629
bewerkingen
geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
|
Er zijn een hoop woorden die Nederlandstaligen geneigd zijn te gebruiken, maar die in het Afrikaans òfwel niet gebruikt worden òfwel een andere betekenis hebben. Hier volgen er een aantal.
{|class="wikitable sortable"
|-
!Nederlands woord!!Probleem!!Afrikaans alternatief!!Bijzonderheden
|-
'''Dit''' wordt alleen als zelfstandig, persoonlijk of onpersoonlijk voornaamwoord gebruikt; daar waar Nederlands de keus heeft tussen '''het''', '''dit''' of '''dat'''. Samen met '''is''' wordt '''dit''' soms samengetrokken tot '''dis''':▼
|je||bestaat niet in Afr.||jy, jou||Er zijn geen zwakke vormen van het persoonlijk voornaamwoord
|-
|me||bestaat niet in Afr.||my||Er zijn geen zwakke vormen van het persoonlijk voornaamwoord
|-
|ze||bestaat niet in Afr.||hulle, sy, haar||Er zijn geen zwakke vormen van het persoonlijk voornaamwoord
|-
|de||bestaat niet in Afr.||die|| Het bepaalde lidwoord is die, ook waar Nederlands "het" heeft
|-
|een||andere betekenis||'n||Afr. een is een telwoord: één
|-
▲|dit||andere betekenis||hierdie|| '''Dit''' wordt alleen als zelfstandig, persoonlijk of onpersoonlijk voornaamwoord gebruikt
:'''Dit''' is pragtig, '''dis''' pragtig -- '''Het''' is prachtig, '''dit''' is prachtig, '''dat''' is prachtig
:'''Hierdie''' boek -- '''Dit''' boek
:'''Hierdie''' boeke -- '''Deze''' boeken </ref>
|-
|deze||bestaat niet in Afr.|| hierdie|| '''Dese''' komt in het Afrikaans alleen nog in een paar vaste uitdrukkingen voor, zoals ''mits dese, dese en gene''.
|-
|dat||andere betekenis||daardie, dié, wat|| In het Afrikaans is '''dat''' uitsluitend een voegwoord: Ek het gesê '''dat''' ... -- Ik zei '''dat''' ...<ref> Het aanwijzend voornaamwoord is '''dié''' of '''daardie''':
:'''Dié''' boek, '''daardie''' boek -- '''Dat''' boek
:'''Dié''' boeke, '''daardie''' boeke -- '''Die''' boeken
'''Dié''' verwijst gewoonlijk terug naar iets dat al genoemd is. In de spreektaal word '''daardie''' vaak ingekort tot '''daai''', en soms wordt dit ook zo geschreven.</ref>
|-
|die||andere betekenis||daardie, dié, wat|| Het woord '''die''' (zonder accent) kent het Afrikaans alleen als lidwoord:<br/>'''Die''' perd -- '''het''' paard<br />'''Die''' oes -- '''de''' oogst<br />:'''Die''' mense -- '''de''' mensen.<ref>Als betrekkelijk voornaamwoord wordt '''wat''' gebruikt:
:Die boek '''wat''' ek gekoop het -- Het boek '''dat''' ik gekocht heb
:Die tafel '''wat''' ek gekoop het -- De tafel '''die''' ik gekocht heb
</ref>
|-
|het||andere betekenis||die|| In het Afrikaans is dit uitsluitend een werkwoord, dat overeenkomt met de vervoegde vormen van het Nederlandse ''hebben'': <br/> :Ek '''het''' dit gesien -- ik '''heb''' het gezien.<ref>In de onbepaalde wijs heeft Afrikaans '''hê'''
:om te '''hê''' -- om te '''hebben'''
:Hoe gaan '''dit'''? -- Hoe gaat '''het'''?
:'''Dit''' gaan goed. -- '''Het''' gaat goed.
:'''Dit''' reën. -- '''Het''' regent</ref>
|-
|om||anders gebruikt||om|| In tegenstelling tot het Nederlands mag '''om''' bij de uitgebreide onbepaalde wijs niet weggelaten worden<br />Dis goed '''om''' dit te sien -- Het is goed (om) dit te zien▼
|-
▲In tegenstelling tot het Nederlands mag '''om''' bij de uitgebreide onbepaalde wijs niet weggelaten worden
|werd||bestaat niet in Afrikaans||is||De vorm ''werd'' bestaat niet in het Afrikaans, evenmin als vrijwel alle verleden tijden. Het wordt meestal weergegeven met '''is'''.
|-
|zij||andere betekenis||hulle||'''Zij''' komt alleen overeen met '''sy''' als het over een enkele vrouwspersoon gaat<br/>'''Sy''' het gesê dat ... -- '''Zij''' zei dat ...<br /> In het meervoud wordt voor '''zij''' '''hulle''' gebruikt:<br /> '''Hulle''' het gesê dat ... -- '''Zij''' zeiden dat ...
|-
|-
|zijn||bestaat niet in Afr.||sy, wees||De vorm '''syn''' is in het Afrikaans volledig verouderd, maar is nog wel terug te vinden in een woord als ''welsyn''.<br/>▼
'''zijn''' als bezittelijk voornaamwoord is '''sy'''<br/>In '''sy''' hande -- In '''zijn''' handen<br /> Het werkwoord '''zijn''' is gewoonlijk '''wees''':<br />Ek sal daar '''wees''' -- Ik zal er '''zijn'''
|}
==Voetnoten==
▲De vorm '''syn''' is in het Afrikaans volledig verouderd, maar is nog wel terug te vinden in een woord als ''welsyn''.
<references />
{{sub}}
| |||