Onderwijs in relatie tot P2P/Transdisciplinair: verschil tussen versies

'''Transdisciplinair''' verwijst naar het samenwerken van mensen via interactie en vanuit de denk- en werkwijze van een andere dan de eigen discipline. Ook niet-deskundigen worden soms gezien als belangrijke partners in een dergelijk proces (Huibers, Luitwieler, Martinot & Meijers, 2012). De term wordt gebruikt in verschillende disciplines of interessegebieden, zoals onderzoek, werk, kunst, sport, etc. Transdisciplinair verwijst dus altijd naar een samenwerking tussen verschillende domeinen en geldt dus niet enkel voor de academische wereld van het onderzoek.

Michel Bauwens wijst in zijn boek “De wereld redden: met peer-to-peer naar een post-kapitalistische samenleving” naar het toenemende belang van een transdisciplinaire aanpak in de bedrijfswereld. Dit betekent dat men vertrekt vanuit het onderzoeksobject van de discipline, niet vanuit de discipline zelf. Men kijkt bijvoorbeeld naar de markt als fenomeen of als object, zonder de discipline economie er expliciet bij te betrekken. Men zoekt niet enkel naar personen uit een bepaalde discipline om een object te bestuderen. Integendeel, men zoekt personen die over de beste methoden en technieken beschikken om het object beter te onderkennen, zonder rekening te houden met de discipline waartoe zij behoren. Hieruit volgt een groep personen uit verschillende disciplines of interessegebieden die al hun vaardigheden en onderzoeksmethoden samenbrengen om het onderzoeksobject beter te begrijpen. Interactie tussen deze experten is van uiterst belang, omdat men door interactie tot een omvattend eindproduct kan komen. Het verband tussen transdisciplinair en peer-to-peer is ook terug te vinden in het boek van Michel Bauwens en Jean Lievens op pagina 157 tot 158 (Bauwens & Lievens, 2013). Zoals de letterlijke definitie van het concept aangeeft, verwijst transdisciplinair naar de samenwerking tussen verschillende deskundigen, die niet per se werken vanuit hun eigen discipline, maar eerder vanuit hun eigen opgebouwde kennis, vaardigheden en ervaringen.

Het voordeel van transdisciplinair, tegenover multi- of interdisciplinair, is dat transdisciplinair werken leidt tot een open discussie. Deze open discussie leidt tot meer dieptegangdiepgang en een uitgebreide analyse van het probleem (Rosenfield, 1992). Personen uit andere disciplines hanteren vaak een andere bril. Door met hen in interactie te gaan, kunnen bepaalde vanzelfsprekendheden bloot gelegd worden. Dit leidt ook tot meer diepgang. Een belangrijke voorwaarde is uiteraard dat alle personen openstaan voor zo’n discussie en interactie.

De tweede benadering ziet transdisciplinariteit als een samenwerking tussen wetenschap en maatschappij in het creëren van kennis. Concreet betekent dit dat wetenschappers en andere maatschappelijke actoren in onderlinge interactie samenwerken om maatschappelijke problemen aan te pakken. Er wordt nieuwe kennis gegenereerd op basis van kennis-co-creatie. Kennis-co-creatie is de kennisontwikkeling binnen transdisciplinaire onderzoeken. De Hetwetenschap primaatbezit vanniet langer de kennismonopoliepositie ligtop nietde langerverwerving bijvan dekennis wetenschapen kennis in het algemeen (Groot & Klostermann, 2009).

Het proces van kennis co-creatie is een belangrijk gegeven binnen het transdisciplinair werken. Kennis co-creatie benadrukt het belang van contextafhankelijk en persoonsgebonden kennis. Zowel wetenschappelijke kennis als praktijkkennis worden belangrijk geacht. Dit proces telt drie stappen en begint wanneer de kennis en vaardigheden van de deelnemers tevoorschijn komt. Kennis is dan gecontextualiseerd en gedeeld over alle deelnemers. De tweede stap houdt in dat alle belanghebbenden samen komen om een gemeenschappelijk probleem op te oplossen of om een gemeenschappelijke kwestie te bekijken. Als laatste volgt er een samensmelting van alle kennis, vaardigheden en ervaringen. Het einde van dit proces is een nieuw geheel van gedeelde kennis, als oplossing voor dit probleem (Regeer & Bunders, 2009).