Oudgrieks/Blok 1/1-Grammatica: nominativus en accusativus (uitleg): verschil tussen versies

:{{grcGrc|ἡ '''Ἀττική''' ἐστίν χώρα εἰς τήν Ἑλλάδα.}}

:{{grcGrc|καί εἰς τήν '''Ἀττικήν''' ἐστίν πόλις•}}

In de eerste regel was Attica het onderwerp van de zin: '' '''Attica''' is een streek in Griekenland''. In de tweede regel echter "hoorde" Attica bij het voorzetsel ''in'': ''en '''in Attica''' is (er) een stad''. Het begin van deze twee woorden was telkens gelijk: {{grcGrc|Ἀττικ-}}. Dit vaste begin van een woord wordt de ''stam'' van het woord genoemd. Achter deze stam komt de ''uitgang''; deze uitgang verschilt per naamval.

In de eerste regel van de tekst was ''Attica'' de nominativus. Ook {{grcGrc|χώρα}}, ''streek'', was nominativus. ''Streek'' was naamwoordelijk deel van het gezegde:'' '''Attica is een streek''' in Griekenland''.

:{{grcGrc|οἱ ἄνθρωποι καλοῦσιν '''τήν πόλιν''' '''τάς Ἀθῆνας'''.}}

De dikgedrukte woorden uit de derde regel van de tekst staan ook in de accusativus (vergelijk het lidwoord voor {{grcGrc|Ἀττικήν}} met dat voor {{grcGrc|πόλιν}}). Deze zin, die in vertaling ''de mensen noemen '''de stad''' '''Athene''' ''luidt, heeft zijn accusativi nu niet achter een voorzetsel staan: hier vervullen ze de rol van het ''lijdend voorwerp''.

:''De accusativus is de naamval die gebruikt wordt voor het lijdend voorwerp. Ook wordt de accusativus standaard gebruikt achter bepaalde voorzetsels, vooral voorzetsels die een specifieke richting aangeven zoals {{grcGrc|εἰς}} en {{grcGrc|πρός}}.'' De accusativus kan ook voorkomen in combinatie met andere voorzetsels zoals {{grcGrc|ανά}} en {{grcGrc|κατά}}, die in combinatie met de accusativus een specifieke betekenis hebben zoals "tijdens, gedurende", "volgens" of "via".

Naast naamval en geslacht is er een derde grammaticale categorie waarnaar lidwoorden en naamwoorden in de accusativus zich richten, het ''getal'': een woord staat óf in het ''enkelvoud'' (''singularis'', EV/S) óf in het ''meervoud'' (''pluralis'', MV/P).

:{{grcGrc|'''οἱ ναύται''' εἰσίν εἰς τό πλοῖον<br>}}

:{{grcGrc|καί πρῶτον μέν τό πλοῖον οὐ πλεῖ,<br>}}

:{{grcGrc|ἀλλά ἔπειτα δέ '''ὁ ναύτης''' λύει τό πλοῖον.}}

|style="background-color: #f5faff; border: 1px solid #cee0f2; padding: 0.5em; font-size: small; text-align: center;" |[[Oudgrieks/Blok_1/1-Tekst|← Blok 1/Les 1/Tekst]] <nowiki> || </nowiki> Blok 1/Les 1/Grammatica: nominativus en accusativus (uitleg)<br> [[Oudgrieks/Blok_1/1-Grammatica:_nominativus_en_accusativus_(vervoegingen)|Blok 1/Les 1/Grammatica: nominativus en accusativus (vervoegingen)→]]