waarmee men de meeste affiniteit of verwantschap heeft. Zo zal een persoon die heel goed kan onderwijzen, maar ook veganist is en aan fietsen sleutelt, bijdragen aan drie verschillende peer-gemeenschappen. Op basis van de bijdrage aan deze commons kan men zijn eigen identiteit opbouwen in verschillende netwerken.
 
Bijkomend kunnen we zeggen dat peer-gemeenschap een affiniteitsgemeenschap is dat ''zowel globaal als lokaal'' is. Hiermee wordt bedoeld dat de productie ter plaatste gekoppeld kan worden aan globale kennis. Zo starten peer-projecten meteen op als een globaal gebeuren, bv oprichting van P2P Foundation door zowel mensen in Amsterdam, Colombia, Berijn, Barcelona, als Thailand. In vergelijking met het kapitalisme, waar multinationals als kleine bedrijven beginnen en geleidelijk aan uitgroeien tot globale organisaties.
 
Een ander verschil in de productiewijze is de eigenschap dat alles van een peer-project open en transparant is voor iedereen, ''‘holoptisme’'' genoemd. Men beschikt over alle middelen om te weten te komen wat er gaande is. In vergelijking met het kapitalisme waar een piramidale structuur heerst, waarbij enkel de top alles weet en de rest alleen weet wat ze moeten weten.
 
Ook kenmerkend voor peer-productie is het ''modulair of granulair karakter''. Dit wil zeggen dat men werkt met aparte modules waarin hij of zij het best is, bv de motor van een wagen, de carrosserie, de wielen, …. Omwille van het modulaire ontwerp heeft hierdoor elk onderdeel van de wagen de beste deskundigheid gehad.
 
Vervolgens valt bij peer-productie de klassieke rolverdeling tussen producent en consument weg. Men zal spreken van de ''‘produser’'', de combinatie van producent en user. Aangezien het ontwerp van het product voortdurend wordt bijgespijkerd m.b.v. de gebruiker, kan men niet meer spreken van gewoon en product maken. Het is een continu verbeteringsproces waarin de gebruikers even belangrijk zijn als de initiatiefnemers van het product.
 
Verder kunnen we spreken van een ''deproletarisering''. Dit is een verandering van de klassenstructuur van de samenleving. Iedereen in de gemeenschap draagt bij tot de commons, maar er is wel sprake van een meritocratische evolutie waarbij deskundige, mensen die door de gemeenschap erkend worden, een belangrijkere rol spelen. De positie van deze deskundige hangt af van hun kennis en niet van het diploma’s of afkomst. Anderen kunnen dus ook die kennis verwerven, want peerprojecten zijn open systemen waarin deskundigen vervangbaar zijn indien de expert zijn kennis niet up-to-date houdt. ‘We worden allemaal kenniswerkers,’ zegt Bauwens (2013).
 
Ten slotte is er een ontkoppeling tussen productie en loon. De peer-productie richt zich op de ''productie van gebruikswaarde''. Men wil een product beter maken, omdat het nuttig is en men gedreven is door passie. In tegenstelling tot het kapitalisme waarbij men goederen produceert om ze te verkopen en geld te verdienen. Op basis van deze en bovenstaande kenmerken kunnen we aantonen dan peer-productie zich onderscheidt van het kapitalisme. Zoals Bauwens (2013) concludeert: ‘Peer-productie is een postkapitalistische productiewijze die zich ontwikkelt binnen de huidige maatschappij.’
 
 
==Voorbeeld==
 
Wikipedia is een voorbeeld van productiewijze in het P2P-model, peer-productie genoemd. Een persoon die een tekst wil schrijven zal dit niet doen onder dwang of om er geld mee te verdienen. Men wil bedragen aan de ondersteuning van een project uit vrije basis en omdat men het graag doet.
 
 
==Theoretische duiding==
 
Bauwens’ visie wordt in het boek vergeleken met dat van Karl Marx. Hierop reageert hij dat Marx een interessante denker is die ons iets kan leren, maar hij is niet akkoord met de causale verbanden die Marx trekt. Marx gebruikt het concept van productiewijze als classificatiemiddel om de verschillende economische systemen te onderscheiden van de vele tijdperken in de menselijke geschiedenis.
 
