Onderwijs in relatie tot P2P/ Eigendom - ref. nr. gebruikerseigendom: verschil tussen versies

Mensen die gebruik maken van een dienst/product van de informatie-industrie, zoals bijvoorbeeld software, thesauri of registers. Inclusief de personen die zelf gebruik maken van deze bronnen om inlichtingen te verstrekken voor anderen (Nederlandse Encyclopedie, 2014). ▼

Dus eigenlijk kan er gesteld worden dat peer- en gebruikers-eigendom synoniemen zijn van elkaar. Maar als er dan toch een onderscheid moet gemaakt worden, dan wordt het woord peer-eigendom meer gebruikt voor de domeinen die niets met software te maken hebben. En het concept gebruikerseigendom wordt dan meer gebruikt als het gaat over online diensten en/of gratis software. Dit onderscheid wordt gemaakt op basis van het woord “gebruikers”. Als men de definitie opzoekt van dat woord, dan gaat het veelal over online diensten. Denk maar aan: gebruikersnaam, gebruikersbeheer, gebruikersaccount,... Allemaal woorden waar de term 'gebruikers' verwijst naar het online aspect.▼

Laten we eerst beginnen met een voorbeeld die terug te vinden is in het boek "De wereld redden" van Bauwens (2013). Op pagina 90 wordt er gesproken over de Duitse softwareontwikkelaar Dmytri Kleiner. Hij heeft een licentie voorgesteld waardoor de commons vrij beschikbaar blijven voor ieder die ertoe bijdraagt. De personen die dus bijdragen aan de commons hebben hier dus gebruikerseigendom van. M.A.W.: omdat zij bijdragen aan de verdere ontwikkeling mogen zij verder gebruik maken van wat deze commons hun te bieden hebben. Dus stel nu dat een groep vrienden een recept voor bier ontwikkeld, dan hebben zij het recht om van dat bier te drinken dankzij hun bijdrage. ▼

Een ander voorbeeld kan gegeven worden aan de hand van open source software. Sommige bedrijven stellen een versie van hun product online ter beschikking zodat iedereen deze kan downloaden. Deze software is dan het voorbeeld van gebruikerseigendom omdat ze door iedereen gebruikt en aangepast kan worden. Veel mensen zijn tevreden dat ze het online aangeboden programma gratis mogen gebruiken, maar langs de andere kant haalt het bedrijf er ook zijn voordeel uit doordat het programma aangepast mag worden. Door die aanpassing kunnen zij mogelijke problemen detecteren en veranderen; en dat zonder een personeelslid te betalen die het probleem moet opzoeken.▼

Laten we eerst beginnen met het feit dat eigendom helaas geen onbeperkt recht is. Niet iedereen kan doen en laten wat hij wil. Maar we moeten rekening houden met elkaar, en dat is ook het geval bij eigendom. Er zijn regels gebonden aan het eigendomsrecht en deze regels bestaan uit twee delen. De eerste van de twee is het genotsrecht. Dit houdt in dat men de eigendom naar eigen behoefte kan gebruiken en hier de vruchten kan van plukken. Zo mag je bijvoorbeeld de auto die je koopt gebruiken wanneer je wilt en naar eigen smaak beplakken met stickers. Ten tweede hebben we het beschikkingsrecht, dit houdt in dat je zelf mag beslissen wat je met de auto doet. Zo kan je hem zelf houden, maar heb je ook het recht om hem door te verkopen (Cuypers, J.G., 2006). Deze twee regels zijn voornamelijk van toepassing bij private eigendommen. ▼

Ondanks de twee regels van hierboven heb je als privé-eigenaar wel meer te zeggen dan bij een gemeenschapseigendom. Dat wil zeggen dat je met twee of meerdere eigenaren bent van bijvoorbeeld een huis. Het gebruik van dat huis moet dan in overeenkomst zijn met de mede-eigenaren. Iedereen heeft een aandeel in de eigendom en het gemeenschappelijke moet voor verdeling vatbaar zijn. Zo zal dat huis moeten verkocht worden bij verdeling, zodat iedereen eenzelfde som geld kan ontvangen (Bregman, Chau-Duivis, & van den Berg, 2013). ▼

Nu we toch bezig zijn met gemeenschappelijke eigendommen, kunnen we ook eens kijken naar de invloed die Marx hier had met behulp van het communisme. De privé-eigendommen moesten vervangen worden door gemeenschappelijke eigendommen waar iedereen evenveel recht op had. Tot slot zou het gemeenschappelijke moeten evolueren naar staatseigendommen volgens Marx. Zo moesten alle bedrijven eigendom worden van de staat om oneerlijke concurrentie tegen te gaan (Lievens, 2010). Daar tegenover staat het liberalisme. Hoe zien zij de invulling van eigendom? Er wordt hier gezegd dat eigendom eigen is aan de natuur van de mens. Hun theorie steunt op een uitspraak van John Locke: het bezit begint wanneer men hier moeite voor doet, het is een noodzaak. Zo geeft hij een voorbeeld met voedsel. Als het eten niet je eigendom is, maar toch eet je het op en zo onttrek je het van de wereld. Dan zijn deze twee in tegenspraak met elkaar, want als iets niet in je bezit is, dan kan je het ook niet onttrekken van de wereld. Dus dat voedsel moet eerst in je bezit zijn voordat je het kunt eten (Bonnafé, s.d.). Communisme en liberalisme zijn zodoende elkaars tegenpolen als men het heeft over eigendom. ▼

Tot slot is er gebruikerseigendom. Met bovenstaande informatie kan er een link worden gelegd tussen gebruikerseigendom en gemeenschappelijk bezit. Dus ondanks dat iedereen er vrij van kan genieten, is het belangrijk dat het wordt gebruikt in een maatschappij die rekening houdt met elkaar. Iedereen moet de kans krijgen om hier de vruchten van te plukken. Iedereen die wil heeft een gebruiksrecht: Zich bedienen van een eigendom, al dan niet tegen betaling (De Nederlandse encyclopedie, 2014). Dat is ook wat men met een P2P samenleving wil bereiken. Als iedereen zich inzet voor een bepaald domein, dan kan iedereen van dat domein genieten. Als je een bijdrage levert aan de samenleving, dan heb je gebruiksrecht op gemeenschappelijke eigendommen.▼

http://www.jeanlievens.be/van_B2B_naar_P2P/Dutch/Artikelen/2012/12/21_De_politieke_economie_van_peer-productie.html▼

http://www.transitienetwerkmiddenveld.be/images/Peer_to_peer.pdf▼