|
* De werkgroepen worden geïntegreerd met de hoorcolleges door in beide werkvormen meer gebruik te maken van een zelfde casus en minder van verschillende onderwerpen. Het inzichtelijk maken en analyseren gaat altijd vanuit de gehele breedte van het vak. De detailuitwerking haakt in bij het al behandelde. De bedoeling is wel dat wat is behandeld telkenmale terugkomt in het uitwerken van een nieuwe casus. Eenmaal een white box blijft een white box.
* De docenten stellen een conceptenlijst op van de belangrijkste begrippen en visualiseren middels een ‘mind map’.
== Constructivistisch onderwijs ==
{{Onderwijsprofessional/Artikel|Titel=Constructivistisch_onderwijs}}
'''Constructivistisch onderwijs''' is een wijze van overdragen van kennis, inzichten en vaardigheden gebaseerd op het constructivisme<ref name=''SANDEN''>{{citeer boek | Achternaam = Sanden, J.M.M. van der. | Titel = '''Opleiden vanuit een constructivistisch perspectief.''' | Datum = 2001 | Plaats = Kessels, J.W.M. & Poell, R.F. (Red) Human Resource Development: organiseren van het leren | Uitgever = Uitgeverij Samson | Bladzijdes = 53-66}}</ref>. '''Constructivisme''' is in het onderwijs een leertheorie die uitgaat van de opvatting dat het leren start wanneer de lerende een ''storende'' discrepantie ervaart tussen zijn eigen wereldbeeld en dat van anderen. De lerende is dan geneigd om dit gebrek aan overeenstemming zo effectief mogelijk weg te willen nemen door de betekenis die hij zelf construeert voor zijn omgeving samen met anderen bewust te worden en te verkennen.
=== Achtergrond ===
Jean Piaget wordt gezien als de grote pionier wat betreft de ''constructivistische leertheorie''<ref name=''Hsueh''>{{citeer boek | Achternaam = Yeh Hsueh. | Titel = '''The Lost and Found Experience: Piaget Rediscovered.''' | Datum = 2005 | Plaats = University of Memphis | Uitgever = The Constructivist,
Vol. 16, No. 1 | URL = http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.117.7823&rep=rep1&type=pdf}}</ref>. Een psychologische kennistheorie die stelt dat veel verschijnselen in de werkelijkheid bestaan omdat dat daarover mensen met elkaar (vaak onuitgesproken) afspraken hebben gemaakt ("sociale constructies"). Wat als kennis of inzicht wordt aangenomen is gestoeld op de kenmerken van die gemeenschap en heeft mogelijk daarbuiten een andere betekenis of waarde. Een van de andere pioniers van het constructivisme is de Russische ontwikkelingspsycholoog Lev Semyonovich Vygotsky (1896 - 1934). Hoewel zijn werk in de jaren 60 door de westerse wereld zijn intrede deed, werd hij pas grootschalig ontdekt toen de glasnost de wetenschap uit de Sovjetunie openstelde. Zijn werk is beïnvloed door Piaget. Dat geldt ook in sterke mate voor [[:en:Seymour Papert|Seymour Papert]], die als protegé van Piaget het constructivisme ontwikkelde als een uitwerking van de constructivistische leertheorie. Het constructivisme vindt zijn wortels, behalve in het werk van Piaget, ook in de Gestalt-psychologen Bartlett en [[:en:Jerome Bruner|Bruner]] en in de onderwijsfilosofie van John Dewey.
Er is geen eenduidige constructivistische leertheorie. Sommige constructivisten leggen vooral nadruk op de sociale constructie van kennis, het sociaal constructivisme. Andere constructivisten vinden het sociale aspect minder belangrijk.
Parallel aan deze ontwikkeling was de verandering van opvatting over leren door de ontwikkeling van ''informatie-theoretische'' inzichten. In de Verenigde Staten begonnen leerpsychologen vanaf de jaren '60 de mens te beschouwen als een soort computer, een informatieverwerkend systeem. Hieruit ontstond de zogenaamde Psychologie|cognitieve leerpsychologie. Het constructivisme kan worden opgevat als een uitwerking van voornoemde discipline.
''Constructivisme'' is momenteel de basis van waaruit veel onderwijsontwikkelaars vertrekken. Ze baseren zich op de consensus in actueel wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat in sociaal-constructivistisch even goed wordt gescoord op de traditionele leerdoelen, maar beter in planmatig werken, kritisch denken en problemen oplossen. Tegenover de hype stond al lang geleden Piaget die later in zijn leven juist enige kritiek op het sociaal constructivisme uitte. Daarin wordt hij ondermeer gesteund door Herbert Simon|Herbert A. Simon<ref name=''SIMON''>{{citeer boek | Achternaam = John R. Anderson, Lynne M. Reder, Herbert A. Simon | Titel = '''Applications and Misapplications of Cognitive Psychology to Mathematics Education.''' | Datum = 2000 | Plaats = Department of Psychology Carnegie Mellon University Pittsburgh | Uitgever = Texas Educational Review}}</ref>.
