Griekse mythologie/Oidipous: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Jerre (overleg | bijdragen)
k Aangepast aan wikibooks
Jerre (overleg | bijdragen)
k nog een aanpassing
Regel 6:
==Mythe==
 
[[Image:Gustave Moreau 005.jpg|thumb|250px|[[Gustave Moreau]]'s voorstelling van de ontmoeting tussen Oedipus en de sfinx]]Volgens de mythe voorspelde het Orakel dat Oidipous zijn vader om het leven zou brengen. Om dit te voorkomen wilde de vader zijn zoon ombrengen. Hij had zijn zoon vastgebonden aan zijn voeten (Oidipous betekent letterlijk ''gezwollen voeten'') en gaf een herder de opdracht het kind naar de bergen te brengen en daar achter te laten. Zo werd het knaapje bijna vermoord, maar de herder die de baby achter moest laten, kreeg medelijden. Hij gaf de baby mee aan een groep paardenhoeders die langskwamen. Later hoorde Oidipous van het Orakel dat hij zijn vader, die hij niet kende, zou vermoorden en met zijn moeder trouwen. Uit angst hiervoor vluchtte hij weg.
 
Jaren later kwam hij zijn biologische vader tegen, zonder het te weten, op een driesprong in de streek die Fokis heet. Toen Oidipous de kruising naderde zag hij een heraut en een man op paard en wagen tegemoet komen. De heraut wilde hem met veel geweld van de weg af jagen toen de voerman hem daadwerkelijk opzij duwde. Hij gaf de man uit blinde woede een klap. De oude man op de wagen greep zijn kans toen Oidipous langs de wagen liep, en hij gaf hem een klap op zijn hoofd met zijn stok. Onmiddellijk sloeg Oidipous de man zodat hij achterover uit de wagen tuimelde. Hij vermoordde het hele gevolg, slechts een man kon ontsnappen.
 
Later passeert hij Thebe, dat geterroriseerd wordt door een [[Griekse mythologie/sfinxSfinx|sfinx]]. Deze sfinx doodt iedereen die het opgegeven raadsel niet kan oplossen. Het raadsel is vrij bekend: "Welk dier loopt 's ochtends op vier benen, 's middags op twee benen en 's avonds op drie?".
 
Oidipous lukt het echter wél om het raadsel op te lossen (Een mens "loopt" als baby op handen en voeten, als volwassene op 2 benen en als hij oud is geworden loopt hij op 3 benen: 2 benen en een wandelstok). Zo verlost hij de stad van het monster. Hij krijgt de positie van koning (aangezien die vrij was, nadat hij zijn vader vermoord had), en mag met de koningin trouwen, zijn moeder [[Griekse mythologie/Jokaste|Jokaste]].
Regel 17:
 
==Literatuur==
Niet alleen de klassieke ''Griekse'' dichters/toneelschrijvers uit de 5e eeuw voor Christus ([[Sophokles]], Euripides, Aischylos, Aristophanes,...) vermelden Oedipus. Aristoteles schrijft over Oedipus in zijn ''Poetica''. Uit de Romeinse oudheid is vooral Seneca's tragedie ''Oedipus'' bekend.
 
In het begin van de 18e eeuw was Voltaire's eerste succes eveneens een tragedie op het Oedipus-thema.
 
==Psychoanalyse==
De themata uit Oedipus zijn uitvoerig besproken door o.a. Sigmund Freud: vadermoord en moederliefde in het [[Griekse mythologie/oedipuscomplexOedipuscomplex|oedipuscomplex]]. Ook de haast religieuze predestinatieleer komt er in tot uiting. Alle pogingen om te vermijden dat Oedipus zijn vader zal vermoorden, leiden er juist toe dat hij dat wel doet.
 
==Beeldende kunsten==
Van in de oudheid worden vele episodes uit het leven van de tragische held Oedipus uitgebeeld, bijvoorbeeld op aardewerk. Vooral de ontmoeting tussen Oedipus en de sfinx is daarbij een populair thema.
 
[[Categorie:Griekse oudheidmythologie]]
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.