Wikijunior:Het lichaam/Spijsvertering: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 2A02:1812:1E15:2B00:CC2B:CF3B:F13C:99F5 hersteld tot de versie na de laatste wijziging door Erik Baas
Label: Terugdraaiing
Lintfouten: Verouderde HTML-elementen
 
Regel 6:
<div Style="position:absolute;z-index:100;right:35px">
</div>
<fontspan colorstyle="#C71585color: #c71585;">'''<bigspan style="font-size: large;">Reis mee met het eten door het lichaam</bigspan>'''</fontspan>
 
De spijsvertering gaat over wat ons lichaam doet met het eten dat we opeten.
Regel 15:
 
'''Het spijsverteringsstelsel bevat verschillende organen die allemaal met elkaar verbonden zijn.'''<br>
Bekijk alvast het eerste overzicht. Van elk orgaan in de spijsvertering leer je hoe het werkt.<br />
[[Image:Tractus intestinalis base.svg|left|260px|het spijsverteringsstelsel]]
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#f75f5d;background-color:#f75f5d">██</span>&nbsp;mondholte</p><br />
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#f79a7f;background-color:#f79a7f">██</span>&nbsp;keelholte</p><br />
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#ff993c;background-color:#ff993c">██</span>&nbsp;slokdarm</p><br />
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#ffb83c;background-color:#ffb83c">██</span>&nbsp;maag</p><br />
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#f0cc1e;background-color:#f0cc1e">██</span>&nbsp;12-vingerige darm</p><br />
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#eee530;background-color:#eee530">██</span>&nbsp;dunne darm</p><br />
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#d3e530;background-color:#d3e530">██</span>&nbsp;blinde darm</p><br />
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#aadc1e;background-color:#aadc1e">██</span>&nbsp;opstijgend deel van de dikke darm</p><br />
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#aac83c;background-color:#aac83c">██</span>&nbsp;horizontaal deel van de dikke darm</p><br />
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#aac8a0;background-color:#aac8a0">██</span>&nbsp;dalend deel van de dikke darm</p><br />
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#aac8c8;background-color:#aac8c8">██</span>&nbsp;S-vormig deel van de dikke darm</p><br />
<p style="margin:0px;font-size:90%"><span style="border:none;color:#aadcdc;background-color:#aadcdc">██</span>&nbsp;endeldarm</p>
 
==<fontspan colorstyle="#C71585color: #c71585;">De mondholte</fontspan>==
[[Image:Roll and jam.jpg|right|200px|eten]]
Voedsel stoppen we in onze mond en daar begint de "vertering" al. We knabbelen het eten in kleine stukken, maar er komt ook speeksel bij. Speeksel bestaat uit stofjes die eten ook in kleinere stukken kunnen knippen. We noemen dit soort knippende stofjes '''enzymen''' (lees: enziemen).
Regel 45:
Wacht dan even en kijk wat de kleur is van elke reageerbuis. Als de kleur geel is, is er geen zetmeel meer (de zetmeel uit de zetmeeloplossing is dan door je speeksel afgebroken) en als de kleur paars is, is er nog wel zetmeel.
 
==<fontspan colorstyle="#C71585color: #c71585;">De keelholte en slokdarm</fontspan>==
Zodra je goed gekauwd hebt en het eten hebt vermengd met het speeksel in je mond, is het klaar om doorgeslikt te worden. Je slikt de hap door en de hap glijdt door je slokdarm (=de darm om te slikken) naar de maag.
 
Regel 57:
Doe kopstand en drink bv. appelsap met een rietje. Het lukt, de appelsap gaat recht omhoog naar je maag!
 
==<fontspan colorstyle="#C71585color: #c71585;">De maag</fontspan>==
In de maag gaat de vertering verder.
 
Regel 69:
'''Test''' waar je maag ligt door een glas frisdrank te drinken met veel bruis/prik. Trommel nu met je vingers op de plek waar je maag ligt, je kan de frisdrank horen klotsen. Probeer nu een boer te laten en voel waar de boer (dit is lucht) vertrekt en hoe het naar boven borrelt via de slokdarm.
 
==<fontspan colorstyle="#C71585color: #c71585;">De 12-vingerige darm</fontspan>==
Zodra het eten een papje is geworden, vermengd met maagsappen, komt het in de 12-vingerige darm terecht. Dit stuk darm wordt zo genoemd omdat het precies even lang is als 12 vingers naast elkaar.
 
Regel 84:
'''Weetje''': de wetenschappelijke benaming voor 12-vingerige darm is duodenum (lees: ''duu-woo-dee-noem'').
 
==<fontspan colorstyle="#C71585color: #c71585;">De dunne darm</fontspan>==
De belangrijkste taak van de dunne darm is ervoor te zorgen dat alle voedseldeeltjes door de darmwand naar binnen dringen. Al deze bouwsteentjes voor het lichaam komen dan in het bloed terecht via de bloedvaten die overal om de darm heen liggen. Zo worden de voedseldeeltjes naar het "fabriek van het lichaam" gevoerd, de lever.
 
Regel 93:
De vele meters dunne darm liggen kronkelend in het midden van je buik. Alleen die delen die niet door de darmwand kunnen opgenomen worden, blijven in de darmholte achter en vormen uiteindelijk de stoelgang.
 
==<fontspan colorstyle="#C71585color: #c71585;">De blinde darm</fontspan>==
[[Afbeelding:Spijsverteringskanaal.PNG|right|200px]]
Het uiteinde van de dunne darm sluit niet netjes aan op het uiteinde van de dikke darm, maar hecht aan via de zijkant. Hierdoor kunnen de etensresten twee richtingen uit als ze uit de dunne darm komen. De goede kant gaat naar de uitgang, de poep. Maar de andere kant is een doodlopend stukje darm. Dat doodlopend of blind stuk heet daarom blinde darm.
Regel 110:
Tip: in je eigen buik ligt het rechts onder.
 
==<fontspan colorstyle="#C71585color: #c71585;">De dikke darm</fontspan>==
De dikke darm heeft zijn naam niet gestolen. Hij is dikker dan een dikke worst en maakt een hele toer door je buik. Zijn voornaamste taak is het vocht (water) uit de etensresten te halen. Als je dikke darm niet goed werkt, dan krijg je immers diarree.
 
Regel 125:
[[Afbeelding:Searchtool.svg|50px|left]]'''Test''' of je de etensresten vlotter door je buik kan laten bewegen. Leg je hand op je buik met je vingers gespreid en duw in een draaiende beweging met de wijzers van de klok mee. Voel je je eten sneller bewegen? Begint het te borrelen? Moet je sneller naar de wc? Gaat misschien je buikpijn over?
 
==<fontspan colorstyle="color: #C71585c71585;">De endeldarm</fontspan>==
[[Image:Bébé sur le trône.jpg|150px|right]]
De endeldarm is het allerlaatste stukje van je darm. Dit is het verzamelpunt voor je stoelgang totdat je naar de wc gaat. Gelukkig sluit de endeldarm goed af met een spier die je de ''anus'' noemt en waar je zelf over kan beslissen of hij open of dicht moet. Dus of je stoelgang wilt maken of niet. Als die sluitspier nog niet goed getraind is of wanneer hij door ziekte slecht werkt, kan het zijn dat je je broek bevuilt.
Regel 278:
|}
 
{{juniorsubJuniorsub}}
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.