Quenya/Verbaalvormen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Dirk math (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Dirk math (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 10:
::'''i nissi pustaner linda''' "de vrouwen stopten te zingen"
::'''i neri yestaner matë''' "de mannen begonnen te eten"
* Het ontkennende werkwoord '''um'''- (zie [[Quenya/Werkwoorden]]).
 
Merk op: het woordeje "te" dat de Nederlandse infinitief vooraf kan gaan, wordt in Quenya niet weergegeven.
Regel 18 ⟶ 19:
Dit is gemakkelijk omdat de infinitief altijd gelijk is aan de uitgangloze vorm van de aorist:
* bij A-stammen vinden we de stam uit de woordenlijst: '''linda'''- "zingen" → '''linda'''
* bij primitieve werkwoorden is de uitgang -'''ë''': '''quet'''- "spreken, praten" → '''quetë'''
* bij U-stammen verandert de eind-'''u''' in een -'''o''': '''palu'''- "uitspreiden" → '''palo'''
 
Regel 24 ⟶ 25:
===Lange Infinitief===
 
Een van de meest typische eigenschappen van Quenya is het bestaan van voorwerpsuitgangen. Ook bij de infinitief kunnen ze voorkomen, maar in dat geval verandert de infinitief van vorm naar een zogenaamde <u>lange infinitief</u>. In een zin met een expliciet lijdend voorwerp gebruiken we de gewone infinitief:
One of the most distinguishing properties of Quenya is the presence of object endings. So when an infinitive takes a personal pronoun as object then the infinitive is lengthened and the object ending is added.
::'''i mól veryanë cenë i aran ar i tári''' "thede slaveslaaf dareddurdfe tode lookkoning aten thede kingkoningin and queenbekijken"
Als we nu "de koning en de koningin" vervangen door een voorwerpsuitgang:
When we replace "the king and queen" by a personal pronoun this is changed into:
::'''i mól veryanë cenitat''' "thede slaveslaaf dareddurfde tohen look at thembekijken"
 
 
TheDe longlange infinitiveinfinitief iswordt formedgevormd bydoor addingde uitgang -'''ta''' to the stem ofbij A-verbsstammen anden U-verbsstammen, anden -'''ita''' to the stem ofbij primitiveprimitieve verbswerkwoorden:
::'''car'''- "makemaken, dodoen, buildbouwen" &rarr; '''carita'''-
::'''mapa'''- "takenemen, catchvangen" &rarr; '''mapata'''-
::'''palu'''- "spreaduitspreiden" &rarr; '''paluta'''-
 
 
De lange infinitief wordt nooit zelfstandig maar altijd met een uitgang gebruikt, bvb.
The long infinitive never appears without object ending, e.g.
::'''polin ortatas''' "Iik cankan lifthet itoptillen"
::'''i ohtari úvar mapatat''' "thede soldierssoldaten willzullen nothen catchniet themvangen"
 
 
 
De lange infinitief kan ook met bezitsuitgangen gebruikt worden, hierover meer op de pagina over [[Quenya/Bezittelijke voornaamwoorden]].
The long infinitive can also be used with possessive endings, but this can be found on the page [[Quenya/Possessive pronouns]].
 
 
Regel 48 ⟶ 49:
===Passieve Infinitief===
 
Indien we een infinitief in een [[Quenya/Syntaxis|passieve zin]] willen gebruiken dan treedt er een moeilijkheid op.
There is a complication when we want to use an infinitive in a passive sentence.
 
Look at the following sentence:
Regel 230 ⟶ 231:
 
 
===de naamvallenNaamvallen van het gerundium===
 
In Quenya the gerund can be declined into three cases:
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.