=== Kenmerken ===
Onderwijsontwikkelaars beschouwen tegenwoordig de leerling niet meer als een simpel leersysteem waarvan men slechts wil weten wat er als prikkel in gaat en wat de uitkomende reactie zal zijn (Behaviorisme |behavioristische theorie). Tegenwoordig is men in de interne regels van dit leersysteem geïnteresseerd. Daarbij geïnspireerd door het grondmodel van Gagné voor het leren en onthouden. Men wil weten hoe informatie door de lerende wordt verworven, verwerkt en weer teruggegeven. Met name onderzoekt men daartoe hoe het geheugen werkt.
Kenmerkende overeenkomst voor het constructivistisch onderwijs, in al zijn verschijningsvormen, is een actief, construerend, cumulatief en doelgericht leerproces<ref name=''Shuell''>{{citeer boek | Achternaam = T.J. Shuell | Titel = '''The role of the student in learning from instruction.''' | Uitgever = Contemporary Educational Psychology, 13 | Bladzijdes = 277-278}}</ref>. Het leren is volgens deskundigen actief omdat de lerende zelf informatie die binnenkomt moet verwerken om het zinvolle betekenis te geven. Het leren is construerend omdat de lerende de nieuwe informatie moet voortborduren op en koppelen aan andere informatie. Het is cumulatief omdat de andere informatie al dient te bestaan als voorkennis. Het is doelgericht leren omdat de lerende alleen dan het meest ontvankelijk is voor het adopteren van een nieuwe en het aanpassen van een bestaande constructie als hij weet waarvoor het dient en wat het overnemen hem oplevert.
Een karakteristiek van constructivistisch onderwijs is de bepalende rol van voorkennis. Voorkennis wordt uitgebreid en gereconstrueerd. In het opnemen, selecteren, herschikken, relateren, aanvullen, betekenis geven en aanpassen is voorkennis echter niet alleen het voorwerp van verandering maar ook de bestuurder van het proces. Carel Frederik van Parreren|Van Parreren<ref name=''Parreren''>{{citeer boek | Achternaam = C.F. van Parreren | Titel = '''Ontwikkelend onderwijs.''' | Datum = 1993 | Uitgever = Uitgeverij Acco | ISBN = 9033417138}}</ref> noemt als voorbeeld een peuter die voor het eerst een trolleybus zag. Verbaasd riep het kind: "Een autobus met een hijskraan erop !" Het kind had de trolleybus waargenomen vanuit de voorkennis, namelijk twee betekenisvolle onderdelen, de autobus en de hijskraan, en op die wijze aan elkaar gerelateerd en geïntegreerd tot een nieuw begrip.
Een andere kenmerk is de vraag om een rijke en uitdagende leeromgeving. De leeromgeving moet georganiseerd uitdagen in de zin dat er ontevredenheid bij de lerende ontstaat met ongewenste bestaande ''constructies'' (Gunstone<ref name=''GUNSTONE''>{{citeer boek | Achternaam = Peter J. Fensham, Richard F. Gunstone, Richard Thomas White | Titel = '''The content of science: a constructivist approach to its teaching and learning.''' | Datum = 1994 | Uitgever = Routledge | ISBN = 0750702214}}</ref> in navolging van Michael Posner|Posner e.a. en Jan Vermunt|Vermunt). Verder valt op dat er relatief veel aandacht is voor het voorbereiden van het leerproces en de diagnostiserende en remediërende rol van de onderwijsbegeleider daarbij.
=== Toepassing ===
Constructivistisch onderwijs vinden we bijvoorbeeld terug in het Natuurlijk leren, Ondernemend leren, Projectonderwijs, E-learning|Computerondersteund Onderwijs en vormen van Het nieuwe leren. Technieken als :en:Concept map|Concept Mapping bouwen op de grondgedachten voort.
Het Competentiegericht onderwijs wordt vaak gezien als voorkomend uit het constructivisme. Een belangrijk verschil is echter dat in constructivistisch onderwijs het door vallen en opstaan samen met anderen opbouwen van kennis, inzichten en vaardigheden voorop staat. Terwijl het in competentiegericht onderwijs gaat om het aantonen van een verworven competentie door het individu, dus leren door en van fouten met anderen hoogstens een noodzakelijk middel is<ref name=''Uffelen''>{{citeer boek | Achternaam = Ruud van Uffelen, Henny Jacobs | Titel = '''Competentiegericht onderwijs in het vmbo.''' | Datum = 2006 | Uitgever = Onderwijs en Gezondheidszorg Volume 30, Number 7}}</ref>. Het Fenomenologisch onderwijs kent veel raakpunten met het constructivistisch onderwijs maak ook enkele verschillen<ref name=''Rasmussen''>{{citeer boek | Achternaam = Jens Rasmussen | Titel = '''Constructvism and Phenomenology: What do they have in common, and how can they be told apart?''' | Datum = 1998 | Uitgever = Cybernetics and Systems, Volume 29, Issue 6 September 1998 | Bladzijdes= 553-576}}</ref>.
== Het nieuwe leren ==
| 