Aardrijkskunde/Ecosysteem: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k red.; interessante materie maar wel nogal slordig geschreven. Stukje over nomaden geschrapt omdat het te weinig met de rest te maken heeft en bovendien erg slecht was gescrheven
Regel 1:
== Wereldecosysteem ==
 
De aarde bestaat uit uit 2 elementen, abiotische en biotische. Abiotische elementen is water, bergen en bodems. En biotische elementen worden flora en fauna en de mensen genoemd. Abiotische is ook het zelfde als dode en biotische het zelfde als levende. De energie die de zon levert is de drijvende kracht achter die uitwisselingen. Bijvoorbeeld water wordwordt door de zon verwarmd en wordwordt dan waterdamp. Daarna valt er regen op de bossen, en daarna zuigen de bomen het op via hun wortels.
 
Er zijn 3 kringlopen waterkringloop, koolstofkringloop en voedselkringloop. Waterkringloop: als er veel regen valt is dat lekker voor de plantjes, maar te veel niet, maar dab stroomt het regenwater ook in de rivier. Door al die regen ontstaat er een rivier dat is logisch. Koolstofkringloop: De koolstofkringloop is bekendste kringloop! Fotosynthese hoort ook bij de koolstofkringloop. Fotosynthese is een proces waarin licht wordwordt gebruikt om koolstofdioxide om te zetten in koolhydraten, zoals glucose. En de laatste kringloop is de voedselkringloop.
 
Sinds de Industriële Revolutie is de invloed van de mens op de kringlopen groter geworden. Er zijn vier sferen. Biosfeer, hydrosfeer, lithosfeer en atmosfeer. De biosfeer is het leven op aarde zoals: planten, bomen, dieren en mensen. De hydrosfeer is het water op aarde zoals: meren rivieren grondwater en drijfijs. De lithosfeer is de aardkorst ( de bodem ). En de laatste is de atmosfeer dat is de lucht om ons heen.
Regel 37:
 
Een gletsjer stroomt naar beneden, dan komen ze in warmere luchtlagen en begint dan met smelten
Het water stroomt dan via rivieren de zee in, hier in ze verdampt het water komt in de lucht en wordt met de regenwolk terug geblazen naar de top van de berg hier bevriest het water en wordwordt sneeuw. deDe sneeuw valt weer op de berg en dan begint het hele proces weer opnieuw.
Over 50 jaar zullen de gletsjers in Europa allemaal gesmolten zijn.
In de Himalaya zullen ze nog wel even blijven liggen maar ze worden wel korter.
Regel 47:
Sneeuw is bevroren water wat ontstaat in de wolken, heel hoog inde lucht is het zo koud
(-50) dat het water gewoon bevriest.
Als het zomer is en het gaat sneeuwen is de lucht te warm en smelt de sneeuw dus wordt het regenwater maar als het winter is is de lucht gewoon gewoon koud en blijft de sneeuw gewoon sneeuw. IjsIJs is doorzichtig, maar sneeuw is dat niet. Sneeuw is niet wit er kan alleen geen licht doorheen daardoor lijkt het wit maar bij ijs kan er wel licht doorheen daardoor lijkt het doorzichtig maar het is eigenlijk gewoon het zelfde als sneeuw.
 
== Grondwater ==
 
In de grond zit water. Dat noemen wij grondwater, dat grond water bevindbevindt zich in hele kleine openingen tussen de zandkorrels. Die openingen heten proriénporiën. Ons grondwater is van natuurenature schoon.
Als er veel porién in de grond zitten noemen we dat poreus. Grondwater kan wel
In Rotterdam bevind zich het grondwater ongeveer op 1 meter onder de grond maar in andere gebieden kan dat heel anders zijn, het kan zelfs maar 10 cm onder het oppervlak liggen dat heet het maaiveld.
Regel 57:
Om van grond water drink water te maken moet er heel veel gebeuren. Maar in de Veluwe minder. Want daar zuivert het water zichzelf op een natuurlijke manier.
 
Als dat niet door de natuur word gezuiverd wat meestal het geval is dan word het grondwater gepompt naar de waterzuivering installaties waar het water echt goed wordwordt gezuiverd zodat het daarna drinkbaar water is. Grondwater is ook heel erg belangrijk voor de plantengroei. Bomen en planten drinker dat grondwater met hun wortels. Maar de ene plant kan meer water verdragen dan de ander. Bloembollen kunnen niet goed tegen veel water, maar rijst en gras juist wel.
 
