Onderwijsarchitect/Visie: verschil tussen versies

Vanwege werk -en tijdsdruk geven docenten positieve motivering te weinig kans. Ze grijpen te snel naar negatieve motivering, bijvoorbeeld door de leerling onder druk te zetten en voortdurend te controleren. Op deze manier begeeft men zich in een negatieve motiveringspiraal. Als namelijk de druk en controle niet steeds worden verhoogd, dan neemt de motivatie van de leerling steeds meer af. Dit in tegenstelling tot positieve motivering, die een blijvend effect op de motivatie en inzet van de leerling heeft, zelfs als deze motivering (even) ophoudt. Sommige docenten grijpen zelfs naar manipulatie om hun leerlingen te dwingen gewenst gedrag te vertonen. Manipulatie is fnuikend voor de motivatie van leerlingen, omdat dan alleen nog maar de behoeften van de docent worden bevredigd.

 

De aanpak van een onderwijsarchitect is te vertalen naar een aantal uitgangspunten die geworteld zijn in haar visie op maatschappelijke ontwikkelingen, professionalisering, onderwijs en organisatiekunde.

 

Een onderwijsarchitect is ervan overtuigd dat het onderwijs hoog gekwalificeerd vakmanschap vraagt en dat leraren en docenten dan ook professionals zijn met veel persoonlijke en beroepsmatige kwaliteiten en een hoge motivatie. Leraren en docenten moeten ook zo tegen zichzelf aankijken. Wanneer vergroting van effectiviteit van (een deel van) het onderwijs noodzakelijk is, moet dan ook worden aangesloten bij de eigen kwaliteiten, kracht en motivatie van de leraar, en moet uitgegaan worden van zijn/haar professionele behoeften en wensen. Dat biedt de beste kansen voor succesvolle veranderingen, met relatief kortdurende invoeringstrajecten, waarbij de leraar zichzelf kan blijven, meer werkplezier ervaart en het onderwijs meer rendement heeft.

 

Uitgangspunt : ''Een dynamische onderwijsarbeidsmarkt vraagt om flexibele professionalisering''

 

Binnen de huidige arbeidsmarkt zijn efficiëntie en effectiviteit nog belangrijker geworden. Lerarentekorten fluctueren en onderwijsveranderingen eisen veel van de onderwijsprofessional. De arbeidsmarkt is in sterke mate veranderd. De rol van de oudere werknemers op de Nederlandse arbeidsmarkt wordt belangrijker door de toenemende vergrijzing. Schommelingen in de onderwijsarbeidsmarkt zijn gevoelig voor schommelingen in de conjunctuur. Momenteel is de arbeidsmarkt voor het primair onderwijs redelijk in evenwicht. Echter, op lange termijn wordt in het primair onderwijs een geleidelijk oplopend tekort aan leraren verwacht. Voor het voortgezet onderwijs zijn de verwachtingen negatiever gestemd. Het ministerie van OCW verwacht op lange termijn dat het lerarentekort kan oplopen tot 10%. De taaklast van docenten zal toenemen wanneer men met minder mensen dezelfde doelstellingen wil bereiken. Tegelijkertijd heeft employability de baanzekerheid vervangen en hebben organisaties nieuwe strategieën nodig om betrokkenheid te bevorderen.

 

Uitgangspunt : ''Uniciteit is geen gebrek maar een kapitaal''

 

Onderwijsprofessionals worden geconfronteerd met diverse veranderingen in hun organisatie en hun onderwijs. Van hen wordt in sterke mate verwacht dat zij zich aanpassen om veranderingen binnen hun werkveld bij te kunnen benen. Aanpassen hoeft echter niet te betekenen dat individuele uniciteit verloren gaat in de vaart der volkeren. Elk individu heeft eigen ervaringen, talenten en vaardigheden. Daar komt bij dat talentgebaseerde vaardigheden niet uitwisselbaar zijn. Als men daar geen gebruik van maakt laat men kansen liggen. Een organisatie die het beste uit haar werknemers haalt versterkt zichzelf.

 

Uitgangspunt : ''Motivatie leidt tot betrokkenheid, betrokkenheid tot meerwaarde''

 

Wanneer rekening wordt gehouden met de wensen en behoeften van het individu zal dit de arbeidsmotivatie bevorderen. Werknemers zijn meer geneigd zich in te zetten wanneer er naar hen geluisterd wordt. Deze betrokkenheid levert daarom grote voordelen op voor de organisatie. Bovendien zullen werknemers minder snel de organisatie verlaten, hetgeen zowel het verlies van knowhow beperkt als de terugkerende belasting door uitgebreide selectieprocedures en inwerkperioden.

 

Uitgangspunt : ''De onderwijsorganisatie en de onderwijsprofessional zijn bondgenoten''

 

Door een brug te slaan tussen taakeisen enerzijds en taakwensen en talenten anderzijds, kan het werk optimaler worden vormgegeven. Deze kloof ontstaat ook doordat onderwijsprofessionals zelf vaak geen tijd hebben of krijgen om een dergelijke brug te realiseren. Bovendien worden onderwijsprofessionals doorgaans niet opgeleid in het creatief vormgeven van hun eigen onderwijs. Door binnen de kaders van de organisatie een creatieve weg te vinden en nieuwe onderwijswerkvormen te introduceren, kunnen zowel de organisatie als de onderwijsprofessional hun doelen bereiken.

 

Uitgangspunt : ''Een goed ontwerp van het onderwijswerk ontlast de docent''