Ten eerste spreekt Marx van het ''primitieve communisme of oercommunisme''. Hier wordt de samenleving georganiseerd in traditionele stammen waarin gemeenschapseigendom heerst. Het enige productiemiddel waarover men beschikt, is eigendom van grond dat weinig nut heeft, omwille van de onzekerheid over de opbrengsten van grond. In deze maatschappij is er geen sprake van klassen of staatsmacht, iedereen neemt deel aan gemeenschappelijke beslissingen en is gewapend. Deze gemeenschap wordt vaak getypeerd aan de jager-verzamelaars samenlevingen.
 
Een tweede systeem wordt de ''Aziatische of Oosterse productiewijze'' genoemd. Deze wijze kenmerkt zich doordat er geen particuliere eigendom is, maar dat alle land gemeenschap is en beheerd wordt door het dorp. Alles is in bezit van de staat dat vertegenwoordigd wordt door een despoot, één leider die alles beslist. Het dorp is autonoom en er is geen klassenbewustzijn of sociale stratificatie, het indelen van een groep mensen in verschillende lagen.
 
Het klassenbewustzijn waarvan nog geen sprake is in de Aziatische productiewijze verandert tijdens de ''antieke of oude productiewijze''. In deze periode ontstaat de uitvinding van de slavernij in de Oude Griekse en Romeinse samenlevingen. Het is in deze periode dat de klassenmaatschappijen en de staten ontstaan. Maar in het Westen wordt het klassieke patroon van het slavensysteem onderbroken. Het nieuwe systeem, het ''feodalisme'', wordt gekenmerkt door twee verschillende standen, namelijk de adel en de boeren of lijfeigenen. De adel bezit de grond die bewerkt wordt door de lijfeigenen. Ze werken voor de heer en zichzelf en staan een deel van de vrucht van de arbeid af in ruil voor bescherming.
 
Vervolgens verandert het systeem van feodalisme naar ''kapitalisme''. Centrale eigenschappen in deze productiewijze zijn het maken van winst en de private eigendom van productiemiddelen. De mensen gaan voor zichzelf werken en de vroegere boeren worden proletariers die geacht worden om hun arbeid te verkopen in ruil voor loon, het ontstaan van de vrije markteconomie. Marx onderscheidt ook nog het socialisme en het communisme, maar Bauwens baseert zich op het kapitalisme en gaat met peer-to-peer hierop verder in.
 
 
==Externe links==
 
Voor meer informatie omtrent productiewijze, zie http://en.wikipedia.org/wiki/Mode_of_production
Voor meer informatie omtrent peerproductie, zie http://p2pfoundation.net/Category:Peerproduction
Voor meer informatie omtrent de historiek doorheen de verschillende productiewijze, zie http://www.encyclopedia.com/topic/Mode_of_Production.aspx
Voor meer informatie omtrent P2P foundation, zie http://p2pfoundation.net/
Voor meer informatie omtrent Marx' leer, zie De tuin van het geluk. Over de filosofie van Karl Marx. www.detuinvanhetgeluk.be/publicaties/Over%20Karl%20Marx.doc
 
 
==Referenties==
 
Mode of production. In Wikipedia. Geraadpleegd op oktober 30 2014, van http://en.wikipedia.org/wiki/Mode_of_production
International Encyclopedia of the Social Sciences. (2008). Mode of production. Geraadpleegd op oktober 30 2014, van
http://www.encyclopedia.com/topic/Mode_of_Production.aspx
Feodalisme. In Wikipedia. Geraadpleegd op oktober 30 2014, van http://nl.wikipedia.org/wiki/Feodalisme
Kapitalisme. In Wikipedia. Geraadpleegd op oktober 30 2014, van http://nl.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme
Aziatische productiewijze. In Wikipedia. Geraadpleegd op oktober 30 2014, van http://nl.wikipedia.org/wiki/Aziatische_productiewijze
Ishant Mrinal. (2013, 30 maart). Mode of production. Geraadpleegd op oktober 30 2014, van http://www.slideshare.net/ishantim/mode-of-production
Bauwens, M. & Lievens, J. (2013), De wereld redden: met peer-to-peer naar een postkapitalistische samenleving, Antwerpen, Houtekiet.
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.