Uit onderzoek is gebleken dat er ongeveer 23 miljoen kubieke meter grondwater te vinden is. Daarvan is 0.35 miljoen kubieke kilometje jonger dan vijftig jaar
 
De leeftijd van grondwater doet er erg toe , omdat jong en oud grondwater verschillen. oudOud grondwater isbevindt zich dieper onderin de grond dan jonger grondwater. Nieuw grondwater bevindbevindt zich dichter bij hetde oppervlakte en beweegt sneller dan ouder grondwater. De boven kantbovenkant van het grondwater heet de grondwater spiegel. Het grondwater kan al tienduizende jaren in de grond zitten.
 
 
== Draineren en irrigeren ==
 
Water is heel belangrijk voor ons , we leven er vanervan en niet alleen drinken we het.
We gebruiken het ook voor de landbouw , voor :bloembollen , aardappels enzbijvoorbeeld.
Als het veel heeft geregend , dan moet het water onder de grond weggepompt
Dat noemen wij Draineren.
Als er weinig water is, dan moet het bij worden gepompt. datDat noemen wij Irrigerenirrigeren.
 
Dat doen wij heel simpel, door een slang onder het grond oppervlak te leggen met kleinen
Regel 77:
Je hebt hele eenvoudige systeem maar ook heel ingewikkeld.
Dat noemen oppervlak-irrigatie , dat kan via kanalen maar ook via sloten of grachten.
Je hebt verschillende de soorten Irrigatie druppel-Irrigatie druppelirrigatie, of je hebt ook oppervlakten-Irrigatie. Bij druppel-irrigatie gaat alles precies via buisjes , en zorgen we er voor dat er
Bijna geen water verloren gaat.
Bij oppervlakte-Irrigatieirrigatie is dat anderanders waardoor er veel meer water verloren gaat.
Dat wordt gewoon op het oppervlak van de aarde gespoten.
En dat gebeurt ook vaak bij kleinen planten , die niet zo veel water gebruiken.
Namelijk dat in droge gebieden dat de bodem daar dan zout wordt.
Dit kan tot gevolgen leiden , dat er geen land bouw meer kan worden uitgevoerd.
Dat komt doordat als de temperatuur te hoog wordt , dan is de lucht ook heel droog.
Dan zal het bodem waterbodemwater ook gaan stijgen , naar de bovenkant vaanvan het aard oppervlakaardoppervlak. enHet vormt dan een korst.
 
Deze grond is dan verzilt , zitwat duswil zeggen dat hij vol zit met allemaal zouten. enDat maakt dusde grond ongeschikt voor landbouw gebruiklandbouwgebruik.
Dit kan je ook tegen gaan ,tegengaan door het te bestrijden met druppel-Irrigatiedruppelirrigatie.
Dat zorgt er dan weer voor dan de bodem precies genoeg water krijgt , om de planten water te geven .
Water te geven .
Dat zorgt er dan ook weer voor dat er ook geen water verloren gaat en alles naar de planten toe kan stromen.
Dit proces wordt eigenlijk overal over de hele wereld gebruikt, waaronder ook , in de woestijn .
Daar ligt ongeveer twee a driehonderd meter onder de grond ook heel veel water .
Dat willen ze daar nu ook gaan gebruiken , en niet alleen voor de land bouw maar ook voor planten.
Om het daar veel vochtiger te maken , ook water putten werden er gemaakt.
Daar groeien ook veel planten die het goed doen zonder de Irrigatieirrigatie.
Wij proberen dat ook in ons eigen land , met kassen te bouwen.
Daar kunnen we dan ook planten en groeten soorten verbouwen.
Regel 108 ⟶ 107:
== Rivieren ==
 
Er zijn twee verschillende soorten rivieren. Sommige rivieren zijn ontstaan door water en bestaan door water. Dat noemen we regenrivieren. Bijvoorbeeld, de Maas is zo'n rivier.er Er zijn ook rivieren die ontvangen smeltwater ontvangen van gletsjers. Dat noemen we gletsjerrivieren. Ze voeren ook regenwater af, die heten ook wel gemengde rivieren., Bijvoorbeeldbijvoorbeeld de Rijn.
In armen landen gebruiken ze rivieren overal voor, de wc, om uit te drinken, om zichzelf te wassen, om kleren te wassen. Maar daar worden mensen heel erg ziek van, want er zitten allemaal slechte bacteriën in. Sommige mensen gaan zelfs dood omdat ze er zo erg ziek van worden.
Een rivier bestaat niet uit een gebied maar uit een stroomgebied,. deDe grens van twee stroom gebiedenstroomgebieden noem je ook wel waterscheiding. Een wadi is een rivierdal dat in droge gebieden het gedurende jaar droog staat. Gedurende natte periodes en regenbuien stroomt er wel veel water door de wadi’s. dit kan vrij onverwachts gebeuren.
 
