|
'''''FormationVorming''''':
De A-stammen en de U-stammen vormen hun passief deelwoord met behulp van de uitgang -'''ina'''.
The A-stems and U-stems form their passive participle by adding the suffix -'''ina'''. This suffix merges with the final -'''a''' or -'''u''' into the diphtongs -'''ai''' and -'''ui'''. According to the stress rules (see [[Quenya/Phonology]]), these diphtongs are always stressed.
Deze uitgang vormt samen met de eind-'''a''' of eind-'''u''' de tweeklanken -'''ai''' en -'''ui'''. Volgens de klemtoonregels (zie [[Quenya/Fonologie]]) dragen deze tweeklanken steeds de klemtoon.
::'''anta'''- "give" → '''antaina''' "given" ▼::'''peryaanta'''- "halvegeven" → '''peryainaantaina''' "halvedgegeven"
::'''mapaperya'''- "take, catchhalveren" → '''mapainaperyaina''' "taken, caughtgehalveerd"
::'''morumapa'''- "conceilnemen, vangen" → '''moruinamapaina''' "conceiledgenomen, gevangen"
▲::''' antamoru'''- " giveverbergen" → ''' antainamoruina''' " givenverborgen"
De primitieve werkwoorden delen we in drie groepen in:
The primitive verbs can be divided into three categories:
* verbswerkwoorden ending onop -'''c''', -'''p''', -'''t''', -'''v''', -'''s''' alsokrijgen getook thede endinguitgang -'''ina''' but in these verbsen thebovendien centralverlengen vowelwe isde lengthenedkernklinker:
::'''rac'''- "breakbreken" → '''rácina''' "brokengebroken"
::'''top'''- "coverbedekken" → '''tópina''' "coveredbedekt"
::'''not'''- "counttellen" → '''nótina''' "countedgeteld"
::'''lav'''- "allowtoelaten" → '''lávina''' "allowedtoegelaten"
::'''sis'''- "frybakken" → '''sísina''' "friedgebakken"
:verbswerkwoorden inop -'''qu''' alsovolgen followook thisdeze rule,regel butmaar thede centralkernklinker vowelkan cannotin bedit lengthenedgeval niet verlengd worden (anden '''qui''' doesn'tbevat geen tweeklank containomdat adit diphtongeen asnotatie itis pronouncedvoor '''cwi'''):
::'''miqu'''- "kisskussen" → '''miquina''' "conceiledgekust"
* verbswerkwoorden ending onop -'''r''', -'''m''', -'''n''' receivekrijgen thede endinguitgang -'''na''':
::'''mer'''- "wantwensen, willen" → '''merna''' "wantedgewenst, gewild"
::'''nam'''- "judgebeoordelen" → '''namna''' "judgedbeoordeeld"
::'''cen'''- "seezien" → '''cenna''' "seengezien"
* verbswerkwoorden onop -'''l''' getkrijgen -'''da''' asals endinguitgang:
::'''mel'''- "loveliefhebben" → '''melda''' "lovedliefgehad"
Merk op: Uit een werkwoord kan je ook een verbaal adjectief vormen. Deze adjectieven wijzen echter altijd op een onveranderlijke toestand, terwijl het deelwoord naar een toestand in evolutie verwijst:
Note: Verbs can also form a verbal adjective. These adjectives always denote a static condition while past participle always denote a condition in evolution:
::'''harna'''- "woundverwonden"
:::'''harna''' "with a woundgewond"
:::'''harnaina''' "woundedverwond"
::'''quat'''- "fillvullen"
:::'''quanta''' "fullvol"
:::'''quátina''' "filledgevuld"
| 