Quenya/Verleden tijd: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Dirk math (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Dirk math (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 98:
==A-stammen op -'''ya'''==
 
Deze werkwoorden hebben twee verschillende vormen in de verleden tijd al naargelang ze wel of niet transitief gebruikt worden.
These verbs have two different past tenses which are used depending on whether it is used transitively or intransitively.
 
Een werkwoord wordt transitief gebruikt indien het een lijdend voorwerp heeft.
A verb is used transitively when it has a direct object, and intransitively when it doesn't have a direct object.
 
* whenals aeen verbwerkwoord onop -'''ya''' is used <u>transitivelytransitief</u> itgebruikt haswordt dan is ade regularverleden pasttijd tense,regelmatig.
* whenals aeen verbwerkwoord onop -'''ya''' is used <u>intransitivelyniet-transitief</u> itsgebruikt pastwordt, tensedan isvormen formedwe byde droppingverleden thetijd endingdoor -'''ya''' andte conjugatinglaten itvallen asen ifte itdoen werealsof ahet primitiveeen verbprimitief werkwoord is.
 
 
Er zijn dus drie gevallen:
So we have three cases:
* transitieve werkwoorden die altijd een lijdend voorwerp hebben, ze zijn altijd regelmatig:
* transitive verbs which require a direct object, these are always regular:
::'''harya'''- "havehebben, possessbezitten" &rarr; '''haryanë''' "had, possessedbezat"
:::'''haryanes rocco''' "hehij hadbezat aeen horsepaard"
* intransitieve werkwoorden (deze hebben nooit een lijdend voorwerp), ze worden altijd als een primitief werkwoord vervoegd:
* intransitive verbs (these cannot have a direct object), they are always conjugated as primitive verbs:
::'''lamya-''' "soundklinken" &rarr; '''lamnë''' "soundedklonk"
:::'''i nyelli lamner''' "thede bellsbellen soundedklonken"
* transitieve verbs die soms een lijdend voorwerp hebben en soms niet, ze hebben dus twee verleden tijden:
* transitive verbs that can be used intransitively, these verbs have two forms in the past tense:
::'''ulya-''' "pourgieten, overflowoverstromen" &rarr; '''ulyanë''' "pouredgoot" and '''ullë''' "overflowedoverstroomde"
:::'''i nís ulyanë nén''' "thede womanvrouw pouredgoot water"
:::'''i sírë ullë''' "thede riverrivier overflowedoverstroomde"
::'''yerya-''' "wear outverslijten, get oldverouderen" &rarr; '''yeryanë''' "wore outversleet" and '''yernë''' "got oldverouderde"
:::'''i nér yeryanë i colla''' "thede man woreversleet thede cloak outmantel"
:::'''i nér yernë''' "thede man got oldverouderde"
 
 
Regel 125:
==Onregelmatige verleden tijden==
 
Sommige werkwoorden zijn volledig onregelmatig:
Some verbs are completely irregular:
:'''anta'''- "givegeven" &rarr; '''ánë''' "gavegaf"
:'''caw'''- "bowbuigen" &rarr; '''caunë''' "bowedboog"
:'''ista'''- "knowweten" &rarr; '''sintë''' "knewwist"
:'''lala'''- "laughlachen" &rarr; '''landë''' "laughedlachte"
:'''lelya'''- "gogaan" &rarr; '''lendë''' "wentging"
:'''lenna'''- "gogaan" &rarr; '''lendë''' "wentging"
:'''lesta'''- "leave behindachterlaten" &rarr; '''lendë''' "leftliet behindachter"
:'''lom'''- "hideverbergen" &rarr; '''lombë''' "hidverborg"
:'''onta'''- "createscheppen" &rarr; '''ónë''' "createdschiep"
:'''serta'''- "tiebinden" &rarr; '''sérë''' "tiedbond"
:'''ten'''- "showtonen" &rarr; '''tengë''' "showedtoonde"
:'''vinta'''- "fadeuitdoven" &rarr; '''vintë''' "fadeddoofde uit"
 
 
Twee werkwoorden hebben zowel een regelmatige als een onregelmatige vorm:
Two verbs have both an irregular and a regular form:
:'''atalta'''- "collapseinstorten" &rarr; '''atalantë'''/'''ataltanë''' "collapsedstortte in"
:'''orta'''- "standstaan, get upopstaan" &rarr; '''orontë'''/'''ortanë''' "stoodstond, gotstond upop"
 
 
TheDe irregularitiesonregelmatigheden ofvan someenkele [[Quenya/SpecialSpeciale Verbswerkwoorden|specialspeciale verbswerkwoorden]] cankan beje foundop oneen aaparte separatepagina pagevinden.
 
 
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.