== Verval en verhang ==
Regel 116 ⟶ 115:
== Watervervuiling ==
 
Watervervuiling betekendwordt eingelijk(meestal) water wat woord vervuildveroorzaakt door (meestal) mensen. Het water woordwordt vervuild door bvb:bijvoorbeeld olie en plasitcplastic. De meeste vervuilingingvervuiling zijnis na de indiestrueeleindustriële revolutie (18e eeuw) gekomen. mensenMensen gingen de olie maar dumpen.
In het midden van de 19 eeuw kwam men erachter dat lozing van afvelwaterafvalwater  zonder enige vorm van zuivering schadelijk was. Er kwamen steeds meer zieken mensen door het vervuilde water.dat  leiddenDaarom begon men totmet de aanleg van rioleringen en de eerste zuiveringsinstallaties.
 
Er zijn verschillende soorten van watervervuiling: zoetwatervervuiling en zoutwatervervuiling. De verschillend tussen zoetwater en zoudwatervervuiling is dat bij zoetwater is erg belangrijk voor de
 
Er zijn verschillende soorten van watervervuiling: zoetwatervervuiling en zoutwatervervuiling. De verschillend tussen zoetwater en zoudwatervervuiling is dat bij zoetwater is erg belangrijk voor de
== Grensoverschrijdende vervuiling ==
 
Het water op aarde is meestal in beweging. Door fabrieken wordt meestal afval geloosd en komt dan in de rivier. Doordat de rivier stroomt neemt de rivier het afval mee,. alsAls de rivier ( de rijn ) dan over deeen grens gaat, dan heet dat grensoverschrijdendegrensoverschrijdend afval. De rijnRijn is een goed voorbeeld, dedie rijnrivier begint in Zwitserland. enZe dumpen hun afval daar in de rijnRijn en vervolgens stroomt de rijnRijn met het afval naar Duitsland en daar dumpen ze ook hun afval in de rijnRijn. Vervolgens stroomt de rijnRijn met al het afval naar Nederland diewaar ze ook weer afval in de rijnRijn dumpen,. vervolgensTen stroomtslotte mondt de rijnRijn naarui in de zee,Noordzee en daar komt alles dus uiteindelijk in terecht. ditDit heet grensoverschrijdende vervuiling.
 
De Rijn
 
De rijnRijn is een gemengde rivier. Het is afkomstig van een gletsjerrivier en een regenrivier.
Gletsjerrivier.
Een gletsjerrivier is afkomstig uit een gletsjer die zich hoog in de bergen bevindbevindt. Een gletsjer is een dik pak ijs dat ontstaat als het jaren achter elkaar sneeuwt. Die sneeuw is heel erg op elkaar gaan drukken, dan krijg je ijs.
Een gletsjer ontstaat in een firnbekken ( firn= korrelige sneeuw ) als de firnbekken overloopt dan krijg je een gletsjer die een heel lang stuk naar beneden stroomt, een gletsjer stroomt 40-50 meter per jaar. Als de gletsjer naar beneden stroomt dan smelt hethij een beetje,. doordatDoordat hetde gletsjer smelt ontstaat er langzaam een riviertje, wat uiteindelijk een groottegrote rivier wat een berg meer wordt. Het bergmeer in overstroomd en kwam ervervolgens een rivierbergmeer genaamd de rijnwordt.
 
Regenrivieren
 
Een regenrivier kan alleen ontstaan als het regent. De regen spoelt dan weg en komt bijvoorbeeld in de rijn terecht, daarom is de rijn een gemengde rivier. Een regenrivier bijvoorbeeld de maasMaas. dieDie stroomt door Frankrijk, Luxemburg, Wallonië, Vlaanderen, Duitsland en Nederland
 
== Bodemerosie ==
 
Stromend water wat al het steen meeneemt en de bomen vanuit de bergen, noem je Bodemerosiebodemerosie.
Bodemerosie ontstaat door stromend water gemixt met modder.
Het stromende water slijt het steen af vanuit de bergen.
Regel 145 ⟶ 143:
Door Bodemerosie gaat al de vruchtbare grond, de bomen en struiken weg, het veroorzaakt ook veel gaten etc.
Maar als we alle begroeiing weghalen dan is er juist een GROTERE kans op Erosie!
De stevige wortels houden de grond vast en zorgtzorgen dat hetdie niet wordwordt meegenomen door de modder.
In Vlaanderen komt het wel vaker voor, per jaar spoelt er ergens bij 15m ton vruchtbare grond weg.
De grootste kans op Bodemerosie door wind is in droge gebieden omdat er niks groeit en de grond er droog en doffig is.
Regel 153 ⟶ 151:
== Verwoestijning ==
 
