Leer jezelf ecologisch tuinieren/De basis: verschil tussen versies

{{wiu4Wiu4}}

{{groenGroen}}<span style="font-size:10pt;">'''Weet je dat...'''</span><span style="font-size:8pt;font-family:verdana;">De onvolwassen bloemknop van de [[../Zonnebloem|zonnebloem]] op zonnige dagen meedraait met de zon van oost naar west? In de nacht keert de knop terug naar het oosten. Als de bloem tot ontwikkeling is gekomen blijft die naar het oosten gericht.<br/> De Inca's vereerden de zonnebloemen als beeld van hun zonnegod.</span>

<div style="text-align:right;"><span style="font-size: small;">'' De [[../Zonnebloem|zonnebloem]] in volle glorie.''</smallspan> →</div>{{eindeEinde}}

Het is van groot belang dat de bodem een kruimelstructuur heeft, bij deze structuur kunnen water, zuurstof en benodigde meststoffen makkelijk bij het wortelgestel van een plant komen. De kruimelstructuur kan bereikt worden met een doelmatige grondbewerking vooraf (spitten, schoffelen en harken). Daarna moet er zo weinig mogelijk gespit worden en zeker niet ''omgooien'', omdat je dan de vruchtbare laag en het bodemleven naar boven brengt. Het gevolg hiervan is dat de grond uitdroogt en je steeds weer moet blijven bemesten. Ook vorst heeft een goede uitwerking op de structuur. Bewerk de grond dus vlak voor de vorstperiode.<br/> Organismen zoals wormen veroorzaken holten in de grond, wat de bodemstructuur tevens ten goede komt. Verder is wormenmest een uitstekende meststof. Als de bodem geen kruimelstructuur of de poriën (ruimte tussen de korrels) te klein zijn , kan de grond door heftige neerslag dicht spoelen. Het water moet zich door de bodem naar beneden kunnen verspreiden. Een goede methode om de grond 'luchtig' te houden is prikken met een [[#Hooivork|hooivork]] of bewerken met een [[#Grelinette|grelinette]] (woelvork}. De meeste cultuurgewassen ontwikkelen zich beter op een wat droge, kruimelachtige structuur dan op een natte grond.

De meeste tuinders keren de grondlagen om. Ploegen en spitten moet eigenlijk maar één keer plaats vinden, namelijk als we van een ruw stuk terrein (weiland) een moes- of siertuin willen maken. Daarna gebruiken we de spa hooguit voor het verplanten van gewassen.<br/> Bij ploegen en spitten keer je de grondlagen om, je brengt omhoog wat laag was en andersom. Behalve dat de vruchtbare teeltlaag zo steeds verstoord wordt, verhuis je ook het (on)kruidzaad naar beneden en komt er telkens meer mee naar boven en dat zaad heeft zich lekker kiemgereed kunnen maken in de vruchtbare laag. Dat geeft dus veel werk. Laat dat liever over aan de wormen en mollen, die houden je grond luchtig genoeg als het goed is. Laat een stuk niet gebruikte grond ook eens een jaar tot rust komen (braak liggen). Zaai eventueel een [[#Groenbemesting|groenbemester]] in. Ook kan je in het najaar flink wat compost door de grond harken en het hele jaar rustig alle (on)kruid wat opkomt verwijderen. Eventueel steek je met een [[#Spitvork|spitvork]] of [[#Grelinette|grelinette]] in de grond om zo wat luchtgaten te creëren.<br/> Grond bewerken is werk wat werk maakt. Zoveel mogelijk vermijden dus. Doe de natuur na waar het kan en pas zo veel mogelijk grond bedekking toe. Geen al te zware want dat houdt in het voorjaar het opwarmen weer tegen en dan komt je tuin later op gang.

het toevoegen van kalk (gemalen eierschalen) wat ervoor zorgt dat de zuurtegraad van de bodem naar beneden gaat. Sommige planten vragen voor een optimale groei een bepaalde zuurgraad. De zuurtegraad hangt af van de soort grond. De beste zuurtegraden zijn:<br/>

:* Veengronden pH 6-6.5<br/>

Er zijn vele manieren om zelf compost te maken van je tuin- en keukenafval, maar de hier beschreven methode werkt het best.<br/> De composthoop moet aan twee voorwaarden voldoen, warm (niet in de zon!) en vochtig (niet nat!). De beste plaats is onder bomen en niet te laag (in een kuil). Leg op de grond een laag takken (zo kan er lucht onderdoor stromen). Stro mag ook. Maak de hoop anderhalf tot twee meter breed en zo lang als je ruimte hebt. Op de basis strooi je het blad, stengels, rot fruit, rotte groenten, enz. Geen broodresten (geef die aan de vogels) want dat geeft een penicilline schimmel die het proces verstoort. Een laagje kalk (een paar handjes maerl of spaar eierschalen die je fijn stampt) eroverheen en vervolgens wat aarde uit de tuin. Dan wat beendermeel en opnieuw beginnen tot de hoop hoog genoeg is. Als laatste met aarde bedekken. Vergeet niet 'schoorstenen' te plaatsen voor de beluchting. Om de 1,5 meter een paal in de hoop inbouwen die je weer verwijdert. Bij strenge vorst een prop papier in het gat. Als de schoorsteen 'inzakt' is de hoop klaar voor gebruik.<br/>

Kwantiteit of kwaliteit. Kies voor het laatste, je hoeft echt niet alles te hebben wat een tuincentrum je voorspiegelt. Dit hoofdstuk probeert je te helpen een juiste keuze te maken voor tuingereedschap wat je vindt dat noodzakelijk is. Bespaar echter niet op kwaliteit. Een goede snoeischaar, is sterk, kan je zelf slijpen en gaat jaren mee. Een slechte is een bron van ergernis. Ga daarom naar een goede (vak)handel. Soms zijn er winkels van boerencoöperaties die over het algemeen degelijk gereedschap verkopen.<br/> Vaak zijn stelen van tuingereedschap van [[../Es|essenhout]] gemaakt. Dat hout is sterk en vangt trillingen goed op. Het nadeel van een stalen steel (hoewel 'onbreekbaar') is dat trillingen niet opgevangen worden en in de winter vriezen je handen eraan vast. Glasvezel stelen zijn ook sterk, vangen geen trillingen op en geeft weer afval bij breken. Een houten steel kan je vaak wat inkorten en als die echt op is kan die op de composthoop.

Deze gebruik je om het zaad aan te drukken. Je kan daarvoor met de platte kant van de spade op de grond slaan. Ook een roller of rollen met een fles is mogelijk. Het makkelijkst (vooral grotere oppervlakken) gaat het met een zware plank waarop recht of schuin een steel bevestigd is.<br/> Zelf maken kan eenvoudig. Neem een dikke, stevige plank van ongeveer 30 cm in het vierkant, boor er een gat in ter dikte van een (oude bezem?) stok en bevestig die in het gat. Om het steviger te maken kan je ook eerst een blok(je) hout op de plank schroeven en het gat hier door en door in boren. De steel kan je dan extra zekeren met een schroef.<br/> Na het zaaien van zaad wat oppervlakkig gezaaid moet worden (bijvoorbeeld gras) stamp je met de plank de boel glad.

{{subSub}}