Onderwijs in relatie tot P2P/Metagovernance: verschil tussen versies

Metagovernance is van groot belang om tot een peer-to-peer samenleving te komen. Deze gedachtegang brengt reflectie op huidige bestuursvormen tot stand waardoor een welbepaalde bestuursvorm aangepast kan worden. Om een P2P samenleving tot stand te brengen is het belangrijk dat de focus van het bestuur niet te veel op de markt, hiërarchie of netwerk ligt, maar moet er gezocht worden naar een welbepaalde mix waarin P2P het best tot zijn recht kan komen. Hoe deze mix van bestuursvormen eruit moet zien, is moeilijk te zeggen. Wel worden hieronder enkele drempels besproken die P2P ervaart bij een te harde focus op een marktgerichte, hiërarchische of netwerkgerichte bestuursvorm. We bespreken eerst de inhoud en drempels van een marktgerichte bestuursvorm voor een P2P-samenleving, nadien doen we hetzelfde bij een hiërarchische en netwerkgerichte bestuursvorm.

Bij een marktgericht bestuur (Meuleman, 2008, p.26) gaat men ervan uit dat markteconomieën gecreëerd moeten worden en onder controle moeten gehouden worden door instituties op basis van regelgeving en toezicht. Bij deze regelgeving zit net het probleem. De huidige regelgeving laat toe dat er patenten (= eigendomsrechten op bepaalde goederen of kennis waardoor enkel de uitvinder deze goederen of kennis deze mag verkopen) kunnen gecreëerd worden. Hierdoor wordt het openbaar maken van bepaalde kennis verboden en wordt kennis afgezonderd van de buitenwereld.

Bauwens (2013, p.28) beweert in zijn boek: 'de wereld redden' dat er in een P2P samenleving sprake is van een win-win-win en zelfs een win-win-win-win situatie. De win-win-win-situatie vindt volgens hem plaats doordat mensen in een P2P context samenwerken omdat ze vrijwillig gekozen hebben om bij te dragen tot een sociaal doel. Ze streven eenzelfde ideaal na en op die manier wint de hele groep dat werkt rond een gemeenschappelijk iets. Volgens Bauwens (2013, p.28) stopt het hier niet bij, hij beweert zelfs dat de hele samenleving hierdoor wint. Bij dit laatste spreekt hij dan ook over een win-win-win-win-situatie omdat er niet één of twee individuen of een groep mensen baat heeft bij een P2P-samenwerking, maar het namelijk om de hele samenleving gaat. De samenleving heeft er baat bij doordat men in een p2pP2P-samenwerking erop gericht is om directe nuttige gebruikswaarde te produceren dat zodoende rechtstreeks een positief maatschappelijk resultaat heeft. Maar doordat kennis openbaar en toegankelijk maken, verhindert wordt en de mogelijkheid om vrijwillig een bijdrage van kennis te leveren wordt beperkt, bereiken we in onze huidige realiteit geen win-win-win-win-situatie en moeten we dus marktgerichte bestuursvorm anders bekijken en ordenen met behulp van metagovernance.

Als we kijken naar de P2P-samenleving, dan lijkt deze bestuursvorm het bestmeest passend te zijn. Bij P2P gaat het erover om informatie voor iedereen toegankelijk te maken en dit met elkaar te delen en bovendien kan iedereen aan een bepaald idee of onderwerp zijn inzichten bijdragen (Bauwens, 2013, p.26-28). Het is dus net zoals een netwerkgovernance, maar dan nog laagdrempeliger en nog uitgebreider omdat het hier niet enkel over het samenwerken en kennis delen van organisaties gaat, maar over een samenwerking tussen verschillende individu's en het delen van hun kennis.

Maar toch zal een P2P-samenleving niet zomaar tot stand kunnen komen in deze bestuursvorm. Provan & Kenis (2008, p.303-307) beschrijven 4 factoren (vertrouwen, aantal netwerkleden, doelconsensus en behoefte aan netwerkcompetenties) die bepalend zijn voor een effectieve netwerkgerichte bestuursvorm en bij deze factoren stuit P2P soms op problemen. Zo zeggen Kenis & Provan dat een netwerkgerichte bestuursvorm het best werkt als er een klein netwerk aanwezig is. Het kan namelijk zijn dat er bepaalde problemen opduiken, in een P2P-samenleving. Zo kan er bijvoorbeeld een grote dualiteit ontstaan in het eens en oneens zijn met een bepaalde methodiek voor houtzagen. Om deze problemen op te lossen zeggen Kenis & Provan dat een face-to-face- participatie (= een overleg over een bepaald onderwerp waarbij verschillende partijen elkaar zien en horen) noodzakelijk is, maar als je met een enorm groot netwerk zit, wat het geval is in een P2P-samenleving, wordt dit bijna onmogelijk.