Verwoestijning is dat als de woestijn groter wordwordt. en datDat gebeurt door klimaat veranderingklimaatverandering , houtkap en overbeweiding. word hetHet gebied wordt steeds droger en verdwijnt de begroeiing verdwijnt. deDe woestijn bereidbreidt zich steeds verder uit, dus de woestijn wordwordt steeds groter en water en weidegrond word steeds minder de grond wordworden steeds schaarser. datDat isheet verwoestijning.
Nomaden
Dat is dus irritant voor de nomaden, want die leven in de woestijn en trekken door als er geen eten meer is voor het vee. Dus ze hebben geen vaste woon plaats . van plek naar plek.
Dekinderen moeten water halen uit de bron en dat is kilometers ver.
Ze gebruiken het water om te drinken en om kleding te wassen en zichzelf schoon te maken.
De tenten waar ze in wonnen zijn gemaakt van geiten haar
De mannen en vrouwen slapen apart
Zodat de vrouwen huishoudelijke dingen kunnen doen zoals water halen het eten maken en weven.
En de mannen verdienen geld door toerisme ze gebruiken kamelen en jeeps en trekken met toeristen door de woestijnen.
Meestal gaan de kinderen gewoon naar school maar ze moeten daar voor echt een heel lang stuk lopen.
Het leven word telkens een stuk moeilijker voor de nomaden zo gebruikten ze de Drommedaris om door de woestijn te reizen allen daarmee kon je dat doen
Nu hebben ze gewoon een jeep om rond te reizen
Ook wonen veel nomaden families in stenen huizen.
In een dorpje gebouwd met daar omheen een water bron.
Zo hoeve de nomaden niet veel rond te trekken maar zo worden ze geen meer nomaden genoemd omdat ze op een plek wonnen.
Maar ze hebben wel gewoon een tent in de tuin staan het is een gewoonte het hoort bij de cultuur .
En ook dromedarissen.
In dat dorpje staat ook gewoon een school dus de kinderen hoeven niet zo ver meer te lopen
 
== De dampkring ==
 
De Dampkringdampkring/Atmosfeeratmosfeer, dat is de lucht om ons heen. Zonder de Dampkring bestaat er geen leven op Aarde. Het is dan net de Maanmaan onbewoond, geen planten en geen dieren. hetHet zou dan volbezaaid staanzijn met inslagkraters van Meteorietenmeteorieten.
 
Wij mensen, dieren en planten hebben Zuurstofzuurstof (O2) nodig. We hebben het nodig om te ademen. Planten hebben daarbij ook nog behoefte aan Koolzuurgaskoolzuurgas (CO2). Beide gassen zitten in de Dampkringdampkring. De lucht vormt een beschermde laag tegen invallende stenen (Meteorieten) en schadelijke stralen uit de ruimte. De gevaarlijke straling word gefilterd door de Ozonlaag.
 
De Zon verwarmt de Aarde, de Dampkring zorgt voor de Temperatuur. Zonder sommige gassen in de Dampkringdampkring zou de Temperatuurtemperatuur stijgen naar (82c) en Nachts dalen naar (-140c). De Dampkringdampkring kan de warmste temperatuur tegenhouden. Het vermogen om de hitte tegen te houden heet het Broeikaseffect. Zonder het Broeikaseffectbroeikaseffect zou de tempratuurtemperatuur verschillen. Zonder dat effect zou de gemiddelde Tempratuurtemperatuur op aarde (-18c) zijn, in plaats van (15c) nu. Net als de planeet Mars.
Gassen in de Dampkring.
Er bestaan gassen in de Dampkring.dampkring, Waaronderwaaronder koolzuurgas en Koolzuurgas,stikstof.
 
== Koolstofkringloop ==
 
De zonnenstraalzonnestraal kan makelijkmakkelijk door de atmosfeer en bereikt de aarde
Het aardopervlakaardoppervlak straalt de warmte weer uit een deel wordt tegen gehouden door de atmosfeer dit noemen we het broeikas effect als deze processen in balans zijn de gemiddelde tempraturentemperaturen op aarde stabiel door de uitstoot van extra broeikas gassen waaronder Co2 wordt dit effect sterker waardoor de aarde opwarmt (opwarming van de aarde) Bij de verbranding van bio massa komt het broeikas gas CO2 vrij , net zo als bij het verbranden van fosiellenfossiele brandstoffen zoals aardgas toch draagt de verbranding van bio massa per saldo niet aan het broeikas effect.
Bomen en planten groeien door Co2 om water om te zetten in bio massa
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.