Onderwijs in relatie tot P2P/Toetsing aan praktijk en theorie/Willis: tegencultuur: verschil tussen versies

Paul Willis zal ook in de jaren tachtig, negentig en in het begin van de eenentwintigste eeuw aandacht besteden aan jongerenculturen, zowel binnen als buiten de school. Daarin stelt hij vast dat de tegencultuur van arbeidskinderen niet helemaal verdwenen is, maar dat er zich niet vormen en gedaanten aandienen. Paul Willis (2003) zal vaststellen dat consumptie in en voor hedendaagse jongerenculturen een belangrijke rol speelt. Dit betekent echter niet dat jongeren een passieve speelbal van de markt zijn. Doorheen consumptie – en aan de hand van consumptiegoederen – creëren ze hun identiteit. In die zin is onderwijs, en zeker ook de speelplaats en de plaats rond de school, steeds ook een marktplaats en productieplaats voor nieuwe identiteiten en betekenissen. Deze nieuwe identiteiten en betekenissen staan niet (meer) in het teken van grote ideologieën en deel uitmakend van een sociale en culturele strijd. Maar dit wil niet zeggen, volgens Willis, dat klassieke sociaal-economische reproductie van de bestaande orde (en dus van ongelijkheden) zich niet meer voltrekt. De klassieke sociaal-economische breuklijnen – en dus wie toegang heeft tot de markt en dus nieuwe identiteiten en wie niet – blijven aanwezig. Meer nog, jongeren die voor hun identiteit en uitdrukkingsvormen afhankelijk zijn van de markt zijn natuurlijk ook heel kwetsbaar woorvoor allerhande manipulaties op de markt, en bijvoorbeeld ook door de massa media: “While the continuing educational question for first wave modernization concerns whether state education is a means of liberation or ideological confinement for the unprivileged majority, the late modernist question for the same social group concerns whether the commodification and electrification of culture constitute a new form of domination or a means of opening up new fields of semiotic possibility. Are the young becoming culturally literate and expressive in new ways, or are they merely victims of every turn in cultural marketing and mass media manipulation?”