Versie van 28 jul 2007 13:10 bewerken Nijeholt (overleg \| bijdragen) 2.383 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting ← Vorige wijziging		Versie van 8 aug 2007 13:03 bewerken ongedaan maken Nijeholt (overleg \| bijdragen) 2.383 bewerkingen kGeen bewerkingssamenvatting Volgende wijziging →
Regel 19: Persoonlijk houd ik niet zo van dit soort statements, maar er zit - of beter gezegd: zat - een kern van waarheid in beide uitspraken. Over het eerste aspect kan ik duidelijk zijn. Cartografie is namelijk inderdaad géén te onderschatten wetenschap. Wanneer je niet beseft dat je met communicatie bezig bent, waarbij de 'ontvanger' van de boodschap andere kennis en ideeën heeft als de GIS-maker (zender), dan kan de kaart, of beter gezegd het bedoelde effect bij de die ontvanger, flink tegenvallen. Sinds de jaren '70 is het visuele aspect van hoe kaarten er uit moeten zien, goed onderzocht en goed beschreven. Er zijn sindsdien dan goede cartografische, wetenschappelijke werken voor HBO-ers en WO-ers. Maar die zijn vaak erg dik. Of GIS-specialisten krijgen er van hun baas of door eigen vermeende drukte op het werk geen aandacht voor. Met dit handboek is er nu een goede samenvatting van cartografische principes. Als naslagwerk, als serie tips en als oefenmateriaal. Het tweede aspect, GIS-specialisten als hobbyisten, kan soms waar zijn. Dat blijkt helaas nog steeds uit de praktijk. Voel jij je aangesproken? Met de bagage uit dit handboek hoeft dat niet. Gelukkig besteden GIS-cursussen ook al meer aandacht aan de cartografie. En de GIS-programma's zelf begeleiden de GIS-specialist steeds beter de juiste kant op. Dat moet ook wel, want de deze GIS-programma's kennen steeds meer opties. Eenmaal een GIS-'knoppen'-cursus gehad, kan de cartografische kennis verder weg zakken. Raadpleeg dan óf zo'n dikke cartografische pil, of lees dit handboek, om op een praktische manier jouw kwaliteit als GIS-specialist te vergroten. Of je dit nu voor de media, een onderzoeksbureau of een cartografische afdeling doet. Regel 45: * beleidsmakers en onderzoekers die zelfstandig met een GIS om moeten kunnen gaan * kaartenmakers die werken voor webpagina's en kranten * ~~GISsers~~GIS-specialisten en cartografen die zich willen heroriënteren op het maken van kaarten * startende GIS-specialisten en * overige geïnteresseerden. Regel 55: ==Wat staat er in dit handboek?== Geo-visualisatie is een mooi woord voor het visualiseren van gegevens met een ruimtelijke (=''geo''grafische) component. Zeg maar, 'kaartjes maken'. Het maken van kaarten - zo zal blijken - is er niet alleen om het kaarten maken zelf, maar is er ook om iteratief bepaalde (ruimtelijke) ~~theoriën~~theorieën te toetsen. Was voorheen (zeg tot 1990) het kaarten maken het domein van cartografen, van aparte kaartenmakersbedrijvenen en van GIS-specialisten in ver weg gestopte GIS-afdelingen, met de komst van goede GIS-programma's -al of net via internet- is het tegenwoordig mogelijk dat elke beleidsmaker of onderzoeker dit ''zelf'' zou moeten kunnen. 'Zou moeten kunnen', omdat dit niet altijd het geval is. Er dient wel even een GIS op zijn PC aanwezig te zijn. Hij dient digitaal (geografische) kaartmateriaal te hebben. Een collega heeft hem warm gemaakt, en hij gaat op een goede cursus GIS. Binnen no-time rollen er de mooist gekleurde kaarten uit zijn PC. Maar of het goede kaarten zijn is de vraag, want: * Is de kaart snel te lezen? * Is de kaart een antwoord op de (onderzoeks) vraag / illustratief voor het (web- of kranten) artikel? Regel 63: * Is de kaartopmaak wel volgens de regels? Dit handboek geeft hier antwoorden op. Al deze aspecten komen aan bod: * Hoe kan ik een kaart beoordelen ~~of die goed is, minder goed of slecht~~? * Welke richtlijnen zijn er voor het thematische kaarten (kaarten die een kenmerk in beeld brengen, zoals bevolkingsdichtheid of vervuilingsgraad)? * Wat zijn richtlijnen voor de kaartopmaak? Regel 71: ==Wat is het niet?== * Een 'knoppencursus' GIS; Deze kennis kan al aangeleerd worden via (commerciële) aanbieders van die GIS-pakketten en andere instituten / bedrijven. * Informatie en tips over GIS-analyses. Dit is uiteraard wél het werkterrein van een GIS-specialist, echter, het benodigde opleidingsniveau, al bestaande professionele opleidingen en vaak in subspecialismen ~~uitwaaiende~~uitwaaierende doelen, maken het op dit moment onmogelijk om hier diep genoeg op in te gaan in dit handboek. ==Leeswijzer== De beste volgorde is eerst deel A, dan B, dan C. Deel C kan je overslaan indien het je vooral om thematische kaarten gaat voor onderzoeksdoeleinden. Echter, op het moment van publicatie van een dergelijke kaart - of dat nu in de media is of in een onderzoeksrapport - zal het toch goed gesteld moeten zijn met de titel, de labels, de visuele hiërarchie van de kaart, et cetera, et cetera. Lees in die gevallen ~~Deel~~deel C op het moment dat het nodig is. Lezers die al langer met GIS werken zullen fluitend door met name het eerste deel van de theorie gaan, maar delen B en C zullen veel 'Aha-erlebnissen' opleveren. De boodschap van de belangrijkste hoofdstukken wordt steeds onderaan samengevat; deze is met een extra steunkleur aangezet. Ook tips worden met een extra steunkleur duidelijk aangegeven. Er is omwille van de leesbaarheid gekozen om consequent 'hij' en 'zijn' te gebruiken waar dat net zo goed ook 'zij' en 'haar' had kunnen zijn. Ook is er in dit handboek gekozen om te ~~tutoieren~~tutoyeren. De term 'data' beschrijft feitelijk gezien meervoud. In dit handboek is er echter voor gekozen dit als enkelvoud te beschouwen. Dit omdat de term hier alleen als enkelvoudig begrip gebruikt wordt voor gegevensset of een kenmerk, zoals bijvoorbeeld in 'rasterdata'. Dit maakt het lezen eenvoudiger. Regel 86: ==Waarom dit handboek?== * Er bestaan weinig boeken of cursussen over GIS of cartografie die zich beperken tot echt praktische tips. Vaak zijn de cartografische boeken erg wetenschappelijk, of zeer uitgebreid. Het zijn daarmee zéér waardevolle boeken, maar iets te zwaar als je snel wilt beginnen,. ofOf te duur en omvangrijk als je wil kijken 'of het iets voor je is'. De echte GIS-boeken zijn juist vaak weer geschreven door een specifieke GIS-leveranciers. Terminologie en de getoonde opties zijn dan vaak ook echt voor dat GIS-pakket geschikt. Dit boek kent beide nadelen niet. * Beleidsmakers / onderzoekers en soms zelfs kaartenmakers van bepaalde media hebben helaas niet altijd een cartografische bagage meegekregen bij hun opleiding. Of ze hebben slechts via een cursus geroken aan een GIS. Eenmaal aan de slag met zo'n GIS worden de mooiste voorbeelden tevoorschijn getoverd. Aan de vele kaarten die sommige bedrijven (intern) en kranten (voor al hun lezers) maken, is te zien dat dit steeds vaker gebeurt. Maar het gaat daarmee - dus - ook steeds vaker fout. Enige theoretische kennis en praktische aanwijzingen zijn echt nodig. Een zware cartografische opleiding of boek is overdreven, de belangrijkste tips en valkuilen worden in dit handboek al genoemd. * Het is een eerste, lichtgewicht praktische cursus om relatief snel, en zo veel mogelijk toch wetenschappelijk verantwoorde kaarten te maken. Voor de echt zware GIS-onderzoeksvragen en lastige cartografische producties zal de lezer / de doelgroep toch al vanzelf op een specialist afstappen of een dikke cartografische pil raadplegen. Regel 97: ==Illustraties== Ook de geo-informatie die via de kaarten getoond wordt is vrij verkrijgbaar, of er is toestemming voor gevraagd. Dit staat dan bij de bron van die afbeelding zelf genoemd. De kaarten zelf (jpg/png) zullen altijd specifiek voor dit doel gemaakt zijn. De ~~auteurs~~auteur ~~staan~~staat niet altijd in voor de juistheid van het getoonde kaartje; die dient alléén als illustratie. Hoewel de kaarten met de grootste zorg zijn gemaakt - en dus vaak juist - is deze data soms verouderd. Of soms zelfs opzettelijk aangepast om iets aan te tonen. Sommige kaarten zijn opzettelijk cartografisch verkeerd. Soms staat dat bij het figuur, soms ook in de begeleidende tekst. Gelieve de illustraties daarom niet, of anders met de grootst mogelijke voorzichtigheid te gebruiken voor andere doelen. == Vragen en opmerkingen==

Geo-visualisatie/Inleiding: verschil